| Dane podstawowe | |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Producent | |||
| Typ | ciężki bombowiec | ||
| Konstrukcja | metalowa | ||
| Załoga | 6-7 osób | ||
| Historia | |||
| Data oblotu | 25 lipca 1939 | ||
| Lata produkcji | 1940 – 1941 | ||
| Liczba egz. | 202 | ||
| Dane techniczne | |||
| Napęd | 2 × Rolls-Royce Vulture I X-24, rzędowe | ||
| Moc | |||
| Wymiary | |||
| Rozpiętość | 27,46 m | ||
| Długość | 21,13 m | ||
| Wysokość | 5,94 m | ||
| Powierzchnia nośna | 105,07 m² | ||
| Masa | |||
| Własna | 14152 kg | ||
| Startowa | Mk I: 22680 kg | ||
| Osiągi | |||
| Prędkość maks. | 426 km/h | ||
| Prędkość przelotowa | 330 km/h | ||
| Pułap | 5852 m | ||
| Zasięg | 2623 km | ||
| Dane operacyjne | |||
| Uzbrojenie | |||
| do 10 ×karabin maszynowy Browning kal. 7,7 mm 2 ×torpeda 457 mm 4 ×mina morska 4 ×bomba 907 kg 12 × bomba 227 kg 2 × bomba 1814 kg 1 × bomba 1814 kg i 6 × bomba 454 kg | |||
| Użytkownicy | |||
| Wielka Brytania,Kanada | |||
| Rzuty | |||
| |||
Avro Manchester –brytyjski ciężki, dwusilnikowysamolot bombowy, użytkowany w czasieII wojny światowej przez dywizjony bombowe i ochrony wybrzeżaRoyal Air Force. Produkowany przezA.V.Roe and Company Limited pod oznaczeniem fabrycznymAvro 679 Manchester. Maszyna nie należała do udanych ze względu na zastosowanie niedopracowanych, zawodnych i posiadających zbyt małą moc silników, ale stała się prekursoremAvro Lancaster, jednego z najlepszych bombowców II wojny światowej.
Samolot Avro Manchester powstał jako propozycja przedsiębiorstwa Avro na bombowiec spełniający specyfikację Ministerstwa Lotnictwa P.13/36 przedstawioną w 1936 roku i dotyczącą budowy dwusilnikowego ciężkiego bombowca napędzanego 24-cylindrowymi silnikami w układzie XRolls-Royce Vulture. Zgodnie z wymaganiami nowy ciężki bombowiec miał posiadać sześcioosobową załogę i przenosić ładunek 5442 kgbomb różnych wagomiarów, jedną bombę o wagomiarze 3628 kg lub 2torpedy. Jednym z wymogów było przystosowanie bombowca do startu zlotniska przy wspomaganiu naziemnejkatapulty startowej skracającej rozbieg, dzięki czemu ładunek bomb miał wynosić 3629 kg, a zasięg maszyny z takim ładunkiem 3629 km, lub 4827 km z ładunkiem 1814 kg. Wymagano również zdolności maszyny do ataku z lotu nurkowego pod kątem 30°. Załoga Manchestera miała składać się z czterech osób: dwóch pilotów, radiooperatora i strzelca nazywanegoMaster Gunner obsługującego zdalnie sterowane wieżyczki strzeleckie. Ponadto drugi pilot miał pełnić funkcję nawigatora, bombardiera i przedniego strzelca. Koncepcja ta nie sprawdziła się i ostatecznie załogę stanowiło 6 do 7 osób.
Do konkursu zaproszono osiem wytwórni: Avro,Boulton Paul(inne języki),Bristol,Fairey,Handley Page,Hawker,Short iVickers z których wyłoniono dwie Avro i Handley Page.
W momencie opracowywania oceniano, że nominalna moc silnika Vulture osiągnie 1700KM, ale w rzeczywistości moc ta wahała się w granicach 1480 – 1500 KM. Pierwszyprototyp Manchestera oznaczony jako L7246 zostałoblatany 25 lipca 1939 roku. Wytwórnia Handley Page postanowiła zwiększyć liczbę silników do czterech słabszych, ale bardziej niezawodnych typuRolls-Royce Merlin, co ze względu na niedotrzymanie specyfikacji dyskwalifikowało ich z udziału w konkursie. Opracowany przez Handley Page bombowiec stał się pierwowzorem kolejnej znakomitej konstrukcji tego przedsiębiorstwaHalifax.
Wytwórnia Avro kontynuowała prace nad swoją maszyną napędzanymi słabymi silnikami Vulture, chociaż rozważano zastosowanie również innych jednostek napędowych przedsiębiorstw Napier i Bristol. Loty testowe pierwszego prototypu dowiodły istnienia szeregu wad tak przegrzewających się silników, jak i samej maszyny, która miała zbyt niską prędkość wznoszenia, zbyt długi rozbieg i słabą stateczność podłużną. Również masa własna jeszcze przed zamontowaniem uzbrojenia była znacznie wyższa od zakładanej. Prototyp po serii prób, z których jedna zakończyła się lądowaniem awaryjnym bezpodwozia, została przekazana do ośrodka badawczego wFarnborough w celu przetestowania lotniskowej katapulty startowej. Testy wykazały jej nieprzydatność, dlatego zaprzestano rozwoju katapulty.
Drugi prototyp (L7247) w pełni wyposażony i uzbrojony został oblatany 26 maja 1940 roku. W porównaniu z prototypem posiadał szereg zmian takich jak zwiększona rozpiętość skrzydeł z 25,04 do 27,46 m, oraz zainstalowany na grzbiecie trzeci statecznik mający zwiększyć stateczność podłużną, alotki zostały wymienione z metalowych na kryte płótnem. Seryjne silniki Vulture I osiągały już zakładaną moc i charakteryzowały się znacznie stabilniejszą pracą. Uzbrojenie obronne stanowiło 6karabinów maszynowychkal. 7,7 mm (.303cala), zainstalowanych w trzech obrotowych wieżyczkach strzeleckich typu Frazer-Nash na dziobie, w ogonie i pod kadłubem. Ostatecznie podkadłubowa wieża została przeniesiona na grzbiet maszyny. Wyniki prób drugiego prototypu były na tyle dobre, że 1 lipca 1937 Ministerstwo Lotnictwa zamówiło pierwszą partię 200 samolotów oznaczonych jakoManchester Mk I, zwiększając później zamówienie do 400 egzemplarzy, a docelowo planowano zakup 1200 maszyn. Realizacją zamówienia miały się zająć oprócz macierzystej wytwórni Avro także zakładyMetro-Vick, Fairey iArmstrong-Whitworth.
W międzyczasie w wyniku dużych strat lotnictwa aliantów podczas walk weFrancji iBitwy o Anglię, wytwórnie brytyjskie skupiły się na produkcjimyśliwców odkładając na dalszy plan zarówno rozwój silników Vulture, jak i opracowywanie nowych typów bombowców. Rozwijany w tym samym czasie projekt czterosilnikowego bombowca przedsiębiorstwa Avro również zwolnił tempa. Opracowana i przebadana wtunelu aerodynamicznym część ogonowa nowej maszyny z dwoma statecznikami pionowymi, charakteryzowała się doskonałymi parametrami, dlatego postanowiono zastosować ją w bombowcu Manchester. Testy dowiodły znaczącej poprawy własności lotnych maszyny, dlatego nowe usterzenie zaczęto montować seryjnie, a oznaczenie samolotu zmieniono naManchester Mk IA. W późniejszym okresie do wersji Mk IA przebudowano także 43 maszyny Mk I.

Początkowo uzbrojenie strzeleckie miało stanowić 6 karabinów maszynowych Vickers kalibru 7,7 mm zamontowanych w zdalnie sterowanych przez strzelca pokładowego wieżyczkach na dziobie i ogonie maszyny. Podczas testów zdecydowano się na wzmocnienie obronnego uzbrojenia strzeleckiego poprzez dodanie kolejnych wieżyczek na grzbiecie i wysuwanej pod kadłubem. Zwiększono również do 4 liczbę karabinów w ogonowym stanowisku strzeleckim. ZamiastMaster Gunnera w skład załogi wszedł nawigator i dwóchstrzelców pokładowych. Po wprowadzeniu maszyn do jednostek często demontowano podkadłubową wieżyczkę, aby zmniejszyć masę maszyny. Rzadziej demontowano również stanowisko grzbietowe, które ze względu na niesymetryczny kształt sprawiało znaczne problemy ze statecznością maszyny podczas obrotów wieżyczki.
Ze względu na problemy z silnikami Vulture powstały projekty wersji rozwojowych samolotu z innymi jednostkami napędowymi:
Sukces Lancasterów spowodował, że produkcję Manchesterów przerwano w listopadzie 1941 r., po zbudowaniu 200 egzemplarzy seryjnych oraz 2 prototypów. Samolot budowany był w zakładach Newton Heath i Woodford w hrabstwie Cheshire – 151 egz. (L7276-7325, 7373-7398, 7417-7434, 7453-7497 i 7515-7526), 43 w Metrovicka (R5768-5797 i 5829-5841) oraz 6 w Rollaston Aviation Co. z Tollerton (L7399-7402 i 7415-7416).
Pierwszy seryjny Manchester dotarł od 207. Dywizjonu Bombowego 6 listopada 1940 roku. Maszyny te pełniły służbę w jednostkach liniowych do czerwca 1942 roku, kiedy zastąpiono je Lancasterami.
Pierwszą akcją bojową był atak bombowców z 207. dywizjonu na niemieckie okręty w porcieBrest w nocy z 24 na 25 lutego 1941 roku. Pod koniec 1941 roku Manchestery brały udział w nalotach bombowych naNiemcy, częściej jednak były przydzielane do ataków na okręty niemieckie w portach nad kanałemLa Manche. W lutym 1942 Manchestery brały udział w poszukiwaniach niemieckichpancernikówScharnhorst iGneisenau przepływających przez La Manche. Ostatnią wyprawą samolotu tego typu był nalot naBremę w nocy z 25 na 26 czerwca 1942, w której brał udział pojedynczy Manchester z dywizjonu 83. W sumie Manchestery wykonały 1269 lotów bojowych, zrzucając 1885 ton ładunków bojowych.
W Manchestery wyposażono nocne dywizjony bombowe o numerach 49, 50, 57, 61, 83, 97, 106, 207, 408 i 420, oraz 144 dywizjon obrony wybrzeża.
| Samoloty myśliwskie | |
|---|---|
| Samoloty bombowe itorpedowe | |
| Samoloty rozpoznawcze iłącznikowe | |
| Samoloty iszybowce transportowe | |
| Samoloty szkolno-treningowe | |
| Samoloty doświadczalne i prototypy |