 Billy Zane (2019) | |||
| Imię i nazwisko | William George Zane Jr. | ||
|---|---|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | 24 lutego 1966 | ||
| Zawód | aktor, reżyser, producent filmowy, model | ||
| Współmałżonek | Lisa Collins (1989–1995; rozwód) | ||
| Lata aktywności | od 1985 | ||
| |||
William George Zane Jr., znany bardziej jakoBilly Zane (ur.24 lutego1966 wChicago) – amerykańskiaktor,reżyser, producent filmowy i telewizyjny,model.
Jego przełomową rolą była postać obłąkanego psychopatycznego rozbitka Hughie Warrinera, szaleńca, który na równi ze strachem budzi współczucie i zrozumienie w australijskim dreszczowcuMartwa cisza (Dead Calm, 1989)[1], za którą otrzymał nominację do nagrody Chicago Film Critics Association dla najbardziej obiecującego aktora. Od tego czasu pojawił się w wielu filmach i serialach telewizyjnych, zwłaszcza w roli głównegoantagonisty Caledona Hockleya, brutalnego i egoistycznego narzeczonego w epickim romantycznym filmie katastroficznymJamesa CameronaTitanic (1997)[2], za który zdobył nagrodę Blackbuster Entertainment, a także był nominowany doMTV Movie Awards 1998 jako najlepszyczarny charakter iNagrody Gildii Aktorów Ekranowych[3].
Urodził się w Chicago[4] w stanieIllinois jako drugie dziecko i jedyny syn Thalii Zane i Williama George’a Zane’a Sr., pary zawodowych aktorów i twórców szkoły dla techników medycznych[5][6]. Jego rodzice byli pochodzeniagreckiego (Chios – matka iMani – ojciec); a oryginalne nazwisko jego rodziny, „Zanetakos”, zostało później zmienione przez jego rodziców na „Zane”[7]. Jego starsza siostraLisa Zane (ur. 5 kwietnia 1961), została również aktorką[8].
Dorastał jako wyznawcaprawosławia, tradycji greckiej[9][10]. W 1979 jako nastolatek nagrywał filmy amatorską kamerą na taśmiesuper 8 mm. W 1982 uczył się aktorstwa i pisania scenariuszy w The American School w Montagnoli wSzwajcarii. W 1984 ukończył Zane Francis W. Parker School w Chicago w Illinois. Naukę kontynuował w Harand Camp of Theater Arts wKenosha wWisconsin[11]. Po przeprowadzce doLos Angeles pojawił się w lokalnych produkcjach teatralnych i przyłączył się do eksperymentalnej grupy teatralnejTima Robbinsa The Actor’s Gang[12].
Ubiegał się o rolęBiffa w przygodowej komedii fantastycznonaukowejRoberta ZemeckisaPowrót do przyszłości (Back to the Future, 1985), ostatecznie angaż otrzymałThomas F. Wilson, jednak Zane spodobał się reżyserowi na tyle, że otrzymał debiutancką rolę Matcha, kolegi i członek grupy Biffa, znęcającej się nad głównym bohaterem (Michael J. Fox) wPowrocie do przyszłości (1985) isequeluPowrót do przyszłości II (Back to the Future Part II, 1989)[13]. Potem znalazł się na planie filmowym dramatu telewizyjnegoABCBractwo sprawiedliwych (Brotherhood of Justice, 1986) u bokuKeanu Reevesa,Kiefera Sutherlanda,Danny’ego Nucci iLori Loughlin, komedii fantastycznonaukowejStephena HerekaCritters (1986) i telewizyjnego filmu kryminalnegoNBCPrzypadek Hillside Stranglers (The Case of the Hillside Stranglers, 1989) jako pełzający seryjny zabójca zDennisem Fariną.
Po tym, jakVal Kilmer odrzucił główną rolę Johnny’ego Castle wDirty Dancing, zaproponowano jemu angaż. Kiedy producenci zorientowali się, że Zane nie potrafi tańczyć, podziękowali mu za współpracę i zastąpili goPatrickiem Swayze.
Zrobił wrażenie na telewidzach w roli chłodnego i enigmatycznego Johna Justicea Wheelera w serialuABCMiasteczko Twin Peaks (Twin Peaks, 1990-91). W dreszczowcu fantastycznonaukowymMegaville (1990) zagrał gruntownego policjanta w totalitarnym rządzie Media Policji, który konfiskuje nielegalne programy telewizyjne. Znalazł się w obsadzie dramatu wojennegoŚlicznotka z Memphis (Memphis Belle, 1990) w roli bombardiera porucznika Vala Kozlowskiego,Orlando (1992) jako długowłosy kochanek tytułowej bohaterki iPosse – Opowieść o Jesse Lee (Posse, 1993) w roli okrutnego pułkownika polującego na czarnych weteranów wojny amerykańsko-meksykańskiej. Uznanie zdobył w roli Richarda Millera, uczącego się zabijać ambitnego agentaNational Security Agency w dramacie sensacyjnymLuisa LlosySnajper (Sniper, 1993) u bokuToma Berengera[14].
Ma w swoim dorobku artystycznym kreacjeczarnych charakterów, bohaterów romantycznych czy klasycznych herosów. W telewizyjnym melodramacieShowtimeJezioro konsekwencji (Lake Consequence, 1993) zJoan Severance zagrał postać tajemniczego ogrodnika. Wcielił się w rolę roli tytułowegokomiksowego bohatera Kita Walkera w filmie przygodowymFantom (The Phantom, 1996).
14 listopada 1996 występował na scenieBroadwayu w roli adwokata Billy’ego Flynna w musicaluChicago[15].
W animowanym filmie familijnymPocahontas 2: Podróż do Nowego Świata (1998) podstawił głos rolnika Johna Rolfe i zaśpiewał piosenkę „Wait 'Till He Sees You” w duecie zJean Stapleton[16]. Jego głos został użyty jako próbka podczas trasy koncertowejMarilyna Mansona –Mechanical Animals (1998) jako intro do piosenki „Rock is Dead” (1999)[17]. Można go usłyszeć na albumie MansonaThe Last Tour on Earth (1999). Pojawił się w teledysku Mansona „The Dope Show” (1998)[18] i wideoklipieStaind „Epiphany” (2001).
Przygotowując się do telewizyjnej roliMarka Antoniusza w dramacie telewizyjnymHallmark/ABCKleopatra (Cleopatra, 1999), powiększył swoją muskulaturę. W udanym połączeniu kina przygodowego z melodramatemPrzeklęty diament (The Diamond of Jeru, 2001) zagrał rolę obcesowego zalotnego przewodnika po dżungli. Wystąpił gościnnie w serialuCzarodziejki (Charmed, 2005) jako liryczny i tkliwy były demon Drake.
Debiutował jako reżyser serialuStop For a Minute (2001) i komediiWielki pocałunek (Big Kiss, 2004).
W styczniu 2017 pojawił się w reklamieKFC w roli pułkownikaSandersa, promując kurczaka miodowo-musztardowego Georgia Gold Chicken Mustard BBQ[19].
W styczniu 2019 magazyn „The Hollywood Reporter” poinformował, że Zane w filmie Billa FishmanaWaltzing With Brando wcieli się w postaćMarlona Brando[20].
W dramacie sensacyjnym Sky OneCurfew (2019) u bokuSeana Beana iMirandy Richardson wystąpił jako Joker Jones[21][22].
Był na okładce „Detour” (lipiec / sierpień 1990), „Genre” (w czerwcu 1996), greckiego magazynu „Status” (we wrześniu 2009)[23], „Fabric” (w październiku 2013), „TV & Satellite” (w lutym 2019), „Chap” (w marcu 2019) i „SLOAN!” (w maju 2019).
2 kwietnia 1989 ożenił się z aktorkąLisą Collins[24][25], z którą grał w komediiAhoj dziewczyny (Going Overboard, 1989), thrillerzeMartwa cisza (Dead Calm, 1989), westernieTombstone (1993) jako Louisa, żona Morgana Earpa (Bill Paxton),Ekspert (The Set-Up, 1995) iNiebezpieczna strefa (Danger Zone, 1996)[26]. Jednak 8 grudnia 1995 Collins i Zane rozwiedli się[27][28]. W latach 1999–2001 związał się z chilijską aktorkąLeonor Varelą, z którą zagrał wKleopatrze (1999)[29]. Od 2004 był związany z brytyjską modelkąKelly Brook, z którą wystąpił w filmieW piekielnym słońcu (Survival Island/Three, 2005)[30]. Ich związek zakończył się w sierpniu 2008[31]. W 2010 poznał chorwacką modelkę Jasminę Hdaghę, lecz rozstali się rok później[32]. W 2011 przez znajomych poznał amerykańską modelkę Candice Neil[33][34], z którą ma dwie córki: Evę Katarinę (ur. 20 lutego 2011) i Gię (ur. 2014)[35].
W 1999 Zane wziął udział w rajdzie samochodowymGumball 3000, jadąc modelemAston Martin DB5 z 1964[36][37][38].
W listopadzie 2010 otrzymał tytułdoktora honoris causa Lium University wBellinzonie w Szwajcarii, za wkład w kinematografię[39][40][41]. Przyjął funkcję prezesa firmy produkcyjnej Francesco Fucilla Film production company 21st Century Filmworks[42].
| Rok | Tytuł | Rola | Reżyser |
|---|---|---|---|
| 1985 | Powrót do przyszłości (Back to the Future) | „Match” O’Malley | Robert Zemeckis |
| 1986 | Bractwo sprawiedliwych (Brotherhood of Justice, TV) | Les | Charles Braverman |
| Critters | Stevie Elliot | Stephen Herek | |
| 1987 | Conspiracy: The Trial of the Chicago 8 (TV) | oficer policji | Jeremy Kagan |
| 1988 | Historia policyjna: Rezydencja potworów (Police Story: Monster Manor, TV) | oficer Don Varney | Aaron Lipstadt |
| 1989 | Ahoj dziewczyny (Going Overboard) | Król Neptun | Valerie Breiman |
| Dusiciel z Hillside (The Case of the Hillside Strangler, TV) | Kenneth Bianchi | Steve Gethers | |
| Powrót do przyszłości II (Back to the Future Part II) | „Match” | Robert Zemeckis | |
| Martwa cisza (Dead Calm) | Hughie Warriner | Phillip Noyce | |
| 1990 | Megaville | agent Raymond Palinov / Jensen | Peter Lehner |
| Ślicznotka z Memphis (Memphis Belle) | porucznik Val Kozlowski, bombardier | Michael Caton-Jones | |
| 1991 | Milionerzy (Miliardi) | Maurizio Ferretti | Carlo Vanzina |
| Krew i beton: historia miłosna (Blood and Concrete) | Joey Turks | Jeffrey Reiner | |
| Femme Fatale | Elijah | Andre R. Guttfreund | |
| 1992 | Orlando | Shelmerdine | Sally Potter |
| 1993 | Jezioro konsekwencji (Lake Consequence, TV) | Billy | Rafael Eisenman |
| Cel: Delilah (Running Delilah, TV) | Paul | Richard Franklin | |
| Posse – Opowieść o Jesse Lee (Posse) | porucznik Graham | Mario Van Peebles | |
| Poetic Justice – Film o miłości (Poetic Justice) | Brad | John Singleton | |
| Snajper (Sniper) | Richard Miller | Luis Llosa | |
| Oblężenie Waco (Betrayal of the Dove) | dr Jesse Peter | Strathford Hamilton | |
| Tombstone | Pan Fabian | George Pan Cosmatos | |
| 1994 | Flashfire | Jack Flinder | Elliot Silverstein |
| Cela śmierci (Reflections on a Crime) | Colin | Jon Purdy | |
| Tylko ty (Only You) | Harry, fałszywy Damon Bradley | Norman Jewison | |
| Milczenie baranów (The Silence of the Hams) | Joe Dee Foster | Ezio Greggio | |
| 1995 | Władca demonów (Demon Knight) | Kolekcjoner | Ernest Dickerson |
| Ekspert (The Set-Up) | Charles Thorpe | Strathford Hamilton | |
| 1996 | Fantom (The Phantom) | Fantom / Kit Walker | Simon Wincer |
| Urwanie głowy (Head Above Water) | Kent | Jim Wilson | |
| Niebezpieczna strefa (Danger Zone) | Rick Morgan | Allan Eastman | |
| 1997 | Ten świat, te fajerwerki (This World, Then the Fireworks) | Marty Lakewood | Michael Oblowitz |
| Titanic | Caledon N. „Cal” Hockley | James Cameron | |
| 1998 | Obudziłem się wcześnie tego dnia zmarłem (I Woke Up Early the Day I Died) | złodziej (także producent) | Aris Iliopulos |
| Plan Zuzanny (Susan’s Plan) | Sam Myers | John Landis | |
| Pocahontas 2: Podróż do Nowego Świata (Pocahontas II: Journey to a New World) | John Rolfe (głos) | Tom Ellery, Bradley Raymond | |
| 1999 | Za wszelką cenę (Taxman) | George Putter | Alain Zaloum |
| 2000 | Ocalony (Sole Survivor, TV) | Joe Carpenter | Mikael Salomon |
| Howard Hughes (Howard Hughes: His Women and His Movies, TV) | narrator (głos) | Christian Sebaldt | |
| Hendrix (TV) | Michael Jeffrey | Leon Ichaso | |
| 2001 | Zoolander | w roli samego siebie (cameo) | Ben Stiller |
| CQ | Pan E | Roman Coppola | |
| Fanatyk (The Believer) | Curtis Zampf | Henry Bean | |
| Prom Morgana (Morgan’s Ferry) | Sam | Sam Pillsbury | |
| Przeklęty diament (The Diamond of Jeru, TV) | Mike Kardec | Ian Barry, Dick Lowry | |
| Niepokonany (Invincible, TV) | Os | Jefery Levy | |
| 2002 | Landspeed | Michael Sanger | Christian McIntire |
| Roszczenie (Claim) | Roberto Bealing | Martin Lagestee | |
| 2003 | Ostrzeżenia (Silent Warnings) | szeryf Bill Willingham | Christian McIntire |
| Vlad | Nicolai | Michael D. Sellers | |
| Pocałunek (The Kiss) | Alan Roberts / młody Philip Naudet | Gorman Bechard | |
| Starving Hysterical Naked | Jack | Michael Bockman | |
| Imaginary Grace | Nero | Egidio Coccimiglio | |
| 2004 | Wielki pocałunek (Big Kiss) | Billy | Billy Zane |
| Zakład o życie (Bet Your Life, TV) | Joseph | Louis Morneau | |
| Silver City | Chandler Tyson | John Sayles | |
| 2005 | BloodRayne | Elrich | Uwe Boll |
| Dead Fish | Virgil | Charley Stadler | |
| W piekielnym słońcu (Three) | Jack | Stewart Raffill | |
| 2006 | Ostatni zrzut (The Last Drop) | poł. porucznik Robert Oates | Colin Teague |
| Dolina wilków: Irak (Kurtlar Vadisi: Irak) | Sam William Marshall | Serdar Akar, Sadullah Sentürk | |
| Pamięć (Memory) | Taylor Briggs | Bennett Davlin | |
| Czysta przyjemność (The Pleasure Drivers) | Marvin | Andrzej Sekuła | |
| 2007 | Morska opowieść (Fishtales) | prof. Thomas Bradley | Alki David |
| Obcy agent (Alien Agent) | Tom / Saylon | Jesse V. Johnson | |
| The Mad | Jason Hunt | John Kalangis | |
| 2008 | Perfect Hideout | Victor | Stephen Manuel |
| The Man Who Came Back | Ezra | Glen Pitre | |
| Finnegan (TV) | zastępca prokuratora Brian Clark | Gary Fleder | |
| 2009 | Miłość i taniec (Love N’ Dancing) | Kent Krandel | Robert Iscove |
| Zło – W czasach bohaterów (Evil – In the Time of Heroes) | posłaniec profitisu | Yorgos Noussias | |
| Blue Seduction (TV) | Mikey Taylor | Timothy Bond | |
| Zła wyspa (Surviving Evil) | Sebastian „Seb” Beazley | Terence Daw | |
| Darfur | Bob Jones | Uwe Boll | |
| The Hessen Affair | Jack Durant | Paul Breuls | |
| 2010 | Magic Man | Darius | Stuart Cooper |
| Powiernik (The Confidant) | Monty | Alton Glass | |
| Podróż do Prometei (Journey to Promethea, TV) | Król Laypach | Dan Garcia | |
| Wrogowie są wśród nas (Enemies Among Us) | Graham | Dan Garcia | |
| 2011 | Współlokatorka (The Roommate) | prof. Roberts | Christian E. Christiansen |
| Boop (film krótkometrażowy) | Max Fleischer | Ryan Perez | |
| Mama, I Want to Sing! | menadżer Amary | Charles Randolph-Wright | |
| Snajper: Kolejne starcie (Sniper: Reloaded) | Richard Miller | Claudio Fäh | |
| Mercenaries | pułkownik Torida | Paris Leonti | |
| Flutter | Edwin „Dentysta” | Giles Borg | |
| Mysteria | producent | Lucius C. Kuert | |
| Lovemakers | agent Jake’a Griffina | Tamás Sas | |
| Guido | Sid Shine | Colin Campbell | |
| 2012 | Koniczyna czerwona (Red Clover) | szeryf Conor O’Hara | Anthony C. Ferrante |
| Barabasz (Barabbas, TV) | Barabasz | Roger Young | |
| Granica (Border Run, równieżThe Mule) | Aaron Talbert | Gabriela Tagliavini | |
| Zabij Hole (The Kill Hole) | Marshall | Mischa S. Webley | |
| Dwóch Jacków (Two Jacks) | Max Faraday | Bernard Rose | |
| Prawo Hannah (Hannah’s Law, TV) | Lockwood | John Fasano | |
| A Green Story | Greg Hutchins | Nika Agiashvili | |
| Elektryczne dzieci (Electrick Children) | Paul | Rebecca Thomas | |
| Król Skorpion 3: Odkupienie (The Scorpion King 3: Battle for Redemption) | Król Talus | Roel Reiné | |
| 2013 | Wzgardzona (Scorned) | Kevin | Mark Jones |
| Krew odkupienia (Blood of Redemption) | Quinn Forte | Giorgio Serafini, Shawn Sourgose | |
| Pracodawca (The Employer) | Alan | Frank Merle | |
| Come Find Me (film krótkometrażowy) | wujek | Carolyn Miller | |
| 2014 | Checked Out (TV) | wujek Dennis | Matt Villines |
| Finding Harmony | Casey Colter | Dagen Merrill | |
| Ghost of Goodnight Lane | Alan | Alin Bijan | |
| A Winter Rose | Preston Holdsworth | Riz Story | |
| The Ganzfeld Haunting | ojciec | Michael Oblowitz | |
| 2015 | Winter Dragon (TV) | Ishamael | James Seda |
| Billy Zane Thinks Zayn Tweets Are About Him (film krótkometrażowy) | w roli samego siebie | Alex Richanbach | |
| 2016 | Zmartwychwstanie: Etap końcowy (Dead Rising: Endgame) | Rand | Pat Williams |
| Zoolander 2 | w roli samego siebie | Ben Stiller | |
| Snajper: Niewidzialny zabójca (Sniper: Ghost Shooter) | major Richard Miller | Don Michael Paul | |
| 2017 | Klucz do przygody (The Adventure Club) | Langley | Geoff Anderson |
| Snajper: Ostatni strzał (Sniper: Ultimate Kill) | major Richard Miller | Claudio Fäh | |
| 2018 | Holmes i Watson (Holmes & Watson) | w roli samego siebie | Etan Cohen |
| Samson | król Balek, król Filistynów i ojciec Ralla | Bruce Macdonald | |
| 2020 | Upiory wojny (Ghosts of War) | dr Engel | Eric Bress |
| Ostatnie starcie (Final Kill) | Carl Riser | Justin Lee | |
| 2023 | Tapawingo | Stoney Tarwater | Dylan K. Narang |
| Stai Sereno (Stay Calm) | Giorgio Martini, minister kultury | Davide Dapporto | |
| Centurion XII | Jeffrey Hall | Dana Gonzales | |
| The Oath | Król Aaron | Darin Scott |
| Rok | Tytuł | Rola | Uwagi |
|---|---|---|---|
| 1986 | Serce miasta (Heart of the City) | Tobin | odc.: „Don’t Sell Yourself to the Cannibals” |
| 1987 | Matlock | Eric Dawson | odc.: „The Nurse” |
| 1988 | Crime Story | Frankie „The Duke” Farantino | odc.: „Protected Witness” |
| Napisała: Morderstwo (Murder, She Wrote) | Tony Gambini | odc.: „A Very Good Year for Murder” | |
| 1991 | Miasteczko Twin Peaks (Twin Peaks) | John Justice Wheeler | 5 odcinków |
| 1993 | Opowieści z krypty (Tales From the Crypt:) | Miles Federma | odc.: „Well-Cooked Ham” |
| 1997–1999 | The New Batman Adventures (Nowe przygody Batmana) | Demon Etrigan/Jason Blood (głos) | |
| 1999 | Kleopatra (Cleopatra) | Marek Antoniusz | miniserial TV |
| 2001 | Boston Public | Matthew Baskin | 4 odcinki |
| 2005 | Czarodziejki (Charmed) | Drake | 3 odcinki |
| 2009 | Kim jest Samantha? (Samantha Who?) | Winston Funk | 5 odcinków |
| 2010 | The Deep End | Cliff Huddle | 6 odcinków |
| 2012 | Robot Chicken | komandor Edwards / Król Ding Dong (głos) | odc.: „Poisoned by Relatives” |
| 2014 | Świry (Psych) | Ian Collins | odc.: „The Break-Up” |
| 2015 | Community | Honda Boss | odc.: „Advanced Safety Features” |
| 2015–2016 | Wściekłe psy (Mad Dogs) | Milo | 2 odcinki |
| 2016 | Guilt | Stan Guthrie | 10 odcinków |
| 2017 | DC’s Legends of Tomorrow | P.T. Barnum | odc.: „Freakshow” |
| 2018 | Iluzja (Deception) | „Switch” | 2 odcinki |
| 2019 | Godzina policyjna (Curfew) | „Joker” Jones | 8 odcinków |
| 2019, 2022 | The Boys | w roli samego siebie | 3 odcinki |
| 2021 | Szczera prawda (True Story) | Ari | 2 odcinki |
| MacGruber | dowódca brygady Enos Queeth | 5 odcinków |
| Rok | Nagroda | Kategoria | Film |
|---|---|---|---|
| 1998 | Blockbuster Entertainment Award | Ulubiony aktor drugoplanowy – dramat[43] | Titanic (1997) |
| 2000 | FestiwalFilmów klasy B | Najlepszy aktor[43] | W dniu mojej śmierci ocknąłem się wcześnie (1998) |
