Abdulrazak Gurnah (ur.20 grudnia1948 na wyspieZanzibar w ówczesnymSułtanacie Zanzibaru) – brytyjski pisarz, laureatNagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 2021[1].
Jego rodzina ma pochodzenie arabskie[2]. Urodził się na wyspie Zanzibar u wybrzeży wschodniejAfryki[3]. Przebywając na Zanzibarze obserwował przebiegrewolucji i obaleniesułtana. W 1968 przybył do Wielkiej Brytanii jako student[3]. Pozostał w tym kraju. W latach 80. krótko wykładał naBayero University Kano[4], następnie aż do przejścia na emeryturę wykładał literaturę naUniversity of Kent[3][5][6]. Wydał między innymi powieściMemory of Departure (1987),Pilgrims Way (1988),Dottie (1990),Paradise (1994),Admiring Silence (1996),By the Sea (2001),Desertion (2005) iThe Last Gift (2011)[3]. W swoich utworach porusza kwestieemigracji, znane z własnego doświadczenia. Był redaktorem wydanej w 2007 publikacjiThe Cambridge Companion to Salman Rushdie[3][7].
Jego pierwszym językiem jestsuahili[8], ale swoje książki pisze wjęzyku angielskim. Wplata do nich fragmenty w języku suahili, niemieckim i arabskim[9]. Znaczna część jego utworów rozgrywa się na Zanzibarze i w Afryce Wschodniej[10]. W swoich utworach porusza tematykolonializmu, wojny, emigracji, poczucia tożsamości i przesiedleń[11][12][13]. Jest autorem powieści, opowiadań i esejów[13].
Jest członkiemRoyal Society of Literature(inne języki)[12]. Jego książki były nominowane doCosta Book Awards iNagrody Bookera[14]. W 2021 roku otrzymałNagrodę Nobla w dziedzinie literatury „za bezkompromisową i współczującą penetrację skutków kolonializmu i losu uchodźcy w przepaści między kulturami i kontynentami”[1].
Był jurorem wielu nagród literackich, między innymiCaine Prize for African Writing(inne języki) w 2002 roku[15],Nagrody Bookera w 2016 roku[16] i Royal Society of Literature Literature Matter Awards w 2019 roku[17].
- Powieści[3]
- Memory of Departure (1987)
- Pilgrims Way (1988)
- Dottie (1990)
- Paradise (1994), wyd. pol.:Raj, Wydawnictwo Poznańskie, tłum. Krzysztof Majer, 2023
- Admiring Silence (1996)
- By the Sea (2001), wyd. pol.:Nad morzem, Wydawnictwo Poznańskie, tłum.Kaja Gucio, 2024
- Desertion (2005)
- The Last Gift (2011)
- Gravel Heart (2017)
- Afterlives (2020), wyd. pol.:Powróceni,Wydawnictwo Poznańskie, tłum.Krzysztof Majer, 2022[18][19]
- Theft (2025)
- ↑abThe Nobel Prize in Literature 2021 [online], NobelPrize.org [dostęp 2021-10-07] (ang.).
- ↑Abdulrazak Gurnah wins the Nobel prize in literature for 2021, „The Economist”,ISSN0013-0613 [dostęp 2022-12-24] . Brak numerów stron w czasopiśmie
- ↑abcdefAbdulrazak Gurnah. britishcouncil.org. [dostęp 2016-12-07]. (ang.).
- ↑RabiuR. Musa RabiuR.,Former BUK Lecturer, Abdulrazak Gurnah Wins Nobel Literature Prize [online], Infomedia Nigeria News, 7 października 2021 [dostęp 2022-12-24] (ang.).
- ↑Abdulrazak Gurnah. bloomsbury.com. [dostęp 2016-12-07]. (ang.).
- ↑Abdulrazak Gurnah wins the 2021 Nobel prize in literature [online], the Guardian, 7 października 2021 [dostęp 2022-12-24] (ang.).
- ↑Abdulrazak Gurnah. kent.ac.uk. [dostęp 2016-12-07]. (ang.).
- ↑Ogłoszono laureata literackiej Nagrody Nobla [online], wydarzenia.interia.pl [dostęp 2022-12-24] (pol.).
- ↑Abdulrazak Gurnah Is Awarded the Nobel Prize in Literature - The New York Times [online], web.archive.org, 7 października 2021 [dostęp 2022-12-24] [zarchiwizowane zadresu 2021-10-07] .
- ↑Abdulrazak Gurnah - Literature [online], literature.britishcouncil.org [dostęp 2022-12-24] .
- ↑Abdulrazak Gurnah: where to start with the Nobel prize winner [online], the Guardian, 8 października 2021 [dostęp 2022-12-24] (ang.).
- ↑abAbdulrazak Gurnah, [w:]Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-12-24] (ang.).
- ↑abSimonS. Johnson SimonS.,JustynaJ. Pawlak JustynaJ.,Tanzanian novelist Gurnah wins 2021 Nobel for depicting impact of colonialism, migration, „Reuters”, 8 października 2021 [dostęp 2022-12-24] (ang.).
- ↑REF Case study search [online], impact.ref.ac.uk [dostęp 2022-12-24] (ang.).
- ↑Kenyan wins African writing prize [online], 16 lipca 2002 [dostęp 2022-12-27] (ang.).
- ↑Abdulrazak Gurnah on being appointed as Man Booker Prize judge – School of English / news [online] [dostęp 2022-12-27] (ang.).
- ↑Royal Society of Literature » RSL Literature Matters Awards 2019 – open for submissions [online], web.archive.org, 14 sierpnia 2020 [dostęp 2022-12-27] [zarchiwizowane zadresu 2020-08-14] .
- ↑Powieść Abdulrazaka Gurnaha nareszcie w Polsce. Książka noblisty jeszcze w październiku [online], lubimyczytac.pl [dostęp 2022-12-27] (pol.).
- ↑Wydawnictwo Poznańskie wydawcą Abdulrazaka Gurnaha [online], Rynek książki [dostęp 2022-12-27] (pol.).
.jpg)
