Antytrynitaryzm (gr.anty +łac. trinitas – przeciw Trójcy) – nurt doktrynalny występujący w wielu różnychwyznaniachchrześcijańskich, nieuznający doktryny oTrójcy Świętej i nieuznający boskościJezusa Chrystusa. Zapoczątkowany został wI wieku n.e. Głównym założeniem antytrynitaryzmu jest wiara wBoga w jednej osobie w postaci, w jakiej ich zdaniem występował u pierwszych chrześcijan, a wcześniej wjudaizmie. W tym zakresie występują różnice z wyznawcami dogmatu o Trójcy Świętej.
Antytrynitarze wyznają dość jednolite poglądy na temat naturyBoga Ojca (lub po prostu Boga), zaś niejednolite na temat naturySyna Boga –Jezusa Chrystusa orazDucha Świętego. Nie tworzą więc jednej spójnejgrupy – łączy ich jedynie to, że odrzucajądoktrynę o Bogu w takiej postaci, w jakiej jest powszechnie przyjmowana przez większość wyznań chrześcijańskich, głównie przezkatolicyzm,prawosławie i większośćprotestantów.
Ogólnie rzecz biorąc, różne nauki o Bogu w chrześcijaństwie (wliczając także trynitaryzm) różnią się między sobą w kilku punktach. Są to:
- problemjedności Bóstwa – dotyczy on przede wszystkim pytania, na czym dokładnie polega jedność Ojca, Syna i Ducha Świętego, co jest również związane z pytaniem o prawdziwymonoteizm i tym samym o tożsamość Boga Ojca;
- natura Syna Bożego – istnieją zróżnicowane poglądy na temat jegobóstwa isynostwa, a więc relacji Syna względem Boga Ojca, a także na temat jegoczłowieczeństwa, co jest również związane z jegowcieleniem i orędownictwem;
- natura Ducha Świętego – zróżnicowane poglądy dotyczą głównie bóstwa Ducha Świętego oraz kwestii jegoosobowości, szczególnie w kontekście jego relacji względem Ojca i Syna oraz jego działalności naZiemi wśródwierzących.
Zatem doktryny odrzucające wiarę w Trójcę Świętą mogą być bardzo zróżnicowane. Wśród różnych doktryn antytrynitarnych można wymienić m.in.:
Do antytrynitarzy należeli starożytni judeochrześcijanie (częściowo, np.ebionici),arianie (zaprzeczający boskiej naturzeJezusa Chrystusa) imacedonianie (zaprzeczający boskiej naturzeDucha Świętego). Różne antytrynitarne nurty, takie jakadopcjanizm orazarianizm, istniały wspólnie z tzw. głównym prądem chrześcijaństwa do czasu formalnego uchwalenia doktryny o współistotności Ojca i Syna (będącej podstawą doktryny Trójcy Św.) w 325 roku.
Nowożytny antytrynitaryzm zapoczątkowały w XVI w. ideeMiguela Serveta, które przyjęli m.in.Bracia polscy, przezwani „arianami”.
Współcześnie do antytrynitarzy zaliczają się:
- ↑Prawda o Ojcu, Synu i duchu świętym, [w:] Czego naprawdę uczy Biblia? [online], jw.org, s. 201–204 .
- ↑Trójca, [w:] Prowadzenie rozmów na podstawie Pism, wyd. 2,Towarzystwo Strażnica, 2001, s. 365–388,ISBN 83-86930-47-0 .typ?
- ↑Watchtower,Czy wierzyć w Trójcę?, 1989 .
- ↑Watchtower,Czy Bóg jest Trójcą? [online], jw.org .
kwestionujące równość osób boskich | |
|---|
| inne | |
|---|