.jpg) Althea Gibson | |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | 25 sierpnia 1927 | ||
| Data i miejsce śmierci | 28 września 2003 | ||
| Wzrost | 180 cm | ||
| Gra | praworęczna | ||
| Gra pojedyncza | |||
| Australian Open | F (1957) | ||
| Roland Garros | W (1956) | ||
| Wimbledon | W (1957–1958) | ||
| US Open | W (1957–1958) | ||
| Gra podwójna | |||
| Australian Open | W (1957) | ||
| Roland Garros | W (1956) | ||
| Wimbledon | W (1956–1958) | ||
| US Open | W (1957) | ||
| |||
Althea Gibson (ur.25 sierpnia1927 wHrabstwie Clarendon, zm.28 września2003 wEast Orange) –tenisistkaamerykańska, pierwsza czarnoskóra zwyciężczyniWimbledonu.
Pochodząca z niezamożnej rodziny Gibson dorastała wnowojorskiej dzielnicyHarlem, wyróżniając się w kilku dyscyplinach sportowych, m.in.koszykówce. Poważne treningi tenisowe podjęła dzięki wsparciu Waltera Johnsona, lekarza i działacza sportowego, zasłużonego dla tenisa afroamerykańskiego. W1946 Gibson przeniosła się doWilmington (Karolina Północna) i po roku sięgnęła po pierwszy tytuł w mistrzostwach krajowych czarnoskórych.
Tenis podlegał w tym okresie w USA zasadom segregacji rasowej, Afromerykanie prowadzili odrębne rozgrywki pod patronatem własnej federacji, Amerykańskiego Towarzystwa Tenisowego (American Tennis Association). W tych rozgrywkach Gibson startowała regularnie, zdobywając łącznie dziesięć tytułów mistrzyni USA. Jednocześnie ukończyła studia trenerskie z tenisa i koszykówki na Florida A&M University wTallahassee (Floryda) i pracowała jako instruktorka sportowa na Lincoln University w Jefferson City (Missouri). W1950 Gibson została ostatecznie dopuszczona domistrzostw USA w Nowym Jorku; pierwsza czarnoskóra kobieta w historii turnieju po przejściu pierwszej rundy zmierzyła się z rozstawioną z numerem trzecim mistrzynią Wimbledonu,Louise Brough. Nie sprostała wprawdzie faworytce, ale po wyrównanej walce; Gibson była nawet o jednego gema od zwycięstwa, kiedy mecz przerwały gwałtowne opady deszczu. Brough przystąpiła następnego dnia do kontynuacji meczu skoncentrowana i ostatecznie wygrała 6:1, 3:6, 9:7.
Przełamanie bariery rasowej zapoczątkowało bogatą karierę Althei Gibson. W1952 po raz pierwszy znalazła się w czołowej dziesiątce rankingu zawodniczek amerykańskich. W1955 wygrała prestiżowe mistrzostwa Włoch wRzymie. Rok później odniosła pierwszewielkoszlemowe zwycięstwo – w finalemistrzostw Francji pokonała 6:0, 12:10Angelę Mortimer. Również w1956 po raz pierwszy triumfowała na Wimbledonie, ale w grze podwójnej w parze z AngielkąAngelą Buxton. W finale mistrzostw USA uległaShirley Fry.
Dalsze sukcesy przyniósł Amerykance sezon1957. Poniosła wprawdzie porażkę w finalemistrzostw Australii (ponownie z Fry), ale później wygrała Wimbledon i mistrzostwa USA. Została powołana do reprezentacji narodowej w Pucharze Wightman, a na światowej liście rankingowej osiągnęła pozycję liderki. Pozostała w tej klasyfikacji na pierwszym miejscu także w1958, kiedy skutecznie obroniła tytuły na Wimbledonie i mistrzostwach USA.Associated Press przyznał jej w latach 1957-1958 dwukrotnie tytuł sportsmenki roku.
Po sukcesach w 1958 Gibson zdecydowała się zakończyć karierę wśród amatorów. Tenis zawodowy kobiet nie miał w tym okresie tak rozbudowanych rozgrywek jak tenis męski – Amerykanka występowała przede wszystkim w serii pojedynków zKarol Fageros (wcześniej klasyfikowaną w czołowej dziesiątce w USA) w przerwach pokazowych meczów koszykarzyHarlem Globetrotters. W pojedynkach tych, rozgrywanych w1960, Gibson okazała się zdecydowanie lepsza (wygrała 114 spotkań ze 118). Swoich sił próbowała także jakogolfistka w ramach turniejówLadies Professional Golf Association, wydała autobiografię, nagrała płytę (Althea Gibson Sings,1959), wystąpiła w filmie (The Horse Soldiers, 1959, u boku m.in.Johna Wayne'a). Kiedy w1968 rozpoczęła się era "open" tenisa i zawodowcy mogli przystąpić do rywalizacji wielkoszlemowej, liczyła sobie już 39 lat i nie startowała. Działała natomiast w instytucjach sportowych, była m.in. stanowym komisarzem ds. sportu New Jersey (1975–1985). Zajmowała się także szkoleniem tenisowym.
Althea Gibson była pierwszą czarnoskórą zwyciężczynią turnieju wielkoszlemowego. Łącznie wygrała jedenaście turniejów zaliczanych do Wielkiego Szlema, z czego pięć w grze pojedynczej. Była zawodniczką praworęczną, o wzorowym przygotowaniu atletycznym. Dysponowała dobrym serwisem i mocnymi uderzeniami z głębi kortu, lubiła także atakować przy siatce. Tej wszechstronności zawdzięczała zwycięstwa zarówno na wolnej nawierzchni paryskich kortów im. Rolanda Garrosa, jak i na wimbledońskiej trawie. Niewykluczone, że jej kariera rozwinęłaby się jeszcze pełniej, gdyby nie ograniczenia rasowe; w turnieju wielkoszlemowym debiutowała dopiero w wieku 23 lat.
W1971 została uhonorowana miejscem wMiędzynarodowej Tenisowej Galerii Sławy.
| Rok | Turniej | Przeciwniczka w finale | Wynik finału |
| 1956 | French Championships |  Angela Mortimer | 6:0, 12:10 |
| 1957 | Wimbledon |  Darlene Hard | 6:3, 6:2 |
| 1957 | U.S. Championships | Louise Brough | 6:3, 6:2 |
| 1958 | Wimbledon(2) | Angela Mortimer | 8:6, 6:2 |
| 1958 | U.S. Championships(2) | Darlene Hard | 3:6, 6:1, 6:2 |
| Rok | Turniej | Przeciwniczka w finale | Wynik finału |
| 1957 | Australian Championships | Shirley Fry | 6:3, 6:4 |
| 1956 | U.S. Championships | Shirley Fry | 6:3, 6:4 |
| Rok | Turniej | Parnerka | Przeciwnicy w finale | Wynik finału |
| 1956 | French Championships | Angela Buxton | Darlene HardDorothy Head Knode | 6:8, 8:6, 6:1 |
| 1956 | Wimbledon | Angela Buxton | Fay MullerDaphne Seeney | 6:1, 8:6 |
| 1957 | Australian Championships | Shirley Fry |  Mary Bevis HawtonFay Muller | 6:2, 6:1 |
| 1957 | Wimbledon(2) | Darlene Hard | Mary Bevis HawtonThelma Coyne Long | 6:1, 6:2 |
| 1958 | Wimbledon(3) |  Maria Bueno | Margaret Osborne DuPontMargaret Varner | 6:3, 7:5 |
| Rok | Turniej | Partnerka | Przeciwnicy w finale | Wynik finału |
| 1957 | U.S. Championships | Darlene Hard | Louise BroughMargaret Osborne DuPont | 6:2, 7:5 |
| 1958 | U.S. Championships | Maria Bueno | Darlene HardJeanne Arth | 2:6, 6:3, 6:4 |
| Rok | Turniej | Partner | Przeciwnicy w finale | Wynik finału |
| 1957 | U.S. Championships |  Kurt Nielsen | Darlene HardRobert Howe | 6:3, 9:7 |
| Rok | Turniej | Parter | Przeciwnicy w finale | Wynik finału |
| 1956 | Wimbledon | Gardnar Mulloy | Shirley FryVic Seixas | 2:6, 6:2, 7:5 |
| 1957 | Wimbledon | Neale Fraser | Darlene HardMervyn Rose | 6:4, 7:5 |
| 1958 | Wimbledon | Kurt Nielsen | Lorraine CoghlanBob Howe | 6:3, 13:11 |
| Turniej | 1950 | 1951 | 1952 | 1953 | 1954 | 1955 | 1956 | 1957 | 1958 | Bilans |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Australian Open | A | A | A | A | A | A | A | F | A | 0 / 1 |
| Franch Open | A | A | A | A | A | A | W | A | A | 1 / 1 |
| Wimbledon | A | 3R | A | A | A | A | 1/4 | W | W | 2 / 4 |
| US Open | 2R | 3R | 3R | 1/4 | 1R | 3R | F | W | W | 2 / 9 |
| Bilans | 0 / 1 | 0 / 2 | 0 / 1 | 0 / 1 | 0 / 1 | 0 / 1 | 1 / 3 | 2 / 3 | 2 / 2 | 5 / 15 |
A = zawodniczka nie brała udziału w turnieju.
Bilans = stosunek wygranych turniejów do sumy wszystkich startów.
| 1901–1910 | |
|---|---|
| 1911–1920 |
|
| 1921–1930 | |
| 1931–1939 | |
| 1940–1950 |
|
| 1951–1960 | |
| 1961–1970 | |
| 1971–1980 | |
| 1981–1990 | |
| 1991–2000 |
| 1901–1910 | |
|---|---|
| 1911–1920 | |
| 1921–1930 | |
| 1931–1939 | |
| 1940–1950 |
|
| 1951–1960 | |
| 1961–1970 | |
| 1971–1980 | |
| 1981–1990 | |
| 1991–2000 |
| 1901–1910 | |
|---|---|
| 1911–1920 | |
| 1921–1930 | |
| 1931–1940 | |
| 1941–1950 | |
| 1951–1960 | |
| 1961–1970 | |
| 1971–1980 | |
| 1981–1990 | |
| 1991–2000 |
| 1922–1930 | |
|---|---|
| 1931–1940 | |
| 1941–1950 |
|
| 1951–1960 | |
| 1961–1970 | |
| 1971–1980 | |
| 1981–1990 |
|
| 1991–2000 |
| 1907–1910 | |
|---|---|
| 1911–1920 |
|
| 1921–1930 | |
| 1931–1939 | |
| 1940–1950 |
|
| 1951–1960 | |
| 1961–1970 | |
| 1971–1980 | |
| 1981–1990 | |
| 1991–2000 |
| 1913–1920 | |
|---|---|
| 1921–1930 | |
| 1931–1939 | |
| 1940–1950 |
|
| 1951–1960 | |
| 1961–1970 | |
| 1971–1980 | |
| 1981–1990 | |
| 1991–2000 |
| 1901–1910 | |
|---|---|
| 1911–1920 | |
| 1921–1930 | |
| 1931–1940 | |
| 1941–1950 | |
| 1951–1960 | |
| 1961–1970 | |
| 1971–1980 | |
| 1981–1990 | |
| 1991–2000 |
