 2024 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Dyscyplina | |
| Organizator rozgrywek | Narodowe Stowarzyszenie Klubów Piłkarskich |
| Data założenia | 1922 (1990) |
| Założyciel | |
| Poprzednia nazwa | 1. Lyga (1990–1991) |
| Partner TV | |
| Rozgrywki | |
| Liczba drużyn | 10 |
| Zwycięzca | Mistrz Litwy |
| Niższy poziom ligowy | |
| Puchary | |
| Zwycięzcy | |
| Pierwszy zwycięzca | LFLS Kowno (1922) |
| Obecny zwycięzca | FK Žalgiris (2024) |
| Najwięcej zwycięstw | Žalgiris Wilno (11) |
| Strona internetowa | |
A lyga – najwyższa whierarchii klasamęskichligowych rozgrywekpiłkarskich naLitwie, będąca jednocześnie najwyższym szczeblem centralnym (I poziom ligowy), utworzona w 1990roku i zarządzana przez Narodowe Stowarzyszenie Klubów Piłkarskich (lit.Nacionalinė futbolo klubų asociacija, NFKA), a wcześniej przezLitewski Związek Piłki Nożnej (LFF). Zmagania w jej ramach toczą się cyklicznie (co sezon) i przeznaczone są dla 8 najlepszych krajowychklubów piłkarskich. Jej triumfator zostajeMistrzem Litwy, zaś najsłabsze drużyny są relegowane doI lygi (II ligi litewskiej).
Mistrzostwa Litwy w piłce nożnej rozgrywane są od 1990 roku, przed rozpademZSRR w 1991. Wcześniej od 1922 roku organizowane mistrzostwa Litwy każdego roku, z wyjątkiem sezonu 1940/1941 z powodu okupacji radzieckiej. Po wkroczeniu wojsk niemieckich dwa sezony odbyły się podczas II wojny światowej. W okresie od 1945 do 1989 roku najsilniejsze kluby Litewskiej SRR –Žalgiris Wilno,Atlantas Kłajpeda iInkaras Kowno – uczestniczyły wkrajowych mistrzostwach ZSRR. W 1990 roku został reaktywowany Litewski Związek Piłki Nożnej i odrodzone mistrzostwa Litwy[1]. Przed rokiem 1999 mistrzostwa odbywały się systemem "jesień-wiosna", a od 1999 odbywają się zgodnie z systemem "wiosna-jesień" w 4 rundy. W 2013 roku liga liczyła 9 drużyn, od 2014 – 10 drużyn, od 2016 – 8 drużyn, a w 2020 6 drużyn[2]. W 2021 liczba drużyn zwiększona do 10.
Obecny format ligi zakładający podział rozgrywek na 4 koła obowiązuje od sezonu 2000.
Rozgrywki składają się z 36 kolejek spotkań rozgrywanych pomiędzy drużynamisystemem kołowym. Każda para drużyn rozgrywa ze sobą cztery mecze – dwa w roli gospodarza, dwa jako goście. Od sezonu 2021 w lidze występuje 10 zespołów. W przeszłości liczba ta wynosiła od 6 do 16. Drużyna zwycięska za wygrany mecz otrzymuje 3 punkty (do sezonu 1994/95 2 punkty), 1 za remis oraz 0 za porażkę.
Zajęcie pierwszego miejsca po ostatniej kolejce spotkań oznacza zdobycie tytułu Mistrzów Litwy w piłce nożnej. Mistrz Litwy kwalifikuje się do eliminacjiLigi Mistrzów UEFA. Druga oraz trzecia drużyna zdobywają możliwość gry wLidze Europy UEFA. ZwycięzcaPucharu Litwy startuje w eliminacjach doLigi Konferencji Europy UEFA lub, w przypadku, w którym zdobywca krajowego pucharu zajmie pierwsze miejsce w lidze – możliwość gry w eliminacjach do Ligi Konferencji Europy otrzymuje również czwarta drużyna klasyfikacji końcowej. Zajęcie ostatniego miejsca wiąże się ze spadkiem drużyny doI lygi. Przedostatnia drużyna w tabeli walczy w barażach play-off z drugą drużyną I lygi o utrzymanie w najwyższej lidze.
W przypadku zdobycia tej samej liczby punktów, klasyfikacja końcowa ustalana jest w oparciu o wynik dwumeczu pomiędzy drużynami, w następnej kolejności w przypadku remisu – różnicą bramek w pojedynku bezpośrednim, następnie ogólnym bilansem bramkowym osiągniętym w sezonie, większą liczbą bramek zdobytych oraz w ostateczności losowaniem.
| Uczestnicypoprzedniej edycji | |||
|---|---|---|---|
| ŽAL | Žalgiris Wilno  | Wilno | 1 |
| SŪD | Sūduva Mariampol | Mariampol | 2 |
| KAU | Žalgiris Kowno | Kowno | 3 |
| PAN | FK Poniewież | Poniewież | 4 |
| HEG | FC Hegelmann | Kowno | 5 |
| RIT | FK Riteriai | Troki | 6 |
| BAN | Banga Gorżdy | Gorżdy | 7 |
| DZI | Džiugas Telsze | Telsze | 8 |
 Spadek zA lygi 2021 | |||
| DFK | DFK Dainava | Olita | 9 |
| NEV | Nevėžis Kiejdany | Kiejdany | 10 |
 Awans zI lygi 2021 | |||
| SIA | FA Šiauliai | Szawle | 1 |
| JON | FK Jonava | Janów | 2 |
Oznaczenia:
| |||
Osobny artykuł:Mistrzostwa Litwy w piłce nożnej mężczyzn.Mistrzostwo Litwy zostało do tej pory zdobyte przez 14 różnych drużyn. 8 z nich zostało mistrzami od wprowadzenia obecnych zasad rozgrywek od sezonu 1990.
Stan po zakończeniu sezonu 2023.
| Lp. | Klub | Miejsca na podium | Zwycięskie sezony | ||
|---|---|---|---|---|---|
 |  |  | |||
| 1. | Žalgiris Wilno | 11 | 13 | 4 | 1991, 1991/92, 1998/99, 2013, 2014, 2015, 2016, 2020, 2021, 2022, 2024 |
| 2. | FBK Kowno | 8 | 2 | 1 | 1999, 2000, 2001, 2002, 2003, 2004, 2006, 2007 |
| 3. | Ekranas Poniewież | 7 | 4 | 5 | 1992/93, 2005, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012 |
| 4. | Kovas Kowno | 6 | 4 | 1 | 1924, 1925, 1926, 1933, 1935, 1936 |
| 5. | KSS Kłajpeda | 6 | 3 | 0 | 1928, 1929, 1930, 1931, 1937, 1937/38 |
| 6. | LFLS Kowno | 5 | 6 | 2 | 1922, 1923, 1927, 1932, 1942 |
| 7. | Sūduva Mariampol | 3 | 4 | 5 | 2017, 2018, 2019 |
| 8. | Kareda Szawle | 2 | 2 | 1 | 1996/97, 1997/98 |
| 9. | Inkaras Kowno | 2 | 0 | 1 | 1994/95, 1995/96 |
| 10. | LGSF Kowno | 1 | 1 | 4 | 1938/39 |
| 11. | FK Poniewież | 1 | 0 | 1 | 2023 |
| ROMAR Możejki | 1 | 0 | 1 | 1993/94 | |
| Sirijus Kłajpeda | 1 | 0 | 1 | 1990 | |
| 14. | MSK Kowno | 1 | 0 | 0 | 1934 |
| Tauras Kowno | 1 | 0 | 0 | 1942/43 | |
| 16. | Atlantas Kłajpeda | 0 | 3 | 5 | |
| 17. | Riteriai Wilno | 0 | 2 | 3 | |
| 18. | MSK Panevėžys | 0 | 2 | 0 | |
| 19. | LDS Szawle | 0 | 1 | 3 | |
| Vėtra Wilno | 0 | 1 | 3 | ||
| 21. | Žalgiris Kowno | 0 | 1 | 2 | |
| 22. | KSK Kultus Kowno | 0 | 1 | 1 | |
| Panerys Wilno | 0 | 1 | 1 | ||
| Sportverein Pojegi | 0 | 1 | 1 | ||
| Kruoja Pokroje | 0 | 1 | 0 | ||
| Lietuvos Makabi Wilno | 0 | 1 | 0 | ||
| Sportverein Szawle | 0 | 1 | 0 | ||
| 28. | Freya Kłajpeda | 0 | 0 | 3 | |
| 29. | Gubernija Szawle | 0 | 0 | 2 | |
| 30. | Banga Kowno | 0 | 0 | 1 | |
| FA Szawle | 0 | 0 | 1 | ||
| KSS Telsze | 0 | 0 | 1 | ||
| LFLS Wilno | 0 | 0 | 1 | ||
| LFLS-2 Kowno | 0 | 0 | 1 | ||
| LGSF Wilno | 0 | 0 | 1 | ||
| Makabi Szawle | 0 | 0 | 1 | ||
| MTV Szawle | 0 | 0 | 1 | ||
| Spielvereinigung Kłajpeda | 0 | 0 | 1 | ||
| Sveikata Kibarty | 0 | 0 | 1 | ||
| Šaulys Wiłkomierz | 0 | 0 | 1 | ||
| Švyturys Kłajpeda | 0 | 0 | 1 | ||
| Sezony |
| ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Kluby w sezonie 2025 | |||||||||||
| Byłe kluby ligi |
| ||||||||||
| Zwycięzcy |
| ||||||||||
| Inne | |||||||||||
| Reprezentacje |
| ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Rozgrywki ligowe: |
| ||||
| Rozgrywki pucharowe |
| ||||
| Rozgrywki młodzieżowe | |||||
| Nagrody i wyróżnienia | |||||
| Inne |
