Zobacz też:inne osoby o tym imieniu i nazwisku. Fotografia ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego | |||
| Pełne imię i nazwisko | Anna Małgorzata Kowalska | ||
|---|---|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | 22 lutego 1932 | ||
| Data i miejsce śmierci | 29 czerwca 2008 | ||
| Miejsce spoczynku | |||
| Zawód, zajęcie | poetka, prozaiczka, dziennikarka | ||
| Alma Mater | |||
| Rodzice | Jerzy Kowalski, Zofia z d. Gębicka | ||
| Odznaczenia | |||
 | |||
| |||
| |||
.jpg)
Anka Kowalska (właśc.Anna Małgorzata Kowalska[1], ur.22 lutego1932 wSosnowcu, zm.29 czerwca2008 wWarszawie) – polska poetka, prozaiczka i dziennikarka, działaczka opozycji demokratycznej wPRL.
Córka Jerzego Kowalskiego i Zofii z domu Gębickiej. W czasieII wojny światowej przebywała w Sosnowcu (do 1940), a potem na wsi podOlkuszem. Po wojnie rozpoczęła naukę wII Liceum Ogólnokształcącym im. Emilii Plater wSosnowcu, maturę zdała w 1950 w liceum wBędzinie. W 1955 ukończyła polonistykę naKatolickim Uniwersytecie Lubelskim[2]. Mieszkała przez większość życia w Warszawie. Została pochowana na cmentarzu przy Parafii św. Józefa Rzemieślnika w Sosnowcu (ul. Smutna / aleja Mireckiego).
W czasie studiów debiutowała wierszami w„Słowie Powszechnym” (1953). W 1955 zamieszkała wWarszawie i została dziennikarką – pracowała początkowo jako korektorka, a później redaktorka w piśmie „Kierunki”, a następnie w wydawnictwieStowarzyszenia „Pax” (od 1962). W latach 1960–1968 należała do Stowarzyszenia „Pax”, z którego wystąpiła w ramach protestu przeciwko stanowisku stowarzyszenia wobecwydarzeń marcowych. W latach 60. XX w. publikowała poezję, prozę i recenzje we „Współczesności” (1960–1961) i miesięczniku „Życie i Myśl” (1968–1969). Od 1968 do 1983 była członkiemZwiązku Literatów Polskich, od 1983Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.
W latach 70. i 80. współpracowała z pismami drugiego obiegu wydawniczego „Puls”, „Zapis”,„Biuletyn Informacyjny KOR”, „Kultura Niezależna” „Krytyka” oraz z paryską „Kulturą” i „Zeszytami Historycznymi”. Opublikowała kilka tekstów wspomnieniowych, m.in. dotyczących działalności w KOR, zebranych w tomie „Folklor tamtych lat” (Biblioteka Więzi, Warszawa 2011)[2].
PowieśćPestka została przetłumaczona na pięć języków, a w 1995 na jej podstawie nakręconofilm w reżyseriiKrystyny Jandy[3].
Od 1976 współpracowała zKomitetem Obrony Robotników, m.in. wyjeżdżała jako obserwator na procesy robotników wRadomiu, w styczniu 1977 została członkiem KOR, prowadziła kartotekę radomską[4]. W okresie aresztowania najaktywniejszych działaczy KOR (maj–lipiec 1977) odegrała wraz zHaliną Mikołajską iGrażyną Kuroń dużą rolę w podtrzymaniu aktywności Komitetu, m.in. przejęła redagowanieKomunikatu KOR-u[5]. Od września 1977 wchodziła w składKomitetu Samoobrony Społecznej „KOR”, nadal redagowałaKomunikat, od 1978 należała do podpisujących „Biuletyn Informacyjny”[6]. Była nieformalnym sekretarzem Komisji Redakcyjnej KSS „KOR”[7]. Jej dziełem jest w dużej mierze tzw. „korkowiec” – suchy i precyzyjny język dokumentów KOR-u. Prowadziła także bank informacji o represjach. Wzięła udział w listopadzie 1978 w głodówce wbazylice św. Krzyża w Warszawie w solidarności z sądzonymi działaczami opozycji wCzechosłowacji –Karty 77[8]. Była wielokrotnie zatrzymywana, w jej mieszkaniuSB przeprowadzała rewizje[9]. Latem 1980 uczestniczyła w stworzonym przezJacka Kuronia systemie zbierania informacji o strajkach, a gdy jego telefon był wyłączany, przekazywała wiadomości do Londynu[10].
Działała w„Solidarności”. Od 13 grudnia 1981 do 1 czerwca 1982 była internowana. Trafiła do obozu wGołdapi, później przeniesiono ją doDarłówka[11]. Zwolniona zinternowania, dzięki organizacjiLekarze Świata wyjechała na leczenie doFrancji, skąd wróciła w 1983. Po powrocie do Polski przeszła na emeryturę[2]. Teksty Kowalskiej ukazywały się na łamach podziemnej wrocławskiej„Obecności”[12].
 | Zobacz kolekcję cytatówAnki Kowalskiej w Wikicytatach |
