AVE, Alta Velocidad Española (zhiszp. „Hiszpańska wysoka prędkość”) – hiszpańskakolej dużych prędkości osiągająca prędkość do 320 km/h (na trasie zMadrytu doBarcelony). Nieprzypadkowoave to po hiszpańskuptak. Profil ptaka na tleAVE jest logo przedsięwzięcia.
W odróżnieniu od pozostałychszerokotorowych pociągów hiszpańskich, pociągi AVE sąnormalnotorowe i zasilane są napięciem 25 kV. W przyszłości ma to umożliwić połączenie sieci AVE zTGV. Pociągi są obecnie obsługiwane przezRENFE, hiszpańskie państwowe przedsiębiorstwo kolejowe.
Pociągi AVE rozpoczęły kursowanie pomiędzyMadrytem aSewillą 21 kwietnia 1992. Trasę o długości 471 km, krótszą o 103 km od starego połączenia, pokonują z prędkością dochodzącą do 300 km/h w 2,5 godziny.
od 23 grudnia 2007:Antequera ←→dworzec Málaga – María Zambrano (55 km, drugi odcinek liczącego 154 km odgałęzienia linii Kordowa – Sewilla do Malagi, łącznie trasa Madryt – Malaga to 532 km)[2]
od marca 2009:Figueras ←→Perpignan we Francji – długość 44,5 km; połączenie to nie jest używane do czasu ukończenia linii Figueras –Girona, co planowane jest w 2012 roku.
od 18 grudnia 2010: Madryt –Walencja (391 km, czas przejazdu 1h 35 minut), z odgałęzieniem linii doAlbacete (47 km)
od listopada 2011 pociągi na liniiMadryt ←→Barcelona zaczynają kursować z prędkością do 310 km/h.
Dla linii Madryt ←→ Barcelona oraz Madryt ←→ Sewilla/Malaga głównym dworcem jest madrycka stacjaPuerta de Atocha, a dla linii Madryt ←→ Valladolid stacjaMadryt Chamartín.
Pomiędzy czerwcem a wrześniem 2009 na trasie Madryt – Barcelona pociągi przewiozły 651 tysięcy pasażerów, podczas gdy samoloty 643 tysiące osób (7,5% mniej niż przed rokiem)[5].
Ta sekcja wymaga modyfikacji na podstawie najświeższych informacji.
Uwagi: wymaga aktualizacji od listopada 2009. Niektóre treści są na pewno lub najprawdopodobniej nieaktualne. Artykuł należy zweryfikować, wskazując wprzypisach źródła informacji. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się wdyskusji tej sekcji. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon{{Dopracować}} z tej sekcji.
Po sieci AVE kursują trzy rodzaje pociągów:
AVE Alta Velocidad Española (dalekobieżne) obsługiwane przez zespolone składy generacjiTGV kursują na trasach:
AVANT (średniodystansowe) obsługiwane przez składy zespolone generacjiPendolino są tańsze od AVE i kursują na krótszych odcinkach linii wysokiej prędkości:
ALVIA obsługiwane przez składy o zmiennym rozstawie kół kursują o trasach, których część przebiega po linii wysokiej prędkości, a reszta po tradycyjnej sieci kolei hiszpańskich:
Ta sekcja wymaga modyfikacji na podstawie najświeższych informacji.
Uwagi: wymaga aktualizacji od listopada 2009. Niektóre treści są na pewno lub najprawdopodobniej nieaktualne. Artykuł należy zweryfikować, wskazując wprzypisach źródła informacji. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się wdyskusji tej sekcji. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon{{Dopracować}} z tej sekcji.
Według zapowiedzi hiszpańskiego premieraJose Luisa Zapatero,Hiszpania do 2010 roku będzie posiadała najdłuższą sieć torów wysokiej prędkości wEuropie. W 2010 r. hiszpańskie ministerstwo rozwoju planowało wydać 10,2 miliarda € na rozwój kolei i rozbudowę kolei dużych prędkości. KDP w 2010 roku ma się zwiększyć o 513 km tras[6].