Ten artykuł dotyczy bóstwa mitologii celtyckiej. Zobacz też:Beli – wieś w Macedonii Północnej.| bóg płodności i słońca, opiekun trzody (owiec i bydła) | |
| Inne imiona | Belenus, Bel (Irlandia), Belenos (Galia), Bile |
|---|---|
| Występowanie | |
| Nazwa święta | Beltane (noc 30 kwietnia/1 maja) |
| Odpowiednik | Apollo (rzymski) |
| Rodzina | |
| Żona | |
| Dzieci | Dagda, |
Beli, Belenus („lśniący”) – wmitologii brytańskiej, szczególnie wGalii (później odItalii poBrytanię), bóg płodności i słońca, mający w swej pieczyowce ibydło. Jego małżonką byłaBelisama. WIrlandii znany był jako Bile („święte drzewo”). Mógł być identyczny zBelatu-Cadrosem.
WWalii uważano go za mężaDanu i ojca takich postaci, jakDagda,Dian Cecht,Lir,Lugh,Gwydion,Govannon,Arianrhod,Gilfaethwy iAmaethon. Mimo szerokiego rozprzestrzenienia jego kultu, wiadomości o nim są wyjątkowo skąpe[1].
Jego świętem byłoBeltaine („Ogień Bela”) przypadające w dniu 1 maja. Zapalano wtedy ognie oczyszczające, zmuszając bydło, by przeszło między nimi przed wyjściem na pastwisko. Jego kult istniał również wśród Celtów zamieszkującychGalię (Akwitanię,Burgundię, ziemieLigurów) i północną Italię, lecz takżeBrytanię,Irlandię iWalię. Na obszarach opanowanych przezRzymian został utożsamiony zApollonem[2]. Był głównym bóstwemNoricum, jako Apollonowi oddawano mu szczególną cześć wAkwilei[3]. Miano jego przetrwało w niektórych nazwach miejscowych, jak np.londyńskiegoBillingsgate[4].
