Kolor ciemnoniebieski – państwa, gdzie językiem angielskim posługuje się większość społeczeństwa. Kolor jasnoniebieski – państwa, w których angielski jest językiem oficjalnym mimo posługiwania się nim przez mniejszość społeczeństwa
Ta strona zawiera symbole fonetyczneMAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znakówUnikodu.
W Wielkiej Brytanii, Stanach Zjednoczonych[3] i Australii angielski jestde factojęzykiem urzędowym, choć formalnie państwa te nie objęły takim statusem żadnego języka. Angielszczyzna należy do oficjalnych językówONZ, a od XX wieku jest najczęściej używanym językiem w kontaktach międzynarodowych. Bywa określana jako pierwszy uniwersalny nowożytny język ludzkości[4][2]. Stanowi główny język nauki, handlu i polityki, a w niektórych krajach także kształcenia wyższego[2].
Angielszczyzna wykazuje silne zróżnicowanie na podłożu geograficznym i socjalnym.Dialekty języka angielskiego częściowo różnią sięfonetyką,słownictwem i gramatyką. Rolę instytucjonalnej normy porozumiewawczej pełni różnie definiowany[5]dialekt ogólnoangielski (Standard English)[6], występujący w różnych podwariantach narodowych[7]. Język angielski jest obecnie źródłemzapożyczeń prawie na całym świecie, ale wcześniej to angielszczyznaewoluowała pod wpływem innych języków.
Język angielski to język ojczysty 527 mln ludzi. Zajmuje trzecie miejsce, zahindi luburdu (jedna grupa, języki ojczyste 588 mln ludzi) orazchińskim (1,39 mld). Uczy się go 1,5 mld osób, dla porównania chińskiego tylko 30 mln. Angielskim jako swoim pierwszym i głównym językiem posługują się obywatele 101 państw[1].
Angielszczyzna jestjęzykiem zachodniogermańskim, który wywodzi się z anglo-fryzyjskich i jutlandzkichnarzeczy przyniesionych do Brytanii przez germańskich osadników irzymskie wojska z terenów obecnych północnych Niemiec i Holandii[8]. Na początkujęzyk staroangielski był zróżnicowaną grupądialektów, obrazującą różnorodne źródłaanglosaskiej ludności ówczesnejAnglii. Jeden z tych dialektów, późnyzachodniosaski, w końcu zyskał przewagę. Pierwotnystaroangielski był następnie pod wpływem obcym ze względu na dwie fale inwazji. Pierwsza to inwazjawikingów, użytkownikówjęzyków skandynawskich; zdobyli oni i skolonizowali część Brytanii w ósmym i dziewiątym wieku. Druga to inwazjaNormanów w XI wieku. Mówili onijęzykiem starofrancuskim i rozwinęlianglo-normańską odmianę języka angielskiego[9]. Te dwie inwazje spowodowały, że angielszczyzna stała się do pewnego stopnia językiem mieszanym.
Współżycie zeSkandynawami zaowocowało zauważalnym gramatycznym uproszczeniem i leksykalnym wzbogaceniem anglo-fryzyjskiego rdzenia angielszczyzny; późniejsza normańska okupacja prowadziła ku przeszczepieniu do rdzenia germańskiego bardziej wyszukanej warstwy słów z romańskiej gałęzi języków europejskich[10]. Ten wpływ normański wprowadził angielszczyznę do sądów i urzędów. W ten sposób angielszczyzna ewoluowała w „pożyczający” język o wielkiej elastyczności i bogatym słownictwie.
Pisownia angielska, w szczególności pisowniasamogłosek, jest bardzo nieregularna. Dodatkowo występuje duże geograficzne zróżnicowanie wymowy. Dialekty różnią się na wiele sposobów, jedną z najbardziej znanych różnic jestwystępowanie lub niewystępowanie „r” przed spółgłoską i w absolutnym wygłosie. Dialekty różnią się też znacznie systemami samogłosek.
Jeśli chodzi o formę ortograficzną, statystycznie najczęściej występującymiliterami są: „e” (występuje 56× częściej niż najrzadsze „q”), „a” (43×), „r” (39×), „i” (38×), „o” (36×), „t” (35×) i „n” (34×). Z kolei najczęściej występujące dwuliterowe zbitki to: „th”, „he”, „in”, „er”.
Samogłoski angielskie na diagramie JonesaDyftongi angielskie na diagramie JonesaWpływ na słownictwo angielskie
Trudno jest ustalić dokładną liczbę samogłosek angielskich; różne analizy wykazały różną ich liczbę. Mnogość dialektów i różnice metodologiczne spowodowały, że wyniki różnią się znacznie[11]. Ogólnie przyjmuje się, że na angielski system fonetyczny składa się 12 samogłosek (iː,ɪ,uː,ʊ,e,ɜː,ə,ɔː,æ,ʌ,ɑː,ɒ)[12] i 8dyftongów. W języku angielskim występuje zjawiskoiloczasu, tzn. samogłoski dzielą się na długie i krótkie[13]. Na długość samogłoski w wyrazie wpływają: naturalna długość samogłoski oraz jej kontekst: najdłuższe są samogłoski naturalnie długie przed spółgłoską dźwięczną, a najkrótsze – samogłoski krótkie przed spółgłoską bezdźwięczną. Ogólnie można wyróżnić 4 różne długości samogłosek[14].
Angielski system spółgłoskowy jest bliższy polskiemu niż samogłoskowy, choć istnieją spółgłoski charakterystyczne dla tego języka oraz zbliżone, różniące się miejscem artykulacji w porównaniu np. z polskimi:/d/,/t/ i/n/ jest wymawiane z językiem przyciśniętym dowału dziąsłowego, a nie zębów[15]. Spółgłoski dźwięczne w zapisie są dźwięczne w wymowie, a ubezdźwięcznienie powoduje zmianę znaczenia wyrazu (para minimalna), np./let/ –/led/.
W języku angielskim nie wszystkie wyrazy wymawia się z jednakowym naciskiem, jak również wiele wyrazów brzmi w różny sposób w różnym kontekście w zdaniu. Istnieją tzw. formy słabe, które pojawiają się w nieakcentowanych pozycjach: inna jest np. wymowa:Yes, I could/jesaɪ 'kʊd/ iI could go there/aɪkəd'gəʊðeə/. Osłabieniu ulegają zwłaszcza czasowniki modalne, zaimki, przyimki. Obecność form słabych jest o wiele częstsza w mowie potocznej, niż w języku mediów czy oficjalnych przemówień[16].
Odsetek ludności z krajów świata ze znajomością języka angielskiego:
80-100%
60-80%
40-60%
20-40%
0-20%
Wymowę RP można też zapisywać za pomocą uproszczonej transkrypcji IPA („simplified” lub „extra-broad”), wprowadzonej przezDaniela Jonesa. Zapisuje się w niejr zamiastɹ oraz stosuje następujące symbole samogłosek[17]:
Akcent i intonacja to ważne cechyprozodyczne języka angielskiego. Akcent wyrazowy jest niejednolity, jak również ma funkcję dystrybutywną[18];to produce/təprɒd'juːs/ akcentowane na ostatnią sylabę oznacza „produkować”, podczas gdysome produce/sʌmˈprɒdjuːs/ to produkty rolne (owoce i warzywa).
Intonacja języka angielskiego jest bogata w melodie i przy jej pomocy można wyrazić nieraz więcej niż przez treść samych wyrazów[19]. Tak to ujął badacz angielskiej fonetykiWiktor Jassem:Anglicy nie należą na ogół do ludzi wielosłownych. Fakt ten w pewnej mierze znajduje odbicie w tym, że zamiast szerszego objaśnienia Anglik wyraża często pewną myśl, nadając stosunkowo krótkiej wypowiedzi odpowiednią intonację[19]. Oto 9 sposobów na intonację słowa „Yes”:
najbardziej naturalny, zwykłe stwierdzenie faktu bez emocji[20]
wygłaszany z zaangażowaniem emocjonalnym, wyraża zdziwienie, zaskoczenie, irytację
rutynowe, niezaangażowane
zależy od wyrazu twarzy przy wypowiadaniu, jeśli twarz jest pogodna, wyraża współczucie i sympatię, jeśli wyraz twarzy jest ponury, brzmi złowieszczo
wyraża szok i niedowierzanie
zakłopotanie, lekkie zażenowanie tym, co właśnie zostało powiedziane
znudzenie, ironia, sarkazm
niepewność, zwątpienie
silne zaangażowanie emocjonalne, w zależności od wyrazu twarzy może być to zachwyt, wyzwanie, samozadowolenie.
Intonacja zdań oznajmujących jest opadająca. Nieco inaczej jest w pytaniach. Intonacja wznosząca, charakterystyczna np. dlajęzyka polskiego, jest możliwa tylko w pytaniach o rozstrzygnięcie (Yes/No questions). W przypadku pytań o uzupełnienie, zwanych również szczegółowymi lubWh- questions, intonacja opada[21]:
W języku angielskim występująprzedimki: określonythe i nieokreślonya(n). Formyan używa się przed wyrazami wymawianymi z nagłosową samogłoską –an hour, alea union. Co niezwykłe wśród języków indoeuropejskich, nie istnieje kategoriarodzaju gramatycznego, z wyjątkiem zaimków trzeciej osoby liczby pojedynczej.
Przedimek w języku angielskim to nieodmienna część mowy determinująca rzeczownik. Przedimka zwykle nie tłumaczy się na język polski. Czasami można go oddać jako zaimek ten, ta, to (przedimek określony), jakiś, jakaś, jakieś (przedimek nieokreślony)[22].
Przedimkiem jest wyraz występujący przed rzeczownikiem albo frazą rzeczownikową (np.przymiotnik +rzeczownik). W języku angielskim rozróżnia się dwa rodzaje przedimków:
a/an – nieokreślone;
the – określony.
Przedimek (zwanyarticle lubdeterminer) określa, czydesygnaty są znane mówiącemu i rozmówcy. Jeśli są znane, używa się przedimka określonego. W przeciwnym wypadku stosowany jest przedimek nieokreślony. Przedimkówa/an używa się wyłącznie przedrzeczownikiem policzalnym w liczbie pojedynczej, Oznacza on dowolny element z danego zbioru, innymi słowy pojedynczy choć nie wyjątkowy element[23]:My father isa teacher →Mój ojciec jest nauczycielem. Jest jednym ze zbioru nauczycieli.
Używany jest, gdy dana osoba lub rzecz pojawia się w tekście, rozmowie itp. po raz pierwszy[23] – pozostaje ona dla rozmówcy bliżej nieokreślona. Jeśli zostanie wymieniona po raz kolejny, otrzymuje przedimekthe:Once we hada dog anda cat. Butthe dog was always eatingthe cat’s dinner. In the end, we gavethe dog toa friend.
Przedimek określonythe jest najpopularniejszym słowem angielskim[24]. Kontrastuje z przedimkiem nieokreślonyma i z przedimkiem zerowym.The ma zawsze tę samą formę[25]. Przedimek określony stosuje się do opisu określonego przedmiotu, osoby bądź stanu. Zarówno mówiący, jak i jego rozmówca wiedzą, o czym dokładnie jest mowa[25]:We leftthe car inthe garage →Zostawiliśmy auto w garażu. Mówiący wie, jakie to auto i zna (przynajmniej ze słyszenia) dom, w którym samochód zaparkowano.Have you visited the castle? →Czy zwiedziłeś zamek? Zarówno mówiący, jak i odbiorca komunikatu wiedzą, w jakim mieście zamek się znajduje.
Większość rzeczowników występuje z poprzedzającymi je przedimkami określonymi bądź nieokreślonymi. Brak przedimka określa się jako przedimek zerowy[26].Istnieją trzy podstawowe sytuacje, kiedy pojawia się przedimek zerowy[26]:
Rzeczownik angielski ma trzy formy gramatyczne: liczby pojedynczej, liczby mnogiej i (zwłaszcza rzeczowniki oznaczające osoby i zwierzęta) dopełniacza. Forma dopełniacza jest zawsze regularna, formyliczby mnogiej wykazują niekiedy pewne odstępstwa. Rzeczowniki dzielą się na dwie grupy: policzalne i niepoliczalne, a podział ten determinuje ich zachowanie się w zdaniu, zwłaszcza przyjmowanie odpowiedniego przedimka. Rzeczowniki angielskie mogą być proste lub złożone.
W języku angielskim osoby płci męskiej przyjmują zaimekhe, żeńskiejshe, obiekty z nieistniejącą bądź nierozpoznaną płcią przyjmują zaimek nieokreślonyit[27].
Istnieje możliwość nadania rodzaju gramatycznego rzeczom bądź zwierzętom, zwłaszcza jeśli przyjmuje się, że mają osobowość,inteligencję bądź uczucia. Najczęściej spotyka się to w odniesieniu do zwierząt domowych: psów,kotów, koni[27]:Find the cat and lether out →Znajdź kota i go wypuść. Pociąga to również zmianę zaimka względnego:She’s an old dog,who likes to sleep much →To stara suka, która lubi dużo spać.
W języku angielskim rzeczowniki dzieli się na dwie grupy: policzalne (countable) i niepoliczalne (uncountable). Rzeczowniki z grupy policzalnych zasadniczo opisujądesygnaty, które dadzą się policzyć. Przyjmują zarówno przedimek nieokreślonya/an, jak i liczebniki:a cat,three pigs[28]. Rzeczowniki policzalne mają formę zarówno liczby pojedynczej, jak imnogiej[29]:hand –hands,a baby –babies.
Rzeczowniki niepoliczalne (uncountable,mass nouns) opisują desygnaty będące nazwami materiałów,cieczy, pojęć abstrakcyjnych,zbiorów i innych rzeczy postrzeganych jako masy bez konkretnych granic, a nie jako oddzielne obiekty. Z tymi rzeczownikami nie używa się liczby mnogiej ani liczebników (od tej zasady istnieje kilka wyjątków)[30]:water,weather,wool,money.
W języku angielskim nie istnieje rozbudowany system przypadków, do dzisiejszych czasów zachował się jedyniedopełniacz.Dopełniacz saksoński zapisuje się następująco[31]
liczba pojedyncza
rzeczownik +’s
myfather’s car
liczba mnoga
rzeczownik +’
myparents’ house
nieregularna liczba mnoga
rzeczownik +’s
the children’s room
Dopełniacz saksoński używany jest najczęściej do mówienia o relacji własności i charakterystyce fizycznej, w szczególności, jeśli pierwszy wyraz oznacza osobę, zwierzę, firmę, kraj lub grupę osób[31]:
That’smy father’s house. →To dom mojego ojca.
Mary’s brother is a lawyer. →Brat Mary jest adwokatem.
Poland’s climate is getting warmer. →Klimat Polski się ociepla.
W języku angielskim używa się zaimkayou, który oznacza zarównoty,wy, jak równieżpan,pani,państwo. Można użyć jednak w zdaniu zyouzwrotów grzecznościowych, np.sir czymadam.
W języku angielskim przymiotnik nie odmienia się przez liczby ani nie ma charakterystycznej końcówki, po której byłby rozpoznawalny, choć istnieją grupy przymiotników o charakterystycznych końcówkach[35]:
–al:actual,final,general
–ed:confused,surprised,stoned
–ic:basic,atomic,generic
–ent:prominent,efficient,prurient
–ble:visible,recognisable,probable
–ing:amusing,terrifying,growing
–ive:deceptive,attractive,sensitive
–(l)y:angry,dirty,funny
–an:American,human,indian
–ous:cantankerous,furious,ominous
–ar:popular,regular,similar
–ful:colourful,grateful,respectful
–less:careless,topless,harmless.
Przymiotnik może w zdaniu zajmować miejsce przydawki i orzecznika. Najczęstszą pozycją przymiotnika jestprzydawka określająca rzeczownik. Istnieją przymiotniki, mogące wystąpić jedynie w tej pozycji, np.chief,fellow,utter,upper[35]:amain road,thechief inspector.
Przysłówek angielski jest bardzo zróżnicowany. Może charakteryzować się końcówką–ly, może mieć formę tożsamą z przymiotnikiem, a jego znaczenie determinuje wtedy miejsce w zdaniu.
Przysłówki można podzielić na następujące kategorie według ich znaczenia[36]:
Czasownik angielski jest częścią mowy z największą liczbą form i zastosowań. Czasowniki pod względem zachowania w zdaniu dzielą się na trzy grupy: posiłkowe, modalne i zwykłe. Angielski czas ma dwie formy morfologiczne: czasy teraźniejszy i przeszły, pozostałe tworzy przy użyciu czasowników modalnych i posiłkowych. Czasownik angielski może występować w 4 czasach: teraźniejszym, przeszłym, przyszłym i przyszłym w przeszłości, 3 stronach: czynnej, biernej i zwrotnej oraz 4 trybach: orzekającym, rozkazującym, przypuszczającym i łączącym.
Czasownikto be („być”) używany jest w swym znaczeniu podstawowym oraz jako czasownik pomocniczy do tworzenia czasów ciągłych.Odmienia się nieregularnie[37]:
Forma oznajmująca
Forma pytająca
Forma przecząca
Iam, Iwas
am I?, was I?
I am not, I was not
youare, youwere
are you?, were you?
you are not, you were not
he/she/itis, he/she/itwas
is he/she/it?, was he/she/it?
he/she/it is not, he/she/it was not
weare, wewere
are we?, were we?
we are not, we were not
youare, youwere
are you?, were you?
you are not, you were not
theyare, theywere
are they?, were they?
they are not, they were not
W języku mówionym stosuje się następujące skróty[38]:
are +not →aren’t
were +not →weren’t
is +not →isn’t.
Forma imiesłowu przeszłego biernego:been.Czasownik ten nie tworzy również form z czasownikiem posiłkowymdo. W zdaniu przeczącym stawia się przeczenie bezpośrednio przy czasowniku głównym formie osobowej. W zdaniu pytającym następuje przestawienie podmiotu i orzeczenia. Na przykład:I am not French. →Nie jestem Francuzem.Are you there? →Jesteś tam?.Whoare you? →Kim jesteś?
Czasownik oznaczamieć i odmienia się nieregularnie[39]. W formie pytającej i przeczącej możliwe są dwa warianty: tworzenie pytań przez inwersję i (zwłaszcza w odmianie amerykańskiej) z operatoramido,does,did.
Czasownikahave używa się przede wszystkim do informowania o własności, stosunkach i innych stanach[40]:Theyhave three cars →Oni mają trzy samochody
W języku angielskim występują dwa czasy morfologiczne – teraźniejszy i przeszły. Łącznie z konstrukcjami gramatycznymi można wyróżnić szesnaście czasów gramatycznych i konstrukcji osadzających czynności w odpowiednimczasie. Wyróżnia się cztery kategorie czasowe:
czas teraźniejszy,
czas przeszły,
czas przyszły,
czas przyszły w przeszłości.
Każdy występuje w czterech aspektach precyzujących usytuowanie czynności w czasie: prostym, postępującym (zwanym niekiedy ciągłym), przeszłym i przeszłym ciągłym. Poniższa tabela przedstawia przykładowe zdanie w 16 czasach strony czynnej (Present Simple:I do →robię):
Oznacza, że czynność jest wykonywana na podmiocie. Zasadniczą różnicą między angielskim i większością języków jest to, że podmiotem wzdaniu w stronie biernej może stać się również dopełnienie dalsze:
She was given a chance. – dano jej szansę.
Strona bierna nie może być utworzona w czasach z rodzinyPerfect Progressive.
Oznacza wykonywanie czynności przezpodmiot na samym sobie. Używa się do tego celu partykuły o konstrukcji zaimek w formie dopełnienia +self w liczbie pojedynczej lubselves w liczbie mnogiej[41].
myself
ourselves
yourself
yourselves
himself herself itself
themselves
Jest to jedyny przypadek w języku, gdy druga osobaliczby pojedynczej różni się od liczby mnogiej.Strona zwrotna nie występuje w relacjach wzajemnych (reciprocal). Używa się wtedyeach other, w l.mn.one another[41].
They washed themselves. – umyli się (każdy siebie),
Podstawowym szykiem zdania jestSVO, podobnie jak w języku polskim. Wyrazy określające poprzedzają określane. Szyk zdania jest mniej swobodny niż w języku polskim.
W języku angielskim istnieją tzw. okresy (tryby) warunkowe. Używa się ich, kiedy mówi się o jakiejś czynności, która może zostać wykonana (lub nie), jeśli zostanie spełniony jakiś warunek. Wyróżnia się następujące okresy warunkowe[42]:Zdanie podrzędne warunkowe jest typem zdania podrzędnego okolicznikowego. Zdarzenie opisane w zdaniu głównym zajdzie, jeśli zostanie spełniony określony warunek, przy czym kolejność zdań jest dowolna[43]:If it rains, we’ll get wet →Jeśli będzie padać, zmokniemy.The door opens if you press the button →Drzwi się otworzą, jeśli naciśniesz przycisk. Zdanie warunkowe mogą wprowadzać[44]:
if → „jeśli”
unless (if... not lubexcept... if) → „o ile nie”
provided that,providing that → „pod warunkiem, że”, „zakładając, że”
on condition that → „pod warunkiem, że”, określenie formalne
Imagine → „wyobraź sobie”
supposing → „zakładając”
as long as → dosł. „tak długo jak...”, „dopóty ..., dopóki ...”.
Istnieją trzy (według niektórych podręczników gramatyki cztery) tzw. okresy warunkowe, czyli konstrukcje gramatyczne służące do określania związków między wydarzeniem i warunkiem. Oprócz tego istnieje kilka okresów mieszanych.
zero conditional, np.If she goes in the rain, she gets wet. →Jeśli wyjdzie w deszcz, to się zmoczy. (zdanie zawsze prawdziwe)
first conditional, np.If he really loves Cindy, he will ask her to be his wife. →Jeśli naprawdę kocha Cindy, poprosi ją o rękę. (warunek możliwy do spełnienia)
second conditional, np.If I were you, I would go to a doctor. → dosł.Gdybym był tobą, poszedłbym do lekarza. (Na twoim miejscu poszedłbym do lekarza.) (sytuacja hipotetyczna, nierealistyczna)
third conditional, np.If she had come earlier, she would have met with Tom. →Gdyby (była) przyszła wcześniej, spotkałaby się (byłaby się spotkała) z Tomem. (warunek niemożliwy do spełnienia, bo dotyczy przeszłości)
Uwaga! Można łączyć m.in. zdania z II i III okresu warunkowego, powstaje wówczasmixed conditional, np.If he wasn’t so shy, he would have told her it →Gdyby nie był tak nieśmiały, powiedziałby (był) jej to.;If he hadn’t purchased this item, he wouldn’t get into trouble now. →Gdyby nie (był) kupił tej rzeczy, nie miałby teraz problemów.
Ze względu na kolonialną historię Wielkiej Brytanii w czasach nowożytnych język angielski ma wieleterytorialnych standardów idialektów nieliterackich, które dość znacznie różnią się od standardu brytyjskiego. Z uwagi na rozwój transportu, komunikacji i mediów formy literackie pozostają jednakwzajemnie zrozumiałe. Do odmian terytorialno-etnicznych zaliczają się odmiany:amerykańska,australijska,południowoafrykańska,indyjska ijamajska. Angielszczyzna w obrębie samych Wysp Brytyjskich również wykazuje wysoki stopień zróżnicowania.
Podstawowe cechy fonetyki amerykańskiej torotacyzm (wymawianie /r/), występowanie /æ/ tam, gdzie Brytyjczycy wymawiają /ɑː/, i tak słowaafter,plant będą wRP wymawiane /ˈɑːftə/, /plɑːnt/, a w amerykańskim angielskim /ˈæːftər/, /plæːnt/, /ɒ/ rekompensowane przez /ɑː/, np.cod,bottle,spot,pocket.
Różnice nazwy części samochodu w amerykańskiej i brytyjskiej angielszczyźnie
Istnieją znaczne różnice w słownictwach amerykańskim i brytyjskim; dotyczą one różnych dziedzin życia, zwłaszcza tych, które rozwinęły się stosunkowo niedawno, np. motoryzacja[45].
Istnieje kilka różnic w pisowni wyrazów o specyficznych cechach, takich jak końcówka[46]:
Wyrazy zakończone w brytyjskim języku na–our, w amerykańskim kończą się na–or:parlor,color.
Wyrazy zapożyczone z łaciny, mające w temacieae ioe, w pisowni amerykańskiej pisane są przeze:anemia,fetus,edema,estrogen.
Wyrazy z podwójnyml mają tendencję do jego „gubienia” w amerykańskiej wersji języka:councilor,chili,libelous,hosteler,marvelous.
Słowa zakończone w brytyjskim na–ence, zmieniają końcówkę na–ense:pretense,defense.
Brytyjskie–ise w języku amerykańskim pisane jest–ize:recognize.
Istnieją trzy rodzaje akcentu australijskiego:broad,general icultivated[47].Broad to kontinuum akcentów lokalnych,cultivated przypomina akcenty brytyjskie i jest ich naśladownictwem, natomiastgeneral to wariant pośredni między obydwoma wersjami i jest najczęściej używany[47]. Akcentbroad ma tendencje przesuwania samogłosek do pozycji frontowej, w stronę /i/, /e/ i /æ/, podczas gdy pozostałe akcenty preferują wymowę tylną[48].
Odmianaaustralijska opiera się w głównej mierze na standardowejangielszczyźnie brytyjskiej, ze znacznymi naleciałościami amerykańskiej odmiany tego języka, pewnymi elementami zapożyczonymi z języków europejskich oraz nielicznymi słowami zapożyczonymi zjęzyków aborygeńskich. Zapożyczeniem z języków aborygeńskich są słowa takie jak: „kangaroo” czy „boomerang” (bumerang)[49].
Z języka angielskiego dopolskiego przechodzi duża liczba wyrazów (anglicyzmów). Są to przeważnie terminy naukowo-techniczne, głównie o źródłosłowie grecko-łacińskim (np.akronim „laser” itp.), a także określenia związane z kulturą masową (np. „baseball”, „jazz”, „football”)[50].
Przyjęły się też pewne angielskie wyrażenia potoczne i wykrzykniki, jak np. „OK”, „sorry”, „oops”, „wow”. Zaobserwować można też zmianę sposobu wymawiania zapożyczeń z innych języków na rzecz ich wymowy w jęz. ang., np.: „image”/ˈɪmɪdʒ/ czy „quiz”[kʰw̥ɪz].
Przykładem wpływu języka polskiego na język angielski jest pisownia przymiotnika i rzeczownika narodowego „Czech” (Czech, czeski) i „Czechoslovakia” (Czechosłowacja).
↑RenataR.VajdičkováRenataR.,Anglický odborný jazyk v globálnom kontexte a ako súčasť výučby na stredných odborných školách, [w:]AlenaA.Ďuricová (red.),Od textu k prekladu, t. VIII, Praha: Jednota tlumočníků a překladatelů, 2013, s. 186–198,ISBN 978-80-7374-095-5 [zarchiwizowane zadresu 2024-01-20](słow.), patrz s. 189.
Antoni Prejbisz, B. Jasińska, S. Kryński, R. Gozdawa-Gołębiowski: Nowa gramatyka angielska w ćwiczeniach. Warszawa: Wydawnictwo Szkolne PWN, 1997.ISBN 83-7195-192-2.
Harry Ritchie: English for the Natives. London: John Murray, 2013, s. 79.ISBN 978-1-84854-837-4.
.svg)
