Bank Światowy (ang. World Bank ) –instytucja finansowa , która rozpoczęła działalność jako efekt postanowieńkonferencji w Bretton Woods z lipca 1944[ 1] , podobnie jakMiędzynarodowy Fundusz Walutowy . Główną przesłanką dla jego stworzenia była chęć odbudowy zniszczonychII wojną światową krajówEuropy iJaponii . Istotnym celem statutowym było wsparcie dla rozwijających się krajówAzji ,Ameryki Łacińskiej iAfryki . Instytucja zrzesza 189 krajów członkowskich a jej siedzibą jestWaszyngton .
TerminBank Światowy odnosi się do dwóch z pięciuwyspecjalizowanych agencji ONZ , działających razem wGrupie Banku Światowego :
Międzynarodowego Banku Odbudowy i Rozwoju (ang.The International Bank for Reconstruction and Development )Międzynarodowego Stowarzyszenia Rozwoju (ang.The International Development Association ).Powszechnie używa się tego terminu na określenie jedynie banku. Pozostałe trzy agencje działające w ramach Grupy Banku Światowego to:
Bank Światowy wspiera rozwój gospodarczy w biedniejszych państwach świata poprzez doradztwo i długoterminowe pożyczki[ 2] . Nie jestbankiem w ścisłym tego słowa znaczeniu. Zapewnia długoterminowe pożyczki o preferencyjnym oprocentowaniu dla najbardziej potrzebujących krajów członkowskich oraz przedsiębiorstw publicznych (po otrzymaniu gwarancji rządowych), dotacje, pomoc techniczną – wszystko do celów walki z ubóstwem i finansowania rozwoju takich dziedzin życia społecznego jak ochrona zdrowia, edukacja, ochrona środowiska, czy też rozbudowa infrastruktury. W zamian za to wymaga jednak pewnych działań politycznych, takich jak walka z korupcją, rozwój demokracji, czy też najważniejszego – rozwoju sektora prywatnego.
Fundusze na udzielanie kredytów państwom słabiej rozwiniętym pochodzą ze składek państw członkowskich, spłaty przez państwa wcześniejszych długów oraz dzięki emisjiobligacji na światowych rynkach kapitałowych.
Prezesami Banku Światowego byli zawsze obywatele USA.
Eugene Meyer (czerwiec 1946–grudzień 1946)John J. McCloy (inne języki) (marzec 1947–czerwiec 1949)Eugene R. Black (inne języki) (1949–1963)George D. Woods (inne języki) (styczeń 1963–marzec 1968)Robert McNamara (kwiecień 1968–czerwiec 1981)Alden W. Clausen (inne języki) (lipiec 1981–czerwiec 1986)Barber Conable (inne języki) (lipiec 1986–sierpień 1991)Lewis Thompson Preston (inne języki) (wrzesień 1991–maj 1995)James Wolfensohn (inne języki) (1 lipca 1995 – 30 czerwca 2005)Paul Wolfowitz (1 czerwca 2005 – 30 czerwca 2007)Robert Zoellick (1 lipca 2007–czerwca 2012)Jim Yong Kim (1 lipca 2012 – 31 stycznia 2019)David Malpass (9 kwietnia 2019 – 1 czerwca 2023)[ 3] [ 4] Ajay Banga (inne języki) (od 2 czerwca 2023)[ 5] Warszawskie Centrum Finansowe , siedziba banku w Polsce (2006)Skalę kredytów, jakie zostały skierowane do Polski z Banku Światowego w latach 90. XX w., przedstawia następująca tabela[ 6] :
Kredyty Banku Światowego dla Polski w latach 1990–1999 Projekt Rok Kwota (mln USD) Projekty zakończone Pożyczka Dostosowania Strukturalnego 1990 300 Eksport Agroprzemysłowy 1990 100 Rozwój Zasobów energetycznych 1990 250 Rozwój Eksportu Przemysłowego 1990 260 Transport 1 1990 153 Pomoc techniczna w Zakresie Środowiska Naturalnego 1990 18 Telekomunikacja 1 1991 120 Rozwój Rolnictwa 1991 100 Rozwój Instytucji Finansowych 1991 200 Rozwój Przedsiębiorstw Prywatnych 1992 50 Dostosowanie Przedsiębiorstw i Instytucji Finansowych 1993 450 Dostosowanie Sektora Rolnego 1993 300 Rozwój Lasów 1993 146 Redukcja Długu i Obsługi Długu 1994 170 Projekty realizowane (stan na rok 2001) Usługi i Promocja w Zakresie Zatrudnienia 1991 100 Restrukturyzacja i Prywatyzacja 1991 280 Restrukturyzacja Ciepłownictwa 1991 340 Rozwój Służby Zdrowia 1992 130 Rozwój Mieszkalnictwa 1992 200 Modernizacja Dróg 1 1993 150 Ciepłownictwo w Katowicach 1994 45 Przesył Energii Elektrycznej 1995 160 Wodociągi i Kanalizacja w Bielsku-Białej 1996 21,5 Zarządzanie Portami i Dostęp do portów 1996 67 Finansowanie Gmin 1997 22 Modernizacja Dróg II 1997 300 Projekt Likwidacji Skutków Powodzi 1997 200 Hurtowe Centrum Spożywcze w Gdańsku 1998 15,9 Lubelska Giełda Rolno-Ogrodnicza 1998 11,1 Dostosowanie Górnictwa Węgla Kamiennego 1999 300 Zobowiązania ogółem 4969,5 Pożyczki ogółem netto (pomniejszone o koszty anulowane) 3997,4
↑ Dz.U. z 1948 r. nr 40, poz. 292 .↑ Matthew Bishop: Essential economics: an A–Z guide . New York: Bloomberg Press, 2009, s. 335.ISBN 978-1-57660-351-2 . ↑ World Bank’s Executive Directors Select David Malpass 13th President of the World Bank Group . The World Bank, 2019-04-05. [dostęp 2019-04-05]. (ang.) .↑ David R. Malpass 13th President of the World Bank Group, April 9, 2019 – June 1, 2023 . Bank Światowy. [dostęp 2024-01-29]. (ang.) .↑ Ajay Banga, 14th President of the World Bank Group . Bank Światowy. [dostęp 2024-01-29]. (ang.) .↑ Latoszek Ewa, Proczek Magdalena: Organizacje międzynarodowe. Założenia, cele, działalność . Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa, 2001, s. 215–217.ISBN 83-7151-451-4 .