Autostrady federalne w Niemczech (niem.Bundesautobahn, l.mn. – Bundesautobahnen, BAB) – główna sieć dróg (obokdróg federalnych) w Niemczech, są oznaczane literąA wraz z liczbą.
Autostrady wNiemczech o numerach nieparzystych biegną zwykle w kierunku południe-północ, zaś te o numerach parzystych mają przebieg wschód-zachód (tak jak w Polscedrogi krajowe). Główne trasy (także o znaczeniu międzynarodowym) mają numery od 1 do 9 (np. A 1). Autostrady o numerach dwucyfrowych mają głównie znaczenie regionalne, a trzycyfrowe – regionalne lub lokalne (np. obwodnice miast). Arterie o oznaczeniach dwucyfrowych lub trzycyfrowych są pogrupowane w ten sposób, że pierwsza cyfra oznaczenia wskazuje przybliżone położenie drogi, np. A 10 – A 19 – okoliceBerlina, A 20 –Meklemburgia-Pomorze Przednie, północ kraju, A 241 – okoliceSchwerina (również Meklemburgia-Pomorze Przednie).
W 2020 roku łączna długość autostrad w Niemczech wynosiła 13 191 km[1].
Na większości autostrad w Niemczech nie ma ograniczeń prędkości, jednak zalecana prędkość wynosi 130 kilometrów na godzinę[2][3]. Jest to jedyne tego typu rozwiązanie na świecie[4].
Wszystkie autostrady są dla samochodów osobowych bezpłatne[3] i mają takie pozostać dla obywateli wspólnoty, co najmniej tak długo jak będą bezpłatne dla obywateli RFN[5].
W wyniku reformy, od 1 stycznia 2021 r., odpowiedzialność za planowanie, budowę, utrzymanie i finansowanie autostrad w Niemczech przejęło Federalne Ministerstwo Infrastruktury (niem.BMVI). W 2018 roku stworzyło w tym celu spółkę „Die Autobahn GmbH des Bundes(inne języki)”[6]
Reichsautobahn, 1943Polskie czołgi jadące po niemieckiej autostradzie do Berlina, 1945
Pierwszą autostradą w Niemczech byłaAVUS, zbudowana w latach 1913–1921, oddana do ruchu 24 września 1921 roku. W 1926 roku rozpoczęto prace nad autostradą znaną jakoHaFraBa, mającą połączyćHamburg zFrankfurtem iBazyleą. Ze względu na poważne trudności finansowe państwa, projekt nie dokonał znaczących postępów. Inne źródła podają, że pierwszą autostradą[7] niemiecką[potrzebny przypis] była otwarta 6 sierpnia 1932 roku przezKonrada Adenauera, burmistrza Kolonii w latach 1917–1933 oraz przyszłegokanclerza Niemiec, autostrada międzyKolonią aBonn[3][potrzebny przypis][8]. Trasa miała 20 kilometrów długości[3], a dziś jest to autostradaA555. WRepublice Weimarskiej powstało zaledwie kilka odcinków autostrad. Większość zaplanowanych tras nie powstała z powodu trudności gospodarczych i braku politycznego wsparcia.
W latach 1933–1945 autostrady powstawały jakoReichsautobahn.
Po raz pierwszy w Niemczech Zachodnich numerację autostrad wprowadzono w I połowie lat 70.[12][13][14][15] Niektóre arterie do dziś posiadają wprowadzone wtedy numery (np.autostrada A2), inne na przestrzeni lat podlegały zmianom.
W NRD autostrady miały numerację od A1 do A18[16][a], jednakże tylko dla potrzeb administracyjnych przez co nie były umieszczane na oznakowaniu.
Poniżej została zamieszczona pełna lista autostrad wraz z nazwami lub ich znaczeniem. W nawiasach oznaczono miejscowości docelowe poza granicami Niemiec. Niektóre autostrady składają się z rozdzielnych odcinków. W takim przypadku odcinki są podane w kolejnych liniach.
Nazewnictwo:
Dreieck,Autobahndreieck,AD – dosłownie: trójkąt; węzeł drogowy, na którym jedna autostrada kończy bieg; połączenie autostrad w formie litery T lub Y
↑abcdMarta Wa̜sowska,MalteM.KoppeMalteM.,IngridI.MüllerIngridI.,Niemieckie abc, 3. Wyd., poprawione, Poczdam: PNWM, 2012,ISBN 978-3-941285-11-8 [dostęp 2024-02-29]. Brak numerów stron w książce