Дæргъады бынат координатон сферæйылДæргъад
— лæвæрд тæппы уылты цымередианыфæзой цæуы, æмæ райдайæн нулон мередианы (уымæй райдайы дæргъады нымад) астæу къул. НырЗæххыл нулоныл нымад уГринвичы зæрондобсерваторийы уылты,Лондоны хуссар-цæгаты цы меридиан цæуы, уый. Уымæ гæсгæ хуыйныГринвичы меридиан. Дæргъæдтæ 0 -æй 180°скæсæны ’рдæм нулон меридианæй, хонынц скæсæйнæгтæ,ныгуылæны ’рдæм та ныгуылæйнæгтæ. Бахахх кæнын хъæуы æмæ уæрхæдтæй хъауджыдæр, дæргъæдты системæйы райдайæны меридиан хибар у, æмæ баст вæййы исты меридианыл фидыдмæ гæсгæ. Афтæ, Гринвич йæдтæмæ, раздæр нулонтæй æвзæрст цыдысты меридиантæ обсерваторитыПарижы,Кадисы,Пулковойы (Уæрæсейы паддзахады территорийыл) æмæ а.д.
Дæргъады дæлбар убынæттон рæстæг
Къорийы хуыз.Экватор (цъæх) дих кæны къори æмæ лыг кæныМеридиантæ (бур) 90° къуымæй. Ацы нывы иугуыр хæххытæ —ортодомитæ. Бур хæххытæ — æмхуызон дæргъады хæххытæ.
