Urodził się 28 listopada 1857 wMadrycie jako czwarte dziecko królowejIzabeli II Hiszpańskiej iFranciszka de Asís, hrabiegoKadyksu. Był potomkiem królówKarola III,Karola IV iFerdynanda VII. Dzieciństwo spędził na dworze u boku rodziców. Nie otrzymał dobrego wychowania ani nie został dobrze przygotowany do objęcia tronu. Jego edukacja ograniczała się właściwie do nauki szermierki i religii[1]. W wieku jedenastu lat, po wybuchu rewolucji w 1868 udał się wraz z matką na wygnanie. Mieszkał wParyżu, a następnieLondynie. Uczęszczał do Kolegium Stanisława w Paryżu. Potem pobierał lekcje u prywatnych korepetytorów wGenewie. Studiował wTerezjańskiej Akademii Wojskowej wWiedniu. Podczas pobytu w Anglii wstąpił jako elew doRoyal Military Academy wSandhurst.
W grudniu 1874 brygadierArsenio Martínez Campos przeprowadził zamach stanu. Na czele kilku pułków dołączył do armii centralnej stacjonującej wSagunto i zająłWalencję. Wkrótce potem ogłosił koniecPierwszej Republiki Hiszpańskiej i zaproponował, aby koronę oddać Burbonom. 29 grudnia 1874Kortezy ofiarowały koronę księciu Alfonsowi[1]. W ciągu kilku dni książę przybył do Madrytu, odwiedziwszy najpierwBarcelonę i Walencję. W ten sposób został królem jako „Alfonso XII”, mimo że żaden monarcha zjednoczonej Hiszpanii nie nosił imienia „Alfonso XI” (monarchia hiszpańska była jednak uważana za kontynuację starej, już nieistniejącej monarchiiKastylii iLeónu, którą władało jedenastu królów o imieniu Alfons).
Wraz z objęciem przez niego tronu rozpoczął się nowy okres w historii Hiszpanii, nazwany okresemRestauracji. Król poparł projekt konstytucji zakładający, że system polityczny w okresie hiszpańskiej Restauracji opierać się będzie na istnieniu dwóch partii politycznych, które naprzemiennie będą sprawować po sobie władzę. Każda z partii stawiała sobie za cel obronę monarchii i konstytucji oraz idei scentralizowanego państwa. Alfons XII odziedziczył trudne problemy w polityce zagranicznej. Do rozwiązania pozostawała sprawaMaroka. Nastąpił wzrost napięć w stosunkach zFrancją. Król uchodził za germanofila. Podczas wizyty wNiemczech występował u boku cesarzaWilhelma I. Obserwował wielkie manewry wojskowe[1]. Obiecał cesarzowi pomoc Hiszpanii na wypadek konfliktu między Francją a Niemcami.
Alfonsa XIII (ur. 17 maja 1886, zm. 28 lutego 1941), który był królem Hiszpanii od momentu urodzenia i nigdy nie otrzymał żadnych innych tytułów, takich jakinfant lubksiążę Asturii
Król bardzo lubił polować. W lipcu 1884 podczas polowania na kozice w Asturii po raz pierwszy wymiotował krwią. Zdiagnozowano gruźlicę. Choroba rozwinęła się. Alfons XII zmarł 25 listopada 1885 w pałacu Pardo. Miał 28 lat.