 podpułkownik | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby | 1939–1944 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | 73 pp; Oddział VI Sztabu Naczelnego Wodza |
| Główne wojny i bitwy | |
| Późniejsza praca | ekonomista, metalurg |
| Odznaczenia | |
 | |
Alojzy Paweł Józekowski (równieżAlojzy Józek-Józekowski)pseud. Sadyba (ur.21 grudnia1920 wLewinie Brzeskim, zm.18 listopada2014 wWarszawie)[1] –podpułkownik Wojska Polskiego, po szkoleniu dlacichociemnych wWielkiej Brytanii.
Alojzy Józekowski był synem Pawła Józka, kolejarza, i Aurelii z domu Zientek. Uczył się w szkole powszechnej wWodzisławiu Śląskim i w gimnazjum polskim wRybniku i wŻorach[2]. Działał w harcerstwie uzyskującstopieńćwika.
Wewrześniu 1939 roku, jako ochotnik walczył w szeregach73 pułku piechoty w okolicachSosnowca iJędrzejowa. Przekroczyłgranicę polsko-węgierską i zostałinternowany naWęgrzech. Po kilku tygodniach udało mu się zbiec i przezWłochy przedostał się w grudniu 1939 roku doFrancji, gdzie został skierowany do tworzącego sięWojska Polskiego. Uczył się również w szkole podchorążych. W czerwcu 1940 roku został ewakuowany doWielkiej Brytanii, gdzie przydzielono go do jednej z polskich jednostek wojskowych. Zgłosił się do służby w kraju.
Po przeszkoleniu konspiracyjnym w wywiadzie został zaprzysiężony na początku 1944 roku i przeniesiony do Oddziału VI Sztabu Naczelnego Wodza, a następnie do Głównej Bazy Przerzutowej wBrindisi we Włoszech. Do przerzucenia do Polski jednak nie doszło.
Po zakończeniu wojny Józekowski rozpoczął studia wRzymie, które kontynuował w Anglii, ale ich nie ukończył. Wrócił do Polski. Studiował kierunki ekonomiczne, najpierw wGdyni, potem wKatowicach. Pracował naŚląsku w kilku przedsiębiorstwach związanych z branżą górniczą i metalową. Po przeniesieniu się doWarszawy pracował wMinisterstwie Przemysłu Ciężkiego. Był autorem szeregu opracowań dotyczących produkcjiżelaza,stali imetali kolorowych. Przeszedł na emeryturę w 1982 roku. Mieszkał w Warszawie[2].
Alojzy Józekowski był członkiem założycielem Towarzystwa Przyjaciół Śląska[3]. W 2008 roku wystąpił w filmie „My, cichociemni. Głosy żyjących”[4]. Działał w organizacjach kombatanckich. Uczestniczył w organizowanych przezJednostkę Wojskową GROM im. Cichociemnych Spadochroniarzy Armii Krajowej dorocznych Zjazdach Cichociemnych w Warszawie[5].
Zmarł 18 listopada 2014 roku[6][1].
Alojzy Józekowski zgłosił się w 1943 roku do służby w kraju, przeszedł szkolenie dla cichociemnych i w 1944 roku przez 3 miesiące oczekiwał na zrzut do Polski we włoskiej bazie przerzutowej Laureto di Fasano kołoBrindisi w południowych Włoszech (zaprzyjaźnił się tam zSue Ryder)[10]. Jednak do przerzucenia Józekowskiego do kraju nie doszło. Przez to nie został on zaliczony do cichociemnych przez autorów monografii o cichociemnych (Tucholski, Tochman), którzy ustalili liczbę 316 spadochroniarzy, którzy skoczyli do Polski. Jednak przez niektórych historyków Józekowski uznawany jest za cichociemnego, gdyż ukończył szkolenie i został zakwalifikowany do skoku[11][12]. Ogółem przeszkolono 606 osób, a do przerzutu zakwalifikowano łącznie 579 żołnierzy i kurierów[13]. 316 żołnierzy uznawanych jest za cichociemnych.
