Tula (Tulle enfrancés) es unacomunalemosina situada dins lodepartament deCorresa e laregion deNovela Aquitània,ancianament deLemosin. Escaissada « la vila de las sèt serras », la ciutat a bastit sa reputacion sus lo desvolopament de son industria e de son artisanat : es venguda un daus centres de fabricacion de ladentela (emb son festenau internacionau), de lasarmas (Manufactura d'armas) e de l'acordeon (Acordeons Maugein).
Estirada sus mai de tres quilomètres dins l'estrecha e tortuosa vau deCorresa, Tula escalona sos quartiers vielhs a costat de las serras dominant la ribiera, mentre qu'emergís, dau còr de la ciutat, l'elegant ranquejar depeira de la catedrala Nòstra Dòna.
Lo nom de la localitat es atestat jos las formasTutela en 894,in Tutelensi ecclesia pauc après, pueide Tuella en 1030 (dins aquesta darriera forma, lo-t- intervocalic s'es desjà amudit),Tutella en 1180,Tuela en 1186,Tulla en 1346-48[1].
Queu nom de luec evoca la divinitat romanaTutela, charjada d'assegurar la conservation, la proteccion dau luec, sens dobte au ponch de passatge deCorresa d'una fòrça anciana rota entre Armorica e Mediterranea[1]. Pasmens, pen una traça de sa veneracion es pas estada trobada sus plaça. D'autra part, lo-t- intervocalic s'es pas amudit dins lo toponimeTudelh (Corresa) que provendriá de l'antroponime latinTutelius[2].
Las originas de la vila son encara uei subjectas a debat mas semblariá que l'actuau pueg de Sent Clar, un esperon rocassós daus penjaus escalabrós separant la vau de Corresa de la de Solana, aja constituït un emplaçament ideal per l'establiment d'unoppidum gallés. Dempuei de temps, semblariá que la vila siá estada un caireforc important sus la rota entre Armorica eMediterranèa e sus 'quela entreAquitània e lo Massís central que totas doas passavanCorresa per un ga en 'queu luec.
Emb l'ocupacion romana, lo luec seriá estat amainatjat en necropòli e un temple en l'onor de Tutela, poténcia divina romana a la quala se fisava la proteccion de las personas, de las causas e sustot daus luecs, seriá estat bastit. Es d'aquela divessa romana, protectritz daus viatjaires que passavan lo ga, que vendriá lo nom de la vila. Lo temple de Tutela se deviá trobar dins lo quartier dau Trech, que lo nom designa la traversada d'una aiga. Lo real pòl urban de la region se desplacèt qualques quilomètres au nòrd, sus la comuna deNavas e lo site de TintignacTintinhac?, vengut luec de crosament entre las vias romanas reprenent los ancians itineraris de l'epòca cèlta.
Anciana capela Nòstra-Dòna-de-Misericòrdia, apelada a tòrt Sant Jacme, avenguda Victor Hugo, (sègle XVIII) ; faciadas e teuladas inscrichas comamonument istoric.
Anciana capela de l'Escòla daus mainatges de tropa, camin daus Mainatges de Tropa.
Capela daucementèri Lo Pui-Sent Clar (anciana capela daus penitents blaus).
Capela de l'espitau (anciana capela de la Visitacion) edificada en 1743, inscricha comamonument istoric.
Capela de l'establiment escolar Santa Maria-Joana-d'Arc, carriera Marc Eyrolles.
Ancian convent daus Bernardines (sègle XVI), carriera dau Fouret, uèi ostau particular ; inscrich comamonument istoric.
Glèisa de Sent Joan (anciana capela daus penitents blancs), carriera Pasteur.
Glèisa de Sent Peire de Timme, avenguda de la Bastille, (anciana capèla de las Carmes descauces) (sègle XVII), classada comamonument istoric en1987.
Glèisa de Sent Josep, carriera d'Arsonval (Solhac).
Dempuèi la debuta de las annadas 2000, mantun equipaments esportius son estat creats o reabilitats. Lo gimnasiVictor Hugo e la plana de juecs son estats restaurats en 2002, un skatepark es estat creat en octobre de 2002, e un centre aquarécreatiu aitau coma un bolodròme cobèrt son estats duberts en 2003.
En 2008, Tula es candidata au challenge de la vila mai esportiva de França. Lo 24 de junh, es estada designada purmera ex æquo embTignes.
Sporting club Tula.
Lo Sporting club Tula, club derugbi de XV fondat en 1904, demòra emblematica dins lo paisatge esportiu teisseire. Lo SCT a evoluat pendent 42 annadas consecutivas en Purmera Division e a comptat demest sos rengs mantun internacional tau comaMichel Yachvili,Jean-Claude Berejnoï,Roger Fite eJean-Pierre Fauvel. Lo SCT realiza l'esplech, pendent las partidas de galinas dau campionat de França 1965/1966 de ganhar totas las partidas sus son terren mas sustot de daissar pas marcar cap de ponch a sos adversaris.
En 1980, lo SCT arriba aus 1/4 de finala dau campionat de França de 1ra division e ganha contra loCA Briva (distant de 30 km a pena) aClermont Ferrand. Lo resultat es de 19-19 a la fin dau temps reglamentari per los dos clubs corresians ! Briva l'emportarà fin finala 22-19 après prolongacions gràcias a un dròp de son plaçaireJ.-F. Thiot.
.svg)