 | |||
 Historyczna siedziba Banku Handlowego z 1874 r. w Warszawie przy ulicy Traugutta | |||
| Forma prawna | |||
|---|---|---|---|
| Data założenia | 1870 | ||
| Państwo | |||
| Województwo | |||
| Siedziba | |||
| Adres | ul. Senatorska 16, Warszawa | ||
| NrKRS | |||
| Prezes | |||
| Rodzaj banku | |||
| Kapitał własny | 522 638 400 zł | ||
| ISIN | |||
| Symbol akcji | |||
| |||
| Strona internetowa | |||
Bank Handlowy w Warszawie SA (BHW) –bank komercyjny z siedzibą wWarszawie, działający od 2007 pod markąCiti Handlowy (poprzednio:CitiBank Handlowy, Bank Handlowy w Warszawie, Handlobank). Jest 9. największym bankiem w Polsce pod względem wartości aktywów[1], a 18. pod względem liczby placówek[2].
Został założony w 1870 przez grupę osób wywodzących się zburżuazji finansowej,ziemiaństwa iinteligencji. Inicjatorem był finansistaLeopold Kronenberg (1812–1878). Jest jednym z najstarszych banków wPolsce i wEuropie. Pierwszym prezesem banku byłJózef Zamoyski[3]. Już w 1872 bank posiadał filie i oddziały wPetersburgu,Moskwie,Berlinie,Gdańsku (Commerzbank in Warschau),Szczecinie iŁodzi oraz przedstawicielstwa weWłocławku,Płocku,Grójcu, Guzowie,Lublinie iRawie Mazowieckiej. W następnych latach oddziały otwierano w kolejnych miastach, w tym Łodzi iSosnowcu (1895),Częstochowie (1897),Lublinie (1898) iKaliszu (1898). W pierwszych latach XX wieku był największym prywatnym bankiem na ziemiach polskich i jednym z niewielu prowadzących obsługę finansową handlu zRosją iEuropą Zachodnią. W okresie tym obroty banku wahały się na poziomie 2 mldrubli, co było sumą większą od ówczesnego budżetuImperium Rosyjskiego. Bank wniósł znaczący wkład w budowęsieci kolejowej i ważnych zakładów przemysłowych na terenieKrólestwa Polskiego.
Bank nie przerwał swojej działalności w okresie obu wojen światowych jedynie ograniczając działalność. W czasieII wojny światowej oddziały banku na terenach włączonych doRzeszy zostały zlikwidowane, zaś te na terenieGeneralnego Gubernatorstwa działały pod ścisłą kontroląwładz okupacyjnych[4].
Reaktywowany w 1945[4], początkowo obsługiwał prywatne przedsiębiorstwa przemysłowe i handlowe oraz niektóre spółdzielnie. Jako jeden z trzech banków uniknął po wojnie formalnejnacjonalizacji. Poddany został jednak kontroli rządowego komisarza, a państwo przejęło znaczącą liczbę akcji. W okresie istnieniaPolskiej Rzeczypospolitej Ludowej był jednym z dwóch banków (obokPekao S.A.), działających w formiespółki akcyjnej. Po 1945 został głównym polskimkorespondentem banków zagranicznych, a w 1964 uzyskał oficjalniemonopol na obsługętransakcji polskiegohandlu zagranicznego. Spowodowało to w konsekwencji zbudowanie największej spośród ówczesnych polskich instytucji finansowych sieci banków korespondentów, otwarcie oddziału wLondynie, przedstawicielstw zagranicznych wNowym Jorku (do 2000[5]),Moskwie (do 2000[5]),Belgradzie,Rzymie,Kijowie (1998–2000[5][6]) iBerlinie (do 1999) oraz spółki zależnej wWiedniu (Centro Internationale Handelsbank AG[6]),Luksemburgu (Bank Handlowy International SA[6]) iFrankfurcie (MHB Mitteleuropäische Handelsbank AG, 1973–2002[6]).
W 1970 bank przejął zadania zlikwidowanegoBanku Inwestycyjnego w zakresie aktywów związanych z procesami finansowania inwestycjiprzedsiębiorstw handlu zagranicznego[7][8].
.jpg)
W 1978 centrala banku została przeniesiona do nowo wybudowanego wieżowcaIntraco II, którego bank był jednym z inwestorów[9].
Po 1989 bank stracił uprzywilejowaną pozycję w handlu zagranicznym i zaczął przekształcać się stopniowo w bank handlowy[4].
W okresie przemian ustrojowych bank odegrał istotną rolę w skandaluFunduszu Obsługi Zadłużenia Zagranicznego. Znaczna część operacji walutowych FOZZ prowadzona była właśnie za pośrednictwem Banku Handlowego. Podczas kontroli przeprowadzonej w banku przezNIK w latach 1991–1992 stwierdzono liczne nieprawidłowości ujawnione w protokole pokontrolnymDziałalność dewizowa Banku Handlowego, którego autorem była inspektor Halina Ładomirska. W raporcie wykazano, że w okresie kontroli bank prowadził działalność dewizową na szkodę polskiej gospodarki i oszacowano straty w ciągu tych dwóch lat na 5–10 mld dolarów[10].
W 1997 rozpoczęto procesprywatyzacji banku. Wówczas rząd nie wybrał dla banku strategicznego akcjonariusza. Bank Handlowy planował połączenie zBRE Bankiem, jednak do tej fuzji nie doszło, została ona zablokowana przezPZU[12], więc rozpoczęto prywatyzację według koncepcjiakcjonariatu rozproszonego. Trwała ona do 2000 roku, kiedy nastąpił zakup banku przez globalną grupę kapitałowąCitigroup. Odbył się on w dwóch wezwaniach znaczącej większości akcji Banku oraz zgodaKomisji Nadzoru Bankowego na przekroczenie przez podmioty wchodzące w skład Citigroup 75% kapitału akcyjnego Banku[13].
W 2001 miała miejscefuzja Banku Handlowego w Warszawie S.A. orazCitibank (Poland) SA. Oznaczała też ona likwidację detalicznej markiHandlobank[14], a dwa lata później wprowadzono markę handlowąCitibank Handlowy. W 2007 roku nastąpiła kolejna zmiana marki handlowej, naCiti Handlowy.
Po połączeniu z Citibank (Poland) bank przeniósł siedzibę centrali doPałacu Jabłonowskich w Warszawie, odbudowanej przez amerykański bank wspólnie z Bankiem Rozwoju Eksportu (dziśmBank)[15][16].
W 2025 bank ogłosił zawarcie wstępnej umowy sprzedaży bankowości detalicznej na rzeczVeloBanku[17].
Od czerwca 1997 Bank Handlowy jest spółką notowaną na warszawskiejGiełdzie Papierów Wartościowych, od kwietnia 2011 do marca 2014 wchodził w składWIG20[18]. Aktualnie największym akcjonariuszem jest Citibank Overseas Investment Corporation (COIC) (od 14 sierpnia 2007 75% akcji oraz 75% głosów naWZA[19]), pozostałe 25% akcji znajduje się w rękach akcjonariuszy posiadających mniej niż 5% akcji[20].
15 listopada 2023 roku 75% akcji COIC zostało przejęte przez Citibank Europe PLC. Zostało to wykonane, aby wykonać ustawowy obowiązek posiadania przez banki krajowe, należące do grupy z państwa trzeciego, tj. spozaUnii Europejskiej pośredniej unijnej jednostki dominującej z siedzibą na terenie Unii Europejskiej[21]. Obecnie to Citibank Europe PLC posiada 75% akcji oraz głosów na WZA[22].
Pierwszą siedzibą banku byłPałac Mostowskich w Warszawie, gdzie wynajmowano mu pomieszczenia, w 1871 bank przeniósł się naulicę Długą hip. 542, a następnie na ul.Mazowiecką. W 1874 oddano do użytku własny budynek banku projektuLeandro Marconiego na rogu współczesnych ulic Traugutta iCzackiego (wówczas Berga i Włodzimierzowskiej), w którym do dziś znajduje się jeden z jego oddziałów.
W latach 1945–1949 rolę tymczasowej siedziby pełnił gmach łódzkiego oddziału przy ul.Piotrkowskiej 74. W 1950 centrala powróciła do odbudowanego gmachu przy ul. Traugutta 7/9 w Warszawie. W 1979 przeniesiono ją do wieżowcaIntraco II (dziś Chałubińskiego 8) przy ul.Chałubińskiego 8, gdzie mieściła się do 2005.
Główna siedziba banku znajduje się obecnie wPałacu Jabłonowskich przyul. Senatorskiej 16, ale jednostki organizacyjne centrali banku zlokalizowane są także w kilku lokalizacjach w Warszawie iOlsztynie[25].
| Banki w formie spółki akcyjnej | |
|---|---|
| Banki państwowe | |
| Banki hipoteczne | |
| Banki w upadłości | |
| Banki w likwidacji | |
| Zrzeszeniabanków spółdzielczych |
