Powierzchnia Ameryki wynosi 42 mln km²[3], a zamieszkuje ją ponad 916 milionów ludzi, co stanowi 13%ludności świata.
Nazwę „Ameryka” zaproponował w 1507 roku niemieckikartograf, pochodzący zAlzacji,Martin Waldseemüller. Przypisywał on „odkrycie Nowego Świata”, jak wówczas określano fakt dotarcia przez Europejczyków do nieznanego im lądu,Amerigo Vespucciemu i na jego cześć nadał mu mianoAmerica[4]. Istnieją także inne teorie na temat pochodzenia tej nazwy, ale nie zyskały one uznania. Jednym z najstarszychglobusów, na którym pojawiła się nazwa „Ameryka”, jestGlobus Jagielloński[5] z 1508 roku.
W wielu krajach, m.in. w Polsce, nazwa „Ameryka” stosowana jest potocznie jakosynonimStanów Zjednoczonych Ameryki. Podobnie „Amerykanin” to obywatel Stanów Zjednoczonych (w Polsce jest to oficjalne określenie)[6].
Nazwa „Ameryka” bywa krytykowana jakoegzonimiczna (zewnętrzna), narzucona przez Europejczyków[7][8]. Jako alternatywę niektóre instytucje, organizacje oraz aktywiści społeczni, rdzenni idekolonialni z półkuli zachodniej używają określeń wywodzących się z języków tubylczych: m.in. „Abya Yala”[7], „Turtle Island”[9], „Pindorama”[8][10].
Nazwa „Abya Yala” oznacza „żyzną ziemię” (albo „dojrzałą ziemię”) i pochodzi z językaKunów – grupy zamieszkującej pograniczePanamy iKolumbii. Termin jako alternatywa dla słowa „Ameryka” został zaproponowany przez lideraAjmarów Takira Mamaniego w 1975 roku na Pierwszej Konferencji Światowej Rady Ludności Rdzennej wKanadzie. W 2004 roku nazwę tę przyjął oficjalnie Szczyt Kontynentalny Ludów i Narodów Rdzennych Abya Yali. Nie ma dowodów i jest mało prawdopodobne, że dla Kunów przed kontaktem z Europejczykami nazwa „Abya Yala” oznaczała oba kontynenty Ameryk, była raczej określeniem ziemi zamieszkiwanej przez tę grupę. Sam Mamani był zresztą tego świadomy, w 2014 roku powiedział: „Jeśli nie odkryjemy, jak brzmiała ta nazwa, to ją po prostu wymyślmy, ochrzcijmy nasz kontynent i nadajmy mu własną nazwę, bo nazwisko tego przestępcy –Ameriga Vespucciego nie może wciąż widnieć w nazwie tej ziemi”[7].
„Turtle Island” („Wyspa Żółwia”) na określenie kontynentu funkcjonuje w niektórych językach rdzennych (języki algonkińskie,języki irokiańskie) i nawiązuje do kosmologii wielu ludów Ameryki Północnej, wedle których świat spoczywa na skorupie ogromnego żółwia. Niektóre organizacje i instytucje, zarówno rdzenne i nierdzenne, w Stanach Zjednoczonych iKanadzie używają nazwy „Turtle Island” jako alternatywy dla słowa „Ameryka”, np. kanadyjski tygodnik Turtle Island News[9]. Nazwę „Wyspa Żółwia” nosi polskie czasopismo na temat ludności rdzennej Ameryki Północnej wydawane w Poznaniu[11]. Określenie „Pindorama”, używane głównie wBrazylii, według Theodora Sampaio pochodzi zjęzyków tupi i może oznaczać „ziemię palm”[10].
↑abcGustavo BuenoG.B.SánchezGustavo BuenoG.B.,La invención de Abya Yala [online], Escuela de Filosofía de Oviedo, 9 stycznia 2023 [dostęp 2024-12-06](hiszp.).
.svg)
