.jpg)
Balustrada – ażurowe lub pełne zabezpieczenie (ogrodzenie)schodów,tarasów,balkonów,dachów,wiaduktów,mostów itp., montowane zazwyczaj na krawędzi zabezpieczanego elementu i pełniące jednocześnie funkcję ozdobną[1]. Balustrada może być również ażurową przegrodą pomiędzy pomieszczeniami lub wydzielającą część większej przestrzeni[2] (np. w kościołach oddzielaprezbiterium odnawy,kaplice od nawy)[3][2].
Balustrada znana była już w starożytności[2]. Balustrada z tego okresu to proste lub zębate niskie mury, które nazywane były parapetami[2][4]. Występowały w budowlach greckich, rzymskich. W okresie bizantyjskim i przedromańskim stosowano balustrady z płyt pokrytych ornamentem plecionkowym, w którym tło było przebite na wylot. Płyty ustawiano między słupkami[4]. W gotyku stosowano ażurowe balustrady w formie arkadek ostrołukowych lub trójlistnych osadzonych na ośmiobocznych słupkach lub kolumienkach[4]. W końcu XIII wieku zastąpione zostały przez większe ażurowe płyty – przeźrocza umieszczane między słupkami. Od czasów renesansu popularność zyskały balustrady tralkowe. Charakterystyczne dla baroku były balustrady z kutego żelaza[5], gdzie balaski często miały profil gięty, wysunięty do przodu[6]. W XVIII wieku w realizacjach ulubionym elementem dekoracyjnym są stylizowane motywy kwaiatowe[7]. Po okresie rokoka kowalstwo powraca do form linearnych i symetrii, pojawiają się rzędy rombów, meandry, medaliony, owale, rozetki itp[7]. W XIX wieku popularność zyskały balustrady żeliwne[5].
Ze względu na materiał, z którego są wykonane, balustrady dzielimy je na:kamienne, betonowe, drewniane, metalowe[8].
Balustrada stanowiąca obramienie płaskiego dachu nazwana jestattyką.
Balustrada o otworachażuru zasłoniętych w tle ścianką nazywana jestbalustradą ślepą[3].
Przepisy odnośnie do konstruowania balustrad zostały ustalone w drodze rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku wraz z późniejszymi zmianami. Rozporządzenie to określa szczegółowo warunki techniczne budynków dopuszczonych do użytku publicznego, natomiast zawarty w nim dział VII reguluje warunki dotyczące bezpieczeństwa użytkowania.
Zgodnie z wymienionym powyżej rozporządzeniem, balustrady powinny być zamontowane przy schodach lub podjazdach wówczas, gdy ich wysokość przekracza 50 centymetrów. Dodatkowo w budynkach użyteczności publicznej balustrady oraz poręcze powinny być zamontowane tak, aby można było korzystać z nich z obu stron klatki schodowej. Jeżeli szerokość schodów przekracza 4 metry, na środku powinna być zamontowana także balustrada lub poręcz dodatkowa. Wszystkie projektowane balustrady powinny spełniać rygorystyczne normy technologiczne i montażowe określone w Polskich Normach[9].
Obiektymostowe należy wyposażać w balustrady o wysokości 1,10 m. Balustradę należy montować każdorazowo, gdy konstrukcja wznosi się na wysokość co najmniej 1,00 m nad poziom terenu lub dnocieku[10].
 | Zobacz multimedia związane z tematem:Balustrada |
 | Zobacz hasłobalustrada w Wikisłowniku |
 | Zobacz w WikiźródłachhasłoBalustrada w Encyklopedii staropolskiej |
