Movatterモバイル変換

[0]ホーム
URL:

Przejdź do zawartości
Wikipediawolna encyklopedia
Szukaj

Anemoi

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Marmurowy fryz z wizerunkami skrzydlatych bogów, ośmiobocznaWieża Wiatrów wzniesiona ok. 40 r. p.n.e. wAtenach
Wyobrażenie harpii jako ptaka z kobiecą głową i ostrymi szponami,Ulisse Aldrovandi:Monstrorum historia, 1642,Bolonia

Anemoi (lmgr.Ἄνεμοι Ánemoi,łac. Venti ‘wiatry’,lp gr.Ἄνεμος Ánemos, łac. Ventus ‘wiatr’) – wmitologii greckiej uosobieniawiatrów.

Bogowie uosabiający wiatry, wiejące z kierunków kardynalnych (zasadniczych, głównych; S, N, E, W) i interkardynalnych (pośrednich; SE, SW, NE, NW); synowietytanidyEos i tytanaAstrajosa[a][1][2]:

  • Boreasz (Boreas, gr.Βορέας Boréas,Βοριάς Boriás ‘wiatr północny’ ‘północ’, łac. Boréas ‘wiatr północny’, Boreus ‘północny’, Aquilo ‘wiatr północny’, ‘północ’) – północ;
  • Notos (gr.Νότος Nótos ‘południe’, łac. Notus ‘wiatr południowy’, Auster ‘wiatr południowy’, ‘południe’) – południe;
  • Apeliotes (gr.Ἀπηλιώτης Apēliṓtēs ‘związany ze Słońcem’, łac. Solanus ‘wiatr wschodni’) – wschód;
  • Zefir (gr.Ζέφυρος Zéphyros, łac. Zephyrus ‘wiatr zachodni’, Favonius ‘wiatr zachodni’) – zachód;
  • Kajkias (Kaikias, Hellespontias, gr.Καικίας Kaikías, łac. Caecius) –północny wschód;
  • Euros (gr.Εὖρος Euros ‘ten, który pali’, łac. Eurus ‘wiatr południowo-wschodni’, Vulturnus ‘wiatr południowo-wschodni’) – południowy wschód;
  • Skiron (Scirron, Skejron, Argestes, Olimpias, gr.Σκίρων Skírōn, Skeirōn, łac. Caurus, Corus ‘wiatr północno-zachodni’) –północny zachód;
  • Lips (gr.Λίψ Líps ‘nadchodzący z Libii’, łac. Africus) – południowy zachód.

Przedstawiano ich jako skrzydlatych mężczyzn[3][4]. Byli utożsamiani zrzymskimiVenti.

Duchy (demony) lub boginie (zwaneharpiami) uosabiające gwałtowne wiatry; córki bogaTaumasa iOkeanidyElektry[5][6][7]:

  • Aello (Nikotoe, gr.Ἀελλώ Aellṓ,Νικοθόη Nikothóē, łac. Aello, Nicothoe, „Wichrowa”, „Zawierucha”, „Burzliwa”);
  • Ocypete (Okypete, gr.Ωκυπέτη Ōkypétē, łac. Ocypete, „Prędka w locie”, „Pędziwiatr”);
  • Kelajno (Celaeno, gr.Κελαινώ Kelainṓ, łac. Celaeno, „Czarna”, „Ciemnica”).

Przedstawiano je w postaci skrzydlatych kobiet lub ptaków z ludzką głową[5][6][7].

Wyobrażenie o bóstwach przejawia się w sztukach plastycznych, między innymi w greckimmalarstwie wazowym (malowidła wazowe z V wieku p.n.e. przedstawiające Zefira z Hiacyntem, Boreasza porywającego Orejtyję) i rzeźbie (Wieża Wiatrów w Atenach,Porwanie Orejtyi przez BoreaszaL.S. Boizota,Zefir i PsycheA. Rodina), tańcu (baletZefir i FloraP. Vranickiego) i literaturze (Iliada iOdysejaHomera,EneidaWergiliusza)[8][9].

Zobacz też

[edytuj |edytuj kod]
Informacje w projektach siostrzanych
 Multimedia wWikimedia Commons
 Definicje słownikowe wWikisłowniku

Uwagi

[edytuj |edytuj kod]
  1. ↑WedługWieży Wiatrów w Atenach, która w starożytności służyła jako wiatrowskaz i zegar miejski. Na każdym boku budowli znajduje się relief z wyobrażeniem jednej z ośmiu greckich personifikacji wiatrów.

Przypisy

[edytuj |edytuj kod]
  1. ↑Arystoteles:Meteorologika. O świecie, Księga druga, Rozdział VI, ss. 70–74: Róża wiatrów. pbi.edu.pl. [dostęp 2011-07-08]. [zarchiwizowane ztego adresu (2012-02-08)]. (pol.).
  2. ↑Mała encyklopedia kultury antycznej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1990, s. 794–795.ISBN 83-01-03529-3.
  3. ↑Anemoi. telemachia.com. [dostęp 2011-07-07]. [zarchiwizowane ztego adresu (2016-03-05)]. (ang.).
  4. ↑Starsi bogowie. W: Zygmunt Kubiak: Mitologia Greków i Rzymian. Warszawa: Świat Książki, 2003, s. 188–189.ISBN 83-7391-077-8.
  5. ↑abPoczątki świata. W: Zygmunt Kubiak, op.cit., s. 43.ISBN 83-7311-077-8.
  6. ↑abPierre Grimal: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2008, s. 119.ISBN 83-04-04673-3.
  7. ↑abVojtech Zamarovský: Bohovia a hrdinovia antických bájí. Bratysława: Perfekt a.s., 1998, s. 157–158.ISBN 80-8046-098-1. (słow.).; polskie wydanie:Bogowie i herosi mitologii greckiej i rzymskiej (Encyklopedia mitologii antycznej,Słownik mitologii greckiej i rzymskiej).
  8. ↑Vojtech Zamarovský, op.cit., s. 84.ISBN 80-8046-098-1.
  9. ↑Vojtech Zamarovský, op.cit., s. 456.ISBN 80-8046-098-1.

Bibliografia

[edytuj |edytuj kod]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Anemoi&oldid=71140338”
Kategorie:
Ukryte kategorie:
[8]ページ先頭
©2009-2025 Movatter.jp