 Albert I (rycina z ok. 1890) | |||
 | |||
| książę Monako | |||
| Okres | od 10 września 1889 | ||
|---|---|---|---|
| Poprzednik | |||
| Następca | |||
| Dane biograficzne | |||
| Dynastia | |||
| Data urodzenia | 13 listopada 1848 | ||
| Data śmierci | 26 czerwca 1922 | ||
| Ojciec | Karol III | ||
| Matka | Antoinette de Merode | ||
| Żona | Maria Hamilton (rozwód) | ||
| Dzieci | Ludwik II | ||
| Odznaczenia | |||
      | |||
| |||
Albert I (ur. jakoAlbert Honoré Charles Grimaldi; ur.13 listopada1848 wParyżu, zm.26 czerwca1922 wParyżu) –11. książę Monako od 10 września 1889 do 26 czerwca 1922, synksięcia Karola III Grimaldi iAntoinette de Merode.
Albert urodził się 13 listopada 1848 w Paryżu. Jego rodzicami byliKarol III Grimaldi, książę Monako i jego żona,Antoinette de Merode, hrabina Merode. Nie miał rodzeństwa. Jego dziadkowie ze strony ojca toFlorestan I Grimaldi, książę Monako iMaria Gibert de Lametz, a ze strony matki Werner de Merode, hrabia Merode i Wiktoria de Spangen d'Uyternesse.
W latach młodości Albert służył w armii hiszpańskiej, ale podczaswojny francusko-pruskiej przyłączył się do wojsk francuskich i tam został odznaczonyLegią Honorową V klasy. W wieku dwudziestu dwóch lat zaczął zgłębiać swoje zainteresowanieoceanografią. Studiował ten kierunek i po latach (w roku 1889) utworzył wMonako Instytut Oceanografii, złożony z akwarium, muzeum i biblioteki (obecnieMuzeum Oceanograficzne w Monako). Ponadto do jego zasług należy odkrycie terytorium zwanego Prince Alice Bank naAzorach w1896 roku. Wkrótce książę otworzył wParyżu Instytut Ludzkiej Paleontologii, który był odpowiedzialny za liczne wykopaliska archeologiczne. Jego dokonania naukowe stały się znane na całym świecie i w1909 rokuBrytyjska Akademia Nauki przyjęła go w poczet swoich członków.
21 września1869 roku Albert, następca monakijskiego tronu, poślubił brytyjską arystokratkę,Marię Wiktorię Hamilton. Ślub miał miejsce wMarchais w podparyskiej posiadłości, należącej do rodu Grimaldich. Para spotkała się po raz pierwszy na miesiąc przed zaślubinami na balu zorganizowanym przez cesarza i cesarzową Francji; mariaż został zaplanowany przez babkę Alberta,Marię Gibert de Lametz.
Maria próbowała doprowadzić do małżeństwa Alberta zMarią Adelajdą Hanowerską, księżniczką Cambridge i księżną Teck, która była w pierwszej linii kuzynkąkrólowej Wiktorii. Wkrótce, mimo interwencji samego cesarza Francji okazało się, że królowa Wiktoria nie życzyła sobie, by ktokolwiek z członków jej rodziny żenił się z przedstawicielem rodziny Grimaldich. Cesarz francuski zasugerował wówczas Marię Wiktorię Hamilton, córkę księcia Hamilton, mającą szkockie pochodzenie. Kobieta nie miała jednak królewskiej krwi; Marię Gibert przekonały jednak bogactwa jej rodziny i połączenia rodowe z najważniejszymi dworami europejskimi.
Maria Wiktoria Hamilton nie była szczęśliwa w roli księżnej Monako. Nie lubiła księstwa, wciąż była młoda.12 lipca1870 urodziła księciu syna i następcę tronu,Ludwika. Wkrótce jednak wyjechała z kraju doNiemiec, zabierając ze sobą chłopca. Albert uzyskał rozwód, a jego małżeństwo unieważniono w1880 roku. Maria Wiktoria wyszła potem za węgierskiego hrabiego Tolna i miała jeszcze czworo dzieci. Ludwik zaś został zmuszony do powrotu doMonako, gdyż musiał wykonywać obowiązki następcy tronu.
30 października 1889 w Paryżu Albert poślubiłAlicję Heine. Kobieta była wdową po księciu Richelieu, Marie Odet Armandzie Aimbale de la Chapelle i miała z tego małżeństwa syna Armanda. Młoda księżna doprowadziła do rozkwitu życia kulturalnego w Monako, współpracowała między innymi z wybitnym RosjaninemSiergiejem Diagilewem. Od 1902 roku małżonkowie żyli w separacji, ale nigdy się nie rozwiedli.
Po śmierciKarola III Grimaldi, dnia 10 września 1889 Albert został nowym księciem Monako. W marcu 1910 roku wybuchły masowe protesty przeciwko jego władzy. Żądano przekształcenia państwa albo w monarchię absolutną, albo w republikę. Satysfakcji nie wzbudzała francuska dominacja w księstwie, a także ekonomia i polityka panującego władcy. Wzrastało bezrobocie, choć zabroniono obcokrajowcom pracować w miejscowych zakładach pracy. 5 stycznia 1911 Albert I uchwaliłKonstytucję Monako, choć w ówczesnej sytuacji dokument miał niewiele znaczenie i został obalony wraz z wybuchem pierwszej wojny światowej.
Książę pozostałpacyfistą, tworząc Międzynarodowy Instytut Pokoju w Monako jako miejsce pokojowego rozwiązywania konfliktów. Został zaangażowany w działania wojenne, między innymi w konflikt zWilhelmem II, cesarzem Niemiec. W jednym z przypadków napisał nawet osobisty list do cesarza, informując go o konsekwencjach jego działań. Dzięki działaniom księcia uratowano dwie francuskie miejscowości przed całkowitym zniszczeniem.Monako zadeklarowało w największej dotychczasowej wojnie w dziejach świata neutralność, ale i tak było zaangażowane w to poprzez użyczanie miejscowych szpitali, żołnierzy, wśród których znalazł się również jedyny syn księcia Alberta i następca tronu,Ludwik Grimaldi.
W 1920 roku Amerykańska Akademia Nauki nagrodziła księcia Alberta złotym medalem za jego osiągnięcia. W 1921 rokuExplorers Club wyróżnił go honorowym członkostwem. Jego potomek,książę Rainier III Grimaldi ustanowił Medal imienia księcia Alberta I, przyznawany za zasługi w naukach fizycznych i chemicznych.
Albert posiadał kolekcję znaczków, którą potem przejął jego syn Ludwik. Ostatecznie trafiła ona do muzeum pocztowego, założonego w 1950 roku przez Rainiera III.
Książę zmarł 26 czerwca 1922 roku wParyżu, a na tronie zasiadł jego jedyny syn jakoLudwik II.
|
| XVII wiek |
|
|---|---|
| XVIII wiek |
|
| XIX wiek |
|
| XX wiek |
|
| XXI wiek |
|
