Aborygenek długoczuby[4], gołąbek długoczuby[5] (Ocyphaps lophotes) –gatunek średniej wielkości ptaka zrodzinygołębiowatych (Columbidae). ZamieszkujeendemicznieAustralię, gdzie jest ptakiem pospolitym. Nie występuje tylko na porośniętych dżunglą krańcach północnych kontynentu oraz na całkowicie pozbawionych wody obszarach pustynnych środkowej i południowej Australii. WEuropie hodowany jako ptak ozdobny.
Systematyka
Jedyny przedstawicielrodzajuOcyphaps zaliczanego do podrodzinytreronów (Raphinae)[4]. Przez niektórych autorów bywał umieszczany w rodzajuGeophaps. Najbliżej spokrewnionym gatunkiem jestaborygenek lancetoczuby (Geophaps plumifera)[2]. Wyróżnia się dwapodgatunkiO. lophotes[6][2]:
O. l. whitlockiMathews, 1912 – północno-zachodnia Australia
O. l. lophotes(Temminck, 1822) – północno-wschodnia, środkowa, południowa, wschodnia Australia
Cechy gatunku
Samiec i samica mają jednakowe ubarwienie: popielate gardło, pierś i brzuch, głowa i wierzch ciała sinoszary, boki u nasady szyi z fioletowym nalotem. Charakterystyczny długi, ciemny i wąski czub na głowie. Wokół oka gruba, czerwona obwódka. Skrzydła szarobrązowawe, jasne, w wyraźne czarne prążki. Na każdym skrzydle turkusowelusterko i sąsiadujący z nim fioletowy rząd piórek. Ogon ciemny, prawie czarny z białymi krawędziamisterówek. Charakterystyczne, krótkieskoki kontrastują z długimi, silnymi palcami nóg[7].
Preferuje głównie przestrzenie otwarte: łąki, pola uprawne i rzadsze lasy. Występuje często w pobliżu siedzib ludzkich, także na polach golfowych, w parkach.
Pożywienie
Przede wszystkim znajdowane na ziemi nasiona i młodepędy roślin. Zjada wiele nasion szkodliwych chwastów.
Zachowanie
Ptak osiadły, przebywa parami lub w niewielkich grupach. Żeruje na ziemi, skąd zrywając się głośno, uderza skrzydłami, wydając metaliczne dźwięki, wyraźnie też słychać świst poruszanych skrzydeł. Służy to zarówno za sygnał ostrzegawczy dla pozostałych ptaków, jak i odwrócenie uwagi drapieżnika od osobników, które są jeszcze na ziemi.
Rozmnażanie
Podczas zalotów samiec wydaje przytłumione, niskie dźwięki brzmiące jakwump wump. Rozpościera też skrzydła i ogon i wykonuje skłony głową[7]. Para buduje płytkie gniazdo wśród wysokich krzewów lub na drzewie, nie wyżej niż 3 metry nad ziemią. Samica składa 2 błyszczące jaja. Wysiaduje je sama, choć czasem zdarza się, że bierze w tym udział również samiec. Pisklęta wylęgają się po 18 dniach i pozostają w gnieździe 3 tygodnie. Po jego opuszczeniu są dokarmiane przez rodziców jeszcze około 15 dni[7].
↑Systematyka i nazwy polskie za:P. Mielczarek & M. Kuziemko: Uaktualnienia strony. [w:]Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2025-07-17].
↑F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Pigeons. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-08-06]. (ang.).
↑abcred. Władysław Kermen: Ptaki ozdobne. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1985, s. 42–43.ISBN 83-09-00857-8.
↑Baptista, L.F., P.W. Trail, H.M. Horblit & P.F.D. Boesman: Crested Pigeon (Ocyphaps lophotes), version 1.0. [w:]Birds of the World (red. J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dostęp 2025-07-18]. (ang.).