Ćottogram, dawniejĆittagong,Czittagong,Czatgano (ben.চট্টগ্রাম,ang.Chittagong) – miasto w południowo-wschodnimBangladeszu, w pobliżu ujścia rzeki Karnaphuli doZatoki Bengalskiej. Ośrodek administracyjny prowincjiĆottogram. Miasto liczy ok. 5,4 mln mieszkańców (2023) – drugie co do wielkości miasto kraju, poDhace. Ćottogram leży w strefietropikalnego klimatumonsunowego (klasyfikacja Köppena –Am)[1].
Miasto stanowi duży ośrodek przemysłu jutowego i bawełnianego, ze stocznią, rafinerią ropy naftowej i walcownią stali (te dwie ostatnie jedyne w kraju)[2]. Ponadto przemysł chemiczny, elektrotechniczny, spożywczy. Ćottogram jest najważniejszym portem morskim Bangladeszu, z dużym węzłem drogowym,Portem lotniczym Shah Amanat i licznymi uczelniami. W mieście znajduje siękonsulat honorowy RP, będący jedyną polską placówką konsularną w Bangladeszu.
W VII wieku miejscowość nazywanośpiącą pięknością wynurzającą się z mgieł i wody. W XVI wieku Portugalczycy nazwali ją Porto Grande. W przeciągu historii miasto podlegało m.in.Sułtanatowi Dehlijskiemu,Wielkim Mogołom,Portugalii iWielkiej Brytanii (od 1766). W 1981 zginął tutaj w zamachu wojskowym prezydentZiaur Rahman[2].
W Chittagong w 1940 urodził sięMuhammad Yunus,bangladeski wykładowca ekonomii na tamtejszym uniwersytecie, laureatPokojowej Nagrody Nobla w2006.
Shri Purnanand Ajapa Yoga Sansthan (tzw.Dźagatpur aśram) – aśram adźapajogi położony niedaleko miejscowościBagoan w pobliżu Chittagong (22°27′59″N 91°58′42″E/22,466389 91,978333). W aśramie znajduje się miejscemahasamadhiGuru Purnananda Paramahansa, guru liniiadźapajogi[3][4].
Cmentarz z okresuII wojny światowej z grobami 650 żołnierzyWspólnoty Brytyjskiej poległych na fronciebirmańskim w walkach zJapończykami[2].
- ↑Köppen classification. [dostęp 2014-11-22]. (ang.).
- ↑abcMagdalena Klarner-Śniadowska,Nad Zatoką Bengalską, w:Poznaj Świat, nr 1/1985, s. 4–5, ISSN 0032-6143.
- ↑The Song of Breath. Związek Ajapa Yoga. [dostęp 2010-11-20]. (pol.).
- ↑Tattwa Katha: A Tale of Truth. Part I. Detailed discussion of the theory of Ajapa Yoga, written in Bengali more than 100 years ago by a disciple of Guru Purnanandaji. Translated in 1976 by Guru Janardanji’s disciple Shraddhanand Swami. California: Ajapa Yoga Foundation, 1. (ang.). Brak numerów stron w książce
