Bazylika mniejsza (łac. basilica minor ) – tytuł honorowy, nadawany przezpapieża lub w drodzeprawa zwyczajowego , który otrzymująkościoły wyróżniające się wartością zabytkową, liturgiczną, pielgrzymkową i duszpasterską.
Po raz pierwszy nadał go papieżPius VI w 1783 kościołowi św. Mikołaja wTolentino . Od 1836 przysługuje on równieżkościołom kolegiackim (co było związane z przeniesieniem przezKongregację Obrzędów przywilejów kościołów kolegiackich na bazyliki mniejsze oraz z ustaleniem przez kongregację warunków spełnianych przez kościół dla otrzymania tego tytułu).
Posiadają go obecnie znaczniejsze kościoły katedralne, kolegiackie i klasztorne, a także znane sanktuaria maryjne, m.in.Jasna Góra ,Altötting ,Fátima ,Kevelaer ,Lourdes ,Mariazell ,Ottobeuren ,Werl ,Bardo ,Gidle ,Dębowiec ,Tuchów ,Krzeszów ,Wambierzyce ,Kalwaria Zebrzydowska ,Kalwaria Pacławska .
Przywilejem bazylik jest uzyskanie odpustu zupełnego w czasie ich nawiedzenia w następujące dni: uroczystość Apostołów Piotra i Pawła (29 czerwca), święto tytułu, święto „Porcjunkuli ” (2 sierpnia) i jeden raz w ciągu roku w dniu określonym według uznania, pod zwykłymi warunkami: odbycia spowiedzi sakramentalnej, przyjęcia komunii świętej, odmówienia modlitwy w intencjach wyznaczonych przez papieża[ 1]
Bazylika Zwiastowania w Nazarecie Bazylika mniejsza musi spełniać następujące warunki:
kościół otwarty przez cały dzień, miejsce otrzymywania szczególnych łask za przyczyną patrona lub patronki kościoła (m.in. uzdrowienia, łaski, nawrócenia itp.), wartość zabytkowa, miejsce szczególnego kultu i pielgrzymowania walory duszpasterskie (wieczysta Adoracja Najświętszego Sakramentu, całodzienna spowiedź, duża częstotliwość odprawianych mszy świętych i nabożeństw), stali przewodnicy oprowadzający po danym kościele. Tytuł nadawany jest zazwyczaj przez papieża w porozumieniu z watykańskąKongregacją ds. Kultu Bożego , co poprzedza procedura prawno-urzędowa przeprowadzana wepiskopacie danego kraju.
Decyzję o rozpoczęciu procesu przyznania kościołowi tego tytułu podejmuje biskup danej diecezji.
Bazylika katedralna we Włocławku Bazylika katedralna we Włocławku , 1907 (diecezja włocławska )Bazylika katedralna w Płocku , 1910 (diecezja płocka )Bazylika katedralna w Toruniu , 1935 (diecezja toruńska )Bazylika katedralna w Sandomierzu , 1960 (diecezja sandomierska )Bazylika katedralna w Pelplinie , 1965 (diecezja pelplińska )Bazylika katedralna w Kielcach , 1970 (diecezja kielecka )Bazylika katedralna w Tarnowie , 1972 (diecezja tarnowska )Bazylika katedralna w Warszawie-Pradze , 1997 (diecezja warszawsko-praska )Bazylika katedralna w Łowiczu , 1999 (diecezja łowicka )Bazylika katedralna w Sosnowcu , 1999 (diecezja sosnowiecka )Bazylika mariacka w Gdańsku Bazylika konkatedralna w Gdańsku , 1965 (archidiecezja gdańska)Bazylika konkatedralna w Chełmży , 1982 (diecezja toruńska)Bazylika konkatedralna w Kołobrzegu , 1986 (diecezja koszalińsko-kołobrzeska )Bazylika konkatedralna w Stalowej Woli , 1998 (diecezja sandomierska)Bazylika konkatedralna w Olsztynie , 2004 (archidiecezja warmińska)Bazylika w Sejnach Bazylika kolegiacka w Kruszwicy , 1970 (archidiecezja gnieźnieńska)Bazylika kolegiacka w Nowym Mieście Lubawskim (diecezja toruńska), 1971Bazylika kolegiacka w Sejnach (diecezja ełcka), 1973Bazylika kolegiacka w Pułtusku , 1975 (diecezja płocka)Bazylika kolegiacka w Kaliszu , 1978 (diecezja kaliska )Bazylika kolegiacka w Przeworsku , 1982 (archidiecezja przemyska)Bazylika kolegiacka w Chełmie (archidiecezja lubelska ), 1988Bazylika kolegiacka w Dobrym Mieście , 1989 (archidiecezja warmińska)Bazylika kolegiacka w Parczewie (diecezja siedlecka ), 1989Bazylika kolegiacka w Limanowej (sanktuarium) 1991 (diecezja tarnowska)Bazylika kolegiacka w Nowym Sączu , 1992 (diecezja tarnowska)Bazylika kolegiacka w Miechowie (diecezja kielecka), 1996Bazylika kolegiacka w Bochni , 1997 (diecezja tarnowska)Bazylika kolegiacka w Węgrowie , 1997 (diecezja drohiczyńska )Bazylika kolegiacka w Krośnie (archidiecezja przemyska) 1998Bazylika kolegiacka w Kętrzynie , 1999 (archidiecezja warmińska)Bazylika kolegiacka w Krakowie-Kleparzu , 1999 (archidiecezja krakowska )Bazylika kolegiacka w Olkuszu (diecezja sosnowiecka), 2002Bazylika kolegiacka w Strzegomiu , 2002 (diecezja świdnicka)Bazylika kolegiacka w Wiślicy , 2005 (diecezja kielecka)Bazylika kolegiacka w Mielcu , 2006 (diecezja tarnowska)Bazylika kolegiacka w Zawierciu , 2009 (archidiecezja częstochowska)Bazylika kolegiacka w Poznaniu , 2010 (archidiecezja poznańska)Bazylika kolegiacka w Grudziądzu , 2010 (diecezja toruńska)Bazylika kolegiacka w Koronowie , 2011 (diecezja pelplińska)Bazylika kolegiacka w Lesznie , 2013 (archidiecezja poznańska)Bazylika kolegiacka w Myszyńcu , 2013 (diecezja łomżyńska)Bazylika kolegiacka w Szamotułach , 2014 (archidiecezja poznańska)Bazylika kolegiacka Przemienienia Pańskiego w Brzozowie , 2017 (archidiecezja przemyska)Bazylika kolegiacka w Sieradzu , 2018 (diecezja włocławska)Bazylika kolegiacka Świętej Trójcy w Janowie Podlaskim , 2018 (diecezja siedlecka)Bazylika kolegiacka w Gdyni , 2019 (archidiecezja gdańska)Bazylika Kolegiacka w Środzie Wielkopolskiej , 2021, (archidiecezja poznańska)[ 2] Bazylika kolegiacka Wniebowzięcia NMP w Uniejowie , 2025 (diecezja włocławska)[ 3] Bazylika w Czerwińsku Bazylika w Świętej Lipce Bazylika – Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Krakowie Bazylika w Licheniu Wieże bazyliki w Krzeszowie Bazylika – sanktuarium maryjne w Wambierzycach Bazylika farna w Poznaniu Bazylika – sanktuarium Matki Bożej Królowej Męczenników w Bydgoszczy Bazylika NMP Anielskiej (Sanktuarium maryjne) w Dąbrowie Górniczej (diecezja sosnowiecka), 1901Bazylika Znalezienia Krzyża św. i Narodzenia NMP (Sanktuarium maryjne) w Częstochowie , 1906 (archidiecezja częstochowska)Bazylika św. Franciszka z Asyżu w Krakowie , 1920 (archidiecezja krakowska)Bazylika Najświętszego Serca Jezusowego w Warszawie , 1923 (diecezja warszawsko-praska)Bazylika św. Mikołaja w Gdańsku , 1928 (archidiecezja gdańska)Bazylika Wniebowzięcia NMP (Sanktuarium maryjne) w Starej Wsi (archidiecezja przemyska), 1927Bazylika Zwiastowania NMP w Leżajsku , 1928 (archidiecezja przemyska)Bazylika Nawiedzenia NMP w Wambierzycach , 1936 (diecezja świdnicka )Bazylika św. Bartłomieja Apostoła i św. Jadwigi w Trzebnicy , 1943 (archidiecezja wrocławska )Bazylika św. Trójcy w Krakowie , 1957 (archidiecezja krakowska)Bazylika Najświętszego Serca Pana Jezusa w Krakowie , 1960 (archidiecezja krakowska)Bazylika NMP i św. Bartłomieja w Piekarach Śląskich , 1962 (archidiecezja katowicka )Bazylika Wniebowzięcia NMP (mariacka) w Krakowie , 1963 (archidiecezja krakowska)Bazylika MB Bolesnej (Sanktuarium maryjne) w Jarosławiu (archidiecezja przemyska), 1966Bazylika Zwiastowania NMP (Sanktuarium Matki Boskiej Pocieszenia) w Czerwińsku nad Wisłą (diecezja płocka), 1967Bazylika św. Stanisława Biskupa Męczennika w Lublinie , 1967 (archidiecezja lubelska)Bazylika Wniebowzięcia NMP i św. Michała Archanioła w Trzemesznie , 1969 (archidiecezja gnieźnieńska)Bazylika MB (Sanktuarium maryjne) w Gietrzwałdzie , 1970 (archidiecezja warmińska)Bazylika na Świętej Górze (Sanktuarium maryjne) w Głogówku , 1970 (archidiecezja poznańska)Bazylika św. Krzyża w Krakowie-Mogile , 1970 (archidiecezja krakowska)Bazylika św. Anny (Sanktuarium maryjne) w Kodniu (diecezja siedlecka), 1973Bazylika św. Filipa Neri i św. Jana Chrzciciela (Sanktuarium maryjne) w Studziannie , 1973 (diecezja radomska )Bazylika św. Ludwika Króla i Wniebowzięcia NMP w Katowicach-Panewnikach , 1974 (archidiecezja katowicka)Bazylika MB Anielskiej (Sanktuarium maryjne) w Kalwarii Zebrzydowskiej , 1979 (archidiecezja krakowska)Bazylika św. Anny (Sanktuarium) na Górze św. Anny , 1980 (diecezja opolska )Bazylika Niepokalanej Wszechpośredniczki Łask w Niepokalanowie (archidiecezja warszawska), 1980Bazylika Nawiedzenia NMP (Sanktuarium maryjne) w Świętej Lipce , 1983 (archidiecezja warmińska)Bazylika św. Piotra i św. Pawła (Sanktuarium maryjne) w Leśnej Podlaskiej (diecezja siedlecka), 1984Bazylika Ofiarowania NMP w Różanymstoku (Sanktuarium maryjne) , 1987 (archidiecezja białostocka)Bazylika św. Brygidy w Gdańsku , 1991 (archidiecezja gdańska)Bazylika Kolegiacka w Strzegomiu Bazylika Matki Pokoju (Sanktuarium) w Stoczku Warmińskim , 1988 (archidiecezja warmińska)Bazylika Ofiarowania NMP w Wadowicach , 1992 (archidiecezja krakowska)Bazylika św. Antoniego Padewskiego w Rybniku , 1993 (archidiecezja katowicka)Bazylika Ścięcia św. Jana Chrzciciela w Chojnicach (diecezja pelplińska), 1993Bazylika Narodzenia NMP i św. Mikołaja w Bielsku Podlaskim (diecezja drohiczyńska), 1996Bazylika Nawiedzenia NMP na Piasku w Krakowie , 1996 (archidiecezja krakowska)Bazylika św. Wincentego à Paulo w Bydgoszczy , 1997 (diecezja bydgoska )Bazylika Narodzenia NMP (Sanktuarium maryjne) w Pszowie , 1997 (archidiecezja katowicka)Bazylika Wniebowzięcia NMP w Gidlach (archidiecezja częstochowska), 1998Bazylika Wniebowzięcia NMP w Krzeszowie , 1998 (diecezja legnicka )Bazylika św. Jana Apostoła w Oleśnicy (archidiecezja wrocławska), 1998Bazylika Najświętszego Serca Pana Jezusa w Augustowie (diecezja ełcka ), 2001Bazylika św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Braniewie , 2001 (archidiecezja warmińska)Bazylika Wniebowzięcia NMP w Ludźmierzu , 2001 (archidiecezja krakowska)Bazylika św. Wojciecha (Sanktuarium maryjne) w Wąwolnicy , 2001 (archidiecezja lubelska)Bazylika Matki Bożej Rokitniańskiej w Rokitnie , 2002 (diecezja zielonogórsko-gorzowska )Bazylika św. Michała Archanioła i św. Stanisława Biskupa na Skałce w Krakowie , 2003 (archidiecezja krakowska)Bazylika Bożego Miłosierdzia (Sanktuarium Bożego Miłosierdzia) w Krakowie-Łagiewnikach , 2003 (archidiecezja krakowska)Bazylika św. Kazimierza w Radomiu , 2003 (diecezja radomska )Bazylika św. Marii Magdaleny i św. Stanisława w Szczepanowie (diecezja tarnowska), 2003Bazylika MB Wspomożenia Wiernych (Sanktuarium maryjne) w Twardogórze , 2003 (diecezja kaliska )Bazylika św. Elżbiety Węgierskiej we Wrocławiu , 2003 (archidiecezja wrocławska)Bazylika św. Krzyża w Warszawie , 2003 (archidiecezja warszawska)Bazylika św. Apostołów Piotra i Pawła w Strzegomiu , 2004 (diecezja świdnicka )Bazylika Bożego Ciała w Krakowie-Kazimierzu , 2005 (archidiecezja krakowska)Bazylika MB Bolesnej Królowej Polski (Sanktuarium maryjne) w Licheniu , 2005 (diecezja włocławska)Bazylika Najświętszego Serca Pana Jezusa w Dąbrowie Górniczej (diecezja sosnowiecka), 2008Bazylika Imienia Najświętszej Maryi Panny w Inowrocławiu , 2008 (archidiecezja gnieźnieńska)Bazylika św. Anny w Lubartowie , 2008 (archidiecezja lubelska )Bazylika św. Wojciecha w Mikołowie , 2008 (archidiecezja katowicka )Bazylika Wniebowzięcia NMP w Rzeszowie , 2008 (diecezja rzeszowska )Bazylika św. Jana Chrzciciela w Szczecinie , 2008 (archidiecezja szczecińsko-kamieńska )Bazylika św. Jerzego Męczennika i Sanktuarium Męki Pańskiej w Ziębicach , 2008 (archidiecezja wrocławska )Bazylika Wniebowzięcia NMP i Sanktuarium Św. Maksymiliana w Zduńskiej Woli , 2009 (diecezja włocławska )Bazylika Narodzenia Najświętszej Marii Panny i Sanktuarium Pana Jezusa w Więzieniu w Gorlicach , 2009 (diecezja rzeszowska )Bazylika Wniebowzięcia NMP (sanktuarium maryjne) w Rudach , 2009 (diecezja gliwicka )Bazylika Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Bardzie , 2009 (diecezja świdnicka )Bazylika św. Jakuba i św. Agnieszki w Nysie , 2009 (diecezja opolska )Bazylika św. Marcina w Pacanowie , 2009 (diecezja kielecka )Bazylika Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Tuchowie , 2010 (diecezja tarnowska )Bazylika Trójcy Przenajświętszej w Kobyłce , 2011 (diecezja warszawsko-praska)Bazylika św. Erazma i św. Pankracego w Jeleniej Górze , 2011 (diecezja legnicka )Bazylika Matki Bożej Płaczącej z La Salette w Dębowcu , 2012 (diecezja rzeszowska )Bazylika Trójcy Przenajświętszej i św. Anny w Prostyni , 2012 (diecezja drohiczyńska )Bazylika Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Sokołach , 2012 (diecezja łomżyńska )Bazylika Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Mikołaja w Bolesławcu , 2012 (diecezja legnicka )Bazylika św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Grybowie , 2013 (diecezja tarnowska )Bazylika Najświętszego Serca Pana Jezusa w Trzebini , 2013 (archidiecezja krakowska )Bazylika Trójcy Świętej na Świętym Krzyżu , 2013 (diecezja sandomierska )Bazylika Matki Boskiej Królowej Męczenników w Bydgoszczy , 2014 (diecezja bydgoska )Bazylika św. Jadwigi w Legnickim Polu , 2014 (diecezja legnicka )Bazylika Matki Bożej Ostrobramskiej w Skarżysku-Kamiennej , 2014 (diecezja radomska )Bazylika NMP Niepokalanie Poczętej (sanktuarium maryjne) w Górce Klasztornej , 2015 (diecezja bydgoska )Bazylika św. Szczepana i Matki Bożej Boguckiej w Katowicach , 2015 (archidiecezja katowicka )Bazylika Matki Bożej Królowej Miłości i Pokoju Pani Kujaw w Markowicach , 2015 (archidiecezja gnieźnieńska )Bazylika św. Antoniego z Padwy w Radecznicy , 2015 (diecezja zamojsko-lubaczowska )Bazylika Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Bielsku-Białej , 2016 (diecezja bielsko-żywiecka )Bazylika św. Józefa w Poznaniu , 2017 (archidiecezja poznańska )Bazylika Matki Bożej Rychwałdzkiej w Rychwałdzie , 2017 (diecezja bielsko-żywiecka )Bazylika św. Rocha w Białymstoku , 2018 (archidiecezja białostocka )Bazylika św. Jana Chrzciciela w Krotoszynie , 2019 (diecezja kaliska )Bazylika Matki Bożej Bolesnej w Skrzatuszu , 2019 (diecezja koszalińsko-kołobrzeska )Bazylika św. Jakuba Apostoła w Piotrkowie Trybunalskim , 2019 (archidiecezja łódzka )Bazylika Znalezienia Krzyża Świętego w Kalwarii Pacławskiej , 2020 (archidiecezja przemyska )Bazylika św. Marii Magdaleny w Tychach , 2025 (archidiecezja katowicka )Bazylika katedralna w Spirze Bazylika archikatedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny we Lwowie Bazylika archikatedralna św. Stanisława Biskupa i św. Władysława w Wilnie Bazylika archikatedralna Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Kownie Bazylika katedralna św. Franciszka Ksawerego w Grodnie Bazylika katedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Pińsku Bazylika katedralna w Spirze Bazylika Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Budsławiu Bazylika Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Agłonie Bazylika Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Szydłowie Bazylika Zwiastowania Pańskiego w Nazarecie Bazylika Narodzenia Pańskiego w Betlejem Bazylika Konania w Jerozolimie Bazylika Grobu Świętego w Jerozolimie Bazylika św. Szczepana w Jerozolimie Bazylika Najświętszej Maryi Panny w Șumuleu Ciuc Bazylika Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Svetej Gorze Bazylika św. Anny w Jerozolimie Bazylika św. Mikołaja w Bari Bazylika Sagrada Familia w Barcelonie Bazylika św. Heleny w Birkirkarze Bazylika Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Għarb Bazylika św. Piotra i św. Pawła w Nadur Bazylika Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Senglei Bazylika i sanktuarium Ta’ Pinu Bazylika Matki Bożej Bezpiecznej Przystani i św. Dominika w Valletcie Bazylika Matki Bożej z Góry Karmel w Valletcie Bazylika Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Xagħra 
1.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
2.jpg)
.jpg)
Ta sekcja jest niekompletna. Jeśli możesz,rozbuduj ją.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
_(1)_ID_613028.jpg)