Lei diferentei regions de Tanzania an una topografia variada. Au nòrd, lo país esmontanhós e si situa uneivolcans actius coma loMont Meru (4 565 m) ò amorçats coma loMont Kilimanjaro (5 895 m) qu’es la cima pus auta d’Africa e una attracciontoristica importanta.
A l’oèst d’aquelei montanhas, s’estend loRift Gregory qu’es la partida orientala dau Grand Rift African. Dins son plan centrau, si troba mai d’un grand lacsalat coma lolac Natron au nòrd, lolac Manayara au sud e lolac Eyasi au sud-èst. Si pòu obsersar unei relèus ò attraccions toristicas de remarca dins aquela region coma loHighland Crater, lo volcanOl Doinyo Lengai e seilavas negras a basa de natrocarbonaita e enfin, loParc Nacionau de Serengeti.
Lo centre dau país es ocupat per un platèu continentau d’altitud important que fa partida dau Platèu d’Africa Orientala. Es una region d’estèpa e desavana e es favorabla a l’agricultura dins sa mitat septentrionala. La capitalaDodoma si situa dins aquela zòna.
La region maritima orientala presenta unei pòrts, especialamentDar es Salaam qu’es la vila pus granda dau país. Si troba tanben l’archipèu deZanzibar. Una partida d’aquela costat es compausada d’una tièra demangròvas que fan partida de la Mangròva d’Africa Orientala qu’es una fònt majora debiodiversitat.
Tanzania a unclima tropicau que presenta de variacions regionalas en foncion de la topografia. Aquò a d’efècts de remarca sus latemperatura e la quantitat dei precipitacions anualas. Pron establa dins lo corrent de l’annada, la temperatura conoisse una sason cauda de novembre a febrier e una sason freja de mai a aost. Dins lei regions d’altitud auta, la temperatura varia de 10 a 20 °C entre lei sasons freja e cauda. Lei zònas d’altitud pus febla presentan de temperaturas de 15-20 °C pendent la sason freja e 25-31 °C durant la sason cauda.
Lei variacions de precipitacions son pus importantas qu’aquelei de la temperatura. D’efèct, en causa dau relèu, lei regions nòrd e oèst dau territòri tanzanian an un regime diferent dei zònas èst, sud e centre. Dins lo premier cas, existisse doas sasons de precipitacions que son dichas cortas (octòbre-decembre) e lòngas (març-mai). Dins lo segond cas, i a solament una sason de precipitacions que comença en octòbre e s’acaba en mai.
A la fin de 2012, la populacion de Tanzania èra de 44 928 923 abitants. En 1967, èra de 12 313 469 abitants, ço qu'indica un taus creissença mejan de 2,9%/an. Dempuei aqueu periòde, l'estructura de la populacion es relativament establa amb un nombre important d'abitants entre 0 e 15 ans (44,1% en 2012, 45,8% en 1965), una majoritat febla entre 15 e 64 ans (52,2% en 2012, 51,7% en 1965) e gaire d'abitants de mai de 64 ans (3,8% en 2012, 2,4% en 1967).
La reparticion d'aquela populacion sus lo territòri tanzanian es fòrça inegala amb de densitats evolucionant de mens de 1 ab/km² dins certanei regions dau plan d'altitud a 51 ab/km² dins lei regions pus drudas de Tanganyika e a 134/km² sus l'illa de Zanzibar. Es compausada de mai de 120 etnias diferentas que son generalament d'origina banto. Solament cinc grops (Sukuma, Haya, Nyakyusa, Nyamwezi e Chagga) passan lo milion d'abitants.
En 2012, la vila pus importanta de Tanzania es Dar es Salaam qu'es l'unica ciutat dau país que passa lo milion d'abitants amb 4 364 541 abitants. Leis autrei vilas importantas son Mawanza (706 543 abitants), Arusha (416 442), Dodoma (410 956) e Mbeya (385 279).
La lenga oficiala de Tanzania es loswahili. Permet la comunicacion intèrna entre lei diferenteis etnias tanzanianas que parlan delengas diferentas dins la vida vidanta. Pasmens, l’influéncia de l’anglés demora important au sen deis elèits, de certanei sectors economics e dausistèma judiciari superior. Es donc sovent considerat, compres per lei Tanzanians, coma la segondalenga oficiala dau país. Aquela division foguèt oficializada dins la politica lingüistica de 1984.
Dins aquò, mai d’un centenau de lengas existisson au sen dei diferentei tribús dau país. Son de lengas d’origina banto (nyamwezi,sukuma,hehe,ngoni,yao,ndengeleko,kagulu,ikoma,kuria,shambala,kwere…),nilotica (massai…),coshitica (iraqw) e khoisan (sandawe). La màger part es representada per de lengas bantos. Lei tres autrei grops son concentrats dins lo nòrd. Lei Massais e leis autrei pòbles originaris de la region de Nil forman una minoritat reducha en Tanzania mai son pus presents sus lo territòri de Kenya. Lei pòbles iraqw e sandawe son lei vestigis dei migracions ancians en Africa Orientala. A l’ora d’ara, forman d’enclavas au sen de la majoritat banto e nilotic. Certanei lengas etnicas son pauc a pauc menaçadas per lei progrès de l’anglés e, subretot, dau swahili au sen de la societat tanzanian.
En fòra dau swahili, de l’anglés e dei lengas etnicas de Tanzania, si parla tanben de lengasindianas eeuropèas. La lenga indiana principala es lo gujarati qu’es parlat per la minoritat eissida dei marchands indians venguts s’installar dins la region au sègle XIX. Lei doas lengas europèas pus frequentas en fòra de l’anglés son lofrancés, parlat magerament dins lei regions frontalieras amb lei país francofòns de l’ancian empèricoloniaubèlga (Republica Democratica de Còngo,Rwanda eBurundi), e loportugués que si parla dins lei regions a la frontiera ambMoçambic. Enfin, si fau notar la quasi disparicion de l’alemand après la conquista britanica de l’Africa Orientala Alemanda en 1918. Uèi, aquela lenga es venguda fòrça rara en Tanzania.
La situacionreligiosa generala de Tanzania es mau coneguda en l’absència de recensament precís sus lo territòri de Tanganyika. Leis estudis mostran la preséncia de tres grops principaus compausats per locrestianisme (magerament locatolicisme), l’islam (magerament losunisme) e lei religions africanas tradicionalas. Pasmens, l’estimacion dei proporcions entre aquelei grops fa l’objècte de resultats fòrça diferents e illustra la dificultat de definicion dei religions tradicionalas africanas que son de còps fòrça influenciadas per lei rites crestians ò musulmans. Ansin, la part dei crestians es estimada entre 30 e 63% de la populacion, aquela dei musulmans entre 30 e 45% e aquela dei religions tradicionalas entre 1,8 e 35%.
Maugrat aquelei dificultats d’estimacion, existisse tanben quauquei zònas quasi omogenèas onte leis estimacions son pus aisadas. Per exemple, es lo cas deis illas deZanzibar que son quasi unicamentmusulmanas (97% en 2012).
En causa de la manca de documents escrichs, lei conóissançasistoricas sus l’Antiquitat de l’Africa Orientala son relativament limitadas fins a l’emergéncia d’estats marchands lòng de la costat a partir de la fin de l’Edat Mejana. Pasmens, la region foguèt una crosiera importanta per lei migracions etnicas sus locontinentafrican e leisarqueològs an donc descubèrt mai d’un vestigi tocant son poblament. Dos elements importants se’n desgatjan :
lo premier es l’existéncia de tres ondas successivas de populacions de la region deNil que venguèron s’installar dins la region daulac Victòria a partir dau milleni II avC. Son a l’origina d’unei pòbles contemporanèus coma leiMassais ò lei Luos.
lo segond es l’existéncia d’una migracions de populacions bantos a partir de la premier amitat dau milleni I avC vèrs lo sud de la region dei Grands Lacs. S’installèron fins au riuZambèzi e migrèron lòng de l’Ocean Indian. Es a l’origina dei pòbles actuaus d’aquelei regions, en particular lo gropswahili.
Pauc a pauc, la geografia isolèt tres regions principalas :
la zòna dei Grands Lacs caracterizada per la formacion de principats pichons amb una economia generalement basada sus l’agricultura e lo norrigatge coma lei reiaumes deRwanda e deBurundi.
la zònamaritima caracterizada per la formacion de vilas marchandas en relacion amb lei continentsasiatic pueieuropèu.
la zòna dau platèu d’altitud que son economia èra basada sus unaagricultura nomada d’estèpa. Aquela region isolava tanben lei Grands Lacs dei regions maritimas en causa deluchas militaras quasi permanentas entre certanei pòbles.
A l’arribada dei premiersEuropèus dins la region a la fin de l’Edat Mejana, lo platèu èra devesit entre quatre zònas diferentas :
lasavana nòrd situada en fòra de la Tanzania modèrna au nòrd daulac Victòria.
una zòna d’agricultura pastorala situada de l’oèst daulac Turkana au sud daumont Kilimanjaro. Èra dominada per leiMassais que l’agressivitat entraïnèt de reorganizacion militara au sen d’autrei pòbles (Kikuyu…) per resistir ais atacas. Coma durant lei sègles precedents, aqueleiconflictes empachavan totjorn lo passatge dei caravanas entre lei Grands Lacs e la costat.
de zònas d’altitud auta coma lei monts Kilimanjaro òMeru onte lei societats avián desvolopats d’activitats agricòlas sedentàrias.
lasavana sud situada au sud daulac Victòria èra gaire poblada en causa de sa manca de drudessa. En revènge, èra una region productritz d’evòri gràcias a la preséncia importanta d’elefants. La region èra donc en relacion amb leis estats marchands de la costat. Lei Nyamwezis èran lo pòble pus important de la region e l’i formavan unei tribús independentas entre elei.
L’emergéncia dei ciutats marchands de la costat orientala d’Africa
L’emergéncia dei ciutats marchandas de la costat orientala d’Africa comencèt ai sègles VIII e IX quand lei populacions bantos dei regions maritimas, explorant la costat vèrs lo nòrd, rescontrèron de marchands arabopersans, explorant la costat en direccion dau sud. Si desvolopèt alora de cambis entre lei dos pòbles. Lei Bantons aprenguèron lanavigacion lòng dei costats e adoptèron l’islam comareligion e lei marchands arabopersans prenguèron lo poder mai s’integrèron pauc a pauc dins la societat locala. Dins lo corrent dei sègles seguents, aquelei vilas venguèron d’actors importants dau comèrci dins l’Ocean Indian gràcias a la produccion d’evòri e demetaus preciós.
LeiPortugués arribèron dins la region après lo passatge dauCap de Bona Esperança perVasco de Gama en 1498. Organizèron rapidament una tièra d’expedicions militaras per conquistar lei vilas marchandas :Sofala en 1502,Kilwa eMombasa en 1505, leis illas de Mafia, Zanzibar e Memba en 1509. En revènge, mau capitèron d’ocuparMogadisho.
Lei vilas de la region èra consideradas per leiPortugués coma d’etapas sus lo camin vèrs l’Asia dau Sud-Èst e de fònts de revengus gràcias a l’impausicion de tributs importants de pager per lei diferentei ciutats. Aquò entraïnèt donc de revòutas sostengudas per de predicatorsmusulmans.Mombasa foguèt lo centre principau d’aquela resisténcia e foguèt pilhada dos còps per lei Portugués en 1528 e en 1588 per reprimir d’insureccions. Un fòrt poderós l’i foguèt tanben bastit.
Lo partiment dei vilas marchandas entre Portugal e Oman
Dins lo corrent de la segonda mitat dau sègle XVII, lei possessionsportuguesas foguèron menaçadas per leisOmanés, sostenguts per leisOlandés. Ataquèron lei vilas marchandas dau nòrd puei aquelei ocupadas per leiPortugués. ConquistèronMombasa en 1698,Zanzibar en 1699 eKilwa en 1710. De temptativasportuguesas per reconquistar lei zònas perdudas mau capitèron e, en 1752, un tractat de partiment de la region en zònas d’influéncia foguèt signat entre lei dos estats.
D’Omanés venguèron s’installar dins lei vilas presas aiPortugués e l’i formèron unaaristocràcia novèla entraïnant de tensions amb leis ancianeis aristocràcias d’origina aràbia. Pasmens, la dominacion novèla demorèt leugiera en causa dei luchas intèrnas dins lo sultanat d’Oman. Au contrari, causèron l’afebliment deis Omanés e unei vilas poguèron si proclamar independentas a partir deis annadas 1750.
La dominacion omanesa e la formacion dau sultanat de Zanzibar
Après la fin dau periòde d’agitacion intèrna de la mitat dau sègle XVIII, leisOmanés,sostenguts per leiBritanics, s’interessèron tornarmai ai vilas marchandas de la costat orientala d’Africa, en particular aquelei de la Tanzania modèrna. Pasmens, la reconquista foguèt lònga. Comencèt en 1785 amb la presa deKilwa e s’acabèt solament en 1837 amb la captura deMombasa.
Aquò permetèt de restaurar la poissança dau sultanat d’Oman que sa capitala foguèt transferida deMascate aZanzibar en 1840. En revènge, en cambi dau sostèn britanic, lo sultan Saïd Sayyid (1804-1856) deguèt acceptar de signar en 1822 un acòrd marcant la quasi fin dautrafeg d’esclaus. De mai, deguèt tanben acceptar l’aumentacion de l’influéncia deLondres dins leis afaires dau sultanat. Dins aquò, lo sultanat capitèt d’organizar l’activitat comerciala de la region a son profiech gràcias a la dubertura de liasons amb lei reiaumes de l’Africa interiora, especialament dins la region dei Grands Lacs. Lei produchs principaus d’aqueu comèrci èran l’evòri e leisespècias. Untrafeg d’esclau reduch contunièt d’existir amb lei país d’Orient Mejan.
L’influéncia dau comèrci menat per losultanat de Zanzibar aguèt divèrsei consequéncias au sen dei populacions localas. Premier, d’equilibris novèus apareguèron dins la populacion dau sultanat entre leis Arabis de ladinastia au poder, leis Indians que dominavan leis activitats d’exportacions comercialas dempueiZanzibar e lo rèsta de la populacion qu’un tèrç èra compausada d’òmes liures d’originaswahili e que dos tèrç èran d’esclausafricans. En particular, aquò causèt lo declin de l’anciana classa superiora arabopersana que foguèt limitada ai ròtles subaltèrnes durant aqueu periòde.
D’autra part, l’aumentacion dau comèrci d’evòri entraïnèt una multiplicacion deis itineraris comerciaus dins l’estèpa dau platèu tanzanian maugrat l’ostilitat de certanei pòbles locaus. Gràcias a d’armaseuropèas, lei marchands swahilis agantèron lolac Tanganyika vèrs 1820 e prenguèron lo contraròtle dau comèrci de la region orientala dei Grands Lacs a partir de 1850.
Lo Sultanat de Zanzibar e seis itineraris marchands principaus amb la region dei Grands Lacs vèrs 1875.
En 1841, s’installèt aZanzibar un cònsulbritanic. Aquò confirmèt l’aumentacion de l’influéncia e deis interès deLondres dins la region. En 1845, impausèt la signatura d’un tractat que defendèt locomèrci d’esclaus en fòra dei territòrisafricans dausultanat. Puei, après la mòrt de Saïd Sayyid en 1856, lei Britanics participèron ai luchas intèrnas per la succession e sostenguèron Sayyid Majid còntra sei fraires. Aquò entraïnèt en 1861 la scission entreZanzibar eOman que formèron d’ara endavant dos estats separats. Enfin, en 1873,Londres impausèt la signatura d’un tractat marcant la fin dau trafeg d’esclaus dins lo sultanat.
Lei sultans mau capitèron de limitar aquela influéncia. De temptativas foguèron ansin menadas per assaiar d’implicar d’autrei poissanças comaFrança òAlemanha dins leis afaires du sultanat. Pasmens, per la seguida, aquò va entraïnar l’arribada de fòrças alemandas percolonizar la region.
La formacion e lo declin de l’estat nyamwezi de Mirambo
Situat a l’entorn de la vila d’Urambo, aquel estat si formèt a partir deis annadas 1830-1840 a partir dei revenguts comerciaus obtenguts de l’itineraris comerciaus passant sus lo platèu tanzanian. Son cap Mirambo capitèt d’unificar lo país deiNyamwezis sota sa direccion. Puei, assaièt sensa succès de conquistar la crosiera marchanda deTabora defendut per lei marchandsswahilis. Après unaguèrra de 1871 a 1875,Zanzibar e Mirambo signèron una patz. Pasmens, loconflicte contunièt au nivèu religiós car Mirambo s’opausèt a l’expansion de l’islam sostenguda per lei marchands dau sultanat. Per aquò, intrèt en contacte amb leisEuropèus fins a sa mòrt que marquèt la fin de son estat.
Nascut vèrs 1839,Tippo Tip èra un marchand araboswahili que participava au comèrci caravanier entreZanzibar e lei Grands Lacs. Vèrs 1870, rescontrèt l’explorator britanicDavid Livingstone e l’ajudèt dins seis expedicions. Dins leis annadas 1870, agantèron la region de l’oèst daulac Tanganyika onte Tippo Tip e d’autrei marchands prenguèron lo contraròtle dau territòri. L’i creèron un estat de tipecoloniau basat sus lo comèrci d’evòri e deproduchs agricòlas. En 1887, leiBritanics lo nomèron governador de la província orientala deCòngo fins a una revòuta en 1891 que marquèt la fin de son sistèma. Si retirèt alora a Zanzibar onte demorèt fins a sa mòrt en 1905.
Palais dau sultan de Zanzibar après lo bombardament britanic de 1896.
A la fin deis annadas 1870, la populacionbritanica comencèt de s’interessar a la region orientala dei Grands Lacs amb la question dei missionaris mandats dins lo reiaume deBuganda. Pasmens, lo govèrn deLondres contunièt dins la region de sostenir losultanat de Zanzibar coma relèu de l’influéncia britanica. Ansin, leisAlemands poguèron desbarcar dins la region au començament deis annadas 1880 e signar rapidament d’acòrds amb leis estats dau platèu tanzanian en 1884 sensa oposicion armada britanica.
Lo Reiaume Unit deguèt acceptar de negociar ambAlemanha e un acòrd foguèt signat en 1886 sensa l’avejaire dausultan. Lo territòri dau sultanat foguèt limitat a una faissa de 16 quilomètres lòng de la costat e lei regions interioras foguèron devesidas entre una zòna d’influéncia alemanda au sud e britanica au nòrd. Puei, entre 1888 e 1889, lo sultanat deguèt laissar l’administracion dei regions maritimas sud e nòrd ais Alemands e ai Britanics. Enfin, en 1890, leis Alemands agantèron lo territòri de l’Oganda actuau.
Aquò entraïnèt de negociacions novèlas entreLondres eBerlin qu’organizèron lo partiment de la region. La màger part de la Tanzania actuala formèt la colonia d’Africa Orientala Alemanda.Oganda e l’illa deZanzibar demorèron sota ladominacion britanica en cambi de l’illa europèa deHeligoland. Losultanat de Zanzibar venguèt unprotectorat britanic segon un tractat signat en 1886 que leis Alemands acceptèron de reconóisser. Unaguèrra en 1896 confirmèt la dominacion britanica sus l’illa e son drech d’impausar un sultan favorable a seis interès. En 1897, l’esclavatge foguèt oficialament abolida mai la liberacion deis esclaus foguèt fòrça lònga e durèt de decennis. Lei Britanics protegèron lo poder dau sultan e deis Arabis (17% de la populacion vèrs la mitat dau sègle XX) e leis Indians (6%) gardèron lo contraròtle de l’economia. De tensions apareguèron donc pauc a pauc entre Arabis, Indians e Africans e tanben entre Zanzibar, centre dau poder, e l’illa de Pemba. Pasmens, fins a 1956, leis Arabis capitèron de resistir ai temptativas de partiment dau poder fins a l’impausicion de reformas per lei Britanics.
L’Africa Orientala Alemanda existèt de sa fondacion a la fin deis annadas 1880 fins a 1918 eson ocupacion per leis Aliats. Sa capitala foguèt installada aDar es Salaam. Entraïnèt de transformacions majoras au sen dei societatsafricanas dau platèu amb l’expansion de l’influénciaswahili, lo declin deis poders ancians, la repression saunosa dei revòutas còntra l’autoritat coloniala e l’introduccion de culturas agricòlas novèlas dictadas per d’interès economicsalemands (coton…).
Doas revòutas importantas si debanèron en 1897-1898 e en 1905. La premiera regardèt lo pòble Hehe que foguèt esquichat. Après aquela desfacha, son territòri e sa populacion foguèron utilizats per installar de plantacions de coton. La segonda insureccion majora comencèt au sud de la capitala quand un masc locau,Kinjikitile Ngwale, decidèt d’organizar una campanha d’expulsion deisAlemands. Foguèt rapidament arrestat mai unei pòbles (Ngingo, Ngoni…) jonhèron la revòuta e leis autoritats militaras alemandas deguèron esperar l’arribada de renfòrç venguts d’Euròpa. Amb aquela ajuda, ataquèron e pilhèron lei regions rebèlas entraïnant la mòrt de 300 000 personas dins lo corrent d’una famina causada per la destruccion dei recòltas.
Dins leis annadas 1890, leisAlemands contunièron d’estendre sa dominacion dins lei regions occidentalas de la colonia. En particular, agantèron lei reiaumes deBurundi e deRwanda. A partir de 1896, s’organizèt d’expedicions còntra aqueleis estats que deguèron finalament acceptar unprotectorat alemand.
En 1914, lacolonia foguèt atacada per leiBritanics. Fòrça inferiors en nombre, lei tropas alemandas dirigidas perPaul von Lettow-Vorbeck capitèron de si retirar e de secutar lei fòrças de l’Entenduda fins a la fin de la guèrra. Après la desfacha alemanda, l’Africa Orientala Alemanda foguèt partejada entre lo Reiaume Unit qu’obtenguèt la màger part e Belgica qu’obtenguèt lei dos reiaumes deBurundi e deRwanda. La partida britanica prenguèt lo nom deTanganyika Britanic.
La presa de contraròtle britanic de la màger part de l’Africa Orientala Alemanda foguèt reconeguda en 1919 per laSocietat dei Nacions que donèt un mandat aLondres per administrar e desvolopar la region. En realitat, lo territòri foguèt administrat coma unacolonia britanica normala entraïnant la contuniacion dau declin deis estructuras de sa societat tradicionala. En parallèl, apareguèt dins leis annadas 1930 d’organizacions novèlas de païsans africans productors decoton ò decafè que l’objectiu èra de defendre leis interès locaus en delà de l’encastre etnic.
Au començament deis annadas 1950, lo regime d’autonòmia donada auTanganyika Britanic permetèt la formacion departits politics e d’eleccions. Foguèron caracterizadas per lei victòrias de l’Union Africana Nacionala de Tanganyika (TANU) fondada en 1951 perJulius Nyerere. L’objectiu de Nyerere èra de renfòrçar l’autonòmia locala puei de demandar l’independéncia. Sei victòrias de 1958 e de 1960 li permetèron de venir Premier Ministre deTanganyika eLondres deguèt acceptar de laissar l’independéncia a sa colonia en decembre de 1961. En 1962, venguèt unarepublica e Nyerere foguèt elegit president.
A Zanzibar, la situacion foguèt pus conflictuala amb la formacion de tres partits a la fin deis annadas 1950. Vengut independent en decembre de 1963, lo sultanat foguèt inicialament dirigit per una coalicion dau Partit nacionalista de Zanzibar (ZNP) que representava la comunautat aràbia e dau Partit dau pòble de Zanzibar e de Pemba (ZPPP) que gropava de moderats. Pasmens, aqueu govèrn foguèt rapidament reversat per una insureccion dirigida per lo Partit Afro-Chirazi (ASP) qu’èra fòrça ostil au mantenement dau sultanat. Aperaquí 10 000 Arabis foguèron chaplats e lo sultan quitèt lo país. Venceire, l’ASP proclamèt l’abolicion de la monarquia e la formacion d’un Conseu Popular de Zanzibar e de Pemba. Venguèt tanben partit unic e creèt un regime autoritari dirigit perAbeid Amani Karume fins a son assassinat en 1972.
Per empachar una intervencion estrangiera còntra son regime. Karume si raprochèt rapidament dau govèrn de Nyerere per trobar una proteccion poderosa. En 1964, foguèt donc signat un tractat d’union entre Tanganyika e Zanzibar que formèron la Republica Unida de Tanzania. Pasmens, lei dos estats d’origina gardavan una autonòmia fòrça importanta.
Julius Nyemere demorèt lo cap dau país fins a sa retirada de la vida politica en 1985. Maugrat un bilanç economic feble, sa politica permetèt l’emergéncia d’un estat democratic multietnic. Au nivèu diplomatic, si definiguèt comasocialista e signèt un acòrd amb laChina comunista mai capitèt de gardar de relacions bònas amb lo blòt occidentau. En revènge, lei relacions ambOganda eKenya venguèron marridas en causa de tensions territòrialas e economicas. En 1978, Oganda ataquèt lo nòrd de Tanzania entraïnantuna guèrra entre lei dos país. Après una mobilizacion importanta, Tanzania capitèt de conquistar lo territòri ogandés e de reversar la dictatura d’Idi Amin Dada.
Julius Nyemere foguèt remplaçat perAli Hassan Mwinyi qu’èra lo president de Zanzibar. Autorizèt lo multipartisme en 1992 e d’eleccions liuras en 1995.Benjamin William Mkapa foguèt elegit president en 1995 e 2000. Foguèt remplaçat perJakaya Kikwete en 2005. Deguèron faciar divèrsei problemas regionaus coma de crisis economicas regardant lei prètz dei matèrias premieras ò de crisis politicas coma la gestion dei consequéncias deiguèrras deBurundi e deRwanda.
Tanzania si definisse coma unarepublicafederala de regime presidenciau. Aqueu sistèma si formèt deis annadas 1960 ais annadas 1990 a partir de la fusion entreTanganyika eZanzibar, de la redaccion de laconstitucion actuala en 1977, de sa modificacion en 1984 e de l'autorizacion dei partits politics en 1992. Lo poder executiu es dirigit per lo president de la republica qu'es tanben cap dau govèrn. Lo poder legislatiu es partejat entre lo govèrn e lo parlament. Enfin, lo sistèma judiciari es independent dei dos autrei poders.Zanzibar a gardat una autonòmia locala fòrça importanta e a lei sieus govèrn e parlament que son competents per adoptar lei sieunas leis dins certanei domenis de competéncias.
Lo poder executiu es dirigit per lo president de la republica elegit au sufragi universau per un mandat de cinc annadas. Es lo cap dau govèrn e chausisse son Premier Ministre e sei ministres au sen dau parlament. A tanben lo drech de nomar dètz parlamentaris non elegits que pòdon ocupar una carga de ministre. Lo ròtle dau premier ministre es fòrça limitat e consistisse magerament de representar lo president au parlament.
Lo parlamenent es compausat d'una chambre unica dicha assemblada nacionala. Es compausat de 274 deputats. 232 son elegits au sufragi universau dirèct per un mandat de cinc annadas, 37 son de sètis reservats a de fremas nomadas per lo president e 5 son reservats a de membres dau parlament de Zanzibar. Lo parlament es competent per adoptar lei leis que van s'aplicar au sen de la federacion de Tanzania e per sa partida continentala (Tanganyika).
Zanzibar a lo sieu parlament qu'es compausat de 50 deputats elegits, de 10 deputats nomats per lo president de Zanzibar e de 5 deputsex officio. A lo drech d'adoptar lei sieunas leis dins certanei domenis.
Lo sistèma judiciari de Tanzania es compausat de cinc nivèus principaus gropant leis institucions eissidas dei estructuras tribalas, de la lei islamica e de laCommon law. Es organizat en tribunaus de premiera instància, en tribunau de districte, en cort magistrala, en Cort Auta e en Cort d'Apèu. Lei jutges son nomats per lei jutges de reng superior franc de la Cort Auta e de la Cort d'Apèu que sei membres son nomats per lo president. Zanzibar a un sistèma judiciari similar mai es possible de far apèu dei questions de drech constitucionau ò islamic auprès de la Cort d'Apèu de l'union.
Lo territòri de Tanzania es devesit entre 30 regions que son tanben devesidas entre 127 districtes. 25 regions son continentalas e eissidas de Tanganyika e 5 son insularas e eissidas de l'estat de Zanzibar.
L'Estat tanzanian a unei simbòls. Son drapèu foguèt adoptat lo 30 de junh de 1964 a partir de la fusion dei drapèus de Tanganyika e de Zanzibar. Lo vèrd representa la vegetacion dau país, lo blau l'Ocean Indian, lei lacs e lei rius, lo negre la color de pèu dei Tanzanians e lo jaune lei ressorsas mineralas importantas de Tanzania. Son blason es tanben eissit de la fusion dei blasons de Zanzibar e de Tanganyika. Sa devisa es«Libertat e Unitat» (Uhuru na Umoja enswahili) e son imne nacionau es«Dieu benesisse Africa» (Mungu ibariki Afrika enswahili).
Dempuei son independéncia, Tanzania es una poissança diplomatica importanta sus locontinentafrican, en partida gràcias au prestigi dau presidentJulius Nyerere e a son adopcion d'un sistèma socialista limitat que li permetèt de gardar sei relacions amb lei dos blòts de laGuèrra Freja. Tanzania participèt tanben a la fondacion dauMovement dei Non Alinhats, dau G77 e l'Organizacion de l'Unitat Africana. Son unica crisi diplomatica si debanèt dins leis annadas 1970 quand lei relacions ambOganda eKenya venguèron marridas après de temptativas mancadas d'union economica. Entre 1978 e 1979, aquò causèt laGuèrra Ogandotanzaniana que s'acabèt per una victòria tanzaniana.
Dempuei la fin de laGuèrra Freja, lei relacions tanzanianas amb lei país estrangiers son vengudas tornarmai bònas. Tanzania participèt au reglament ai conflictes de laRepublica Democratica de Còngo e deBurundi. De mai, a partir de març 1996, de discussions novèlas permetèron au projècte de cooperacion economica entre Tanzania, Oganda e Kenya de tornar començar fins a la conclusion d'un acòrd en 1999.
Lei fòrças armadas tanzanianas foguèron fondadas en 1964 après la formacion de la federacion. Tre lo començament, l'insisténcia foguèt donada sur l'importància de l'autoritat civila sus la ierarquia militara. Ansin, caracteristica de remarca en Africa, l'armada tanzaniana a jamai menat de còp d'estat còntra lo govèrn. Dempuei sa fondacion, participèt a laGuèrra Ogandotanzaniana (1978-1979), sostenguèt lo FRELIMO durant laGuèrra Civila de Moçambic (1975-1992) e formèt la màger part dei tropas africanas pendent l'invasion d'Anjouan en 2008. Participèt tanben a unei missions deiNacions Unidas.
En 2013, lei fòrças armadas tanzanianas alinhavan 27 000 militars amb un budget representant 0,9% dau PIB. Èran devesits entre una armada terrèstra, una armada aeriana e una fòrça navala. La màger part deis armaments datan dei premiereis annadas de la Guèrra Freja (T-55,T-62,Mig-21...) e una partida importanta es en resèrva.
Tanzania a de ressorsas naturalas fòrça importantas que son un axe de desvolopament major per lo govèrn. D'efècte, a la fin deis annadas 2000, lo sector minier representava entre 3 e 4% dauPIB tanzanian. Dins aquò, de projèctes existisson per aumentar aquela part fins a 10% vèrs 2025. Per aquò, Tanzania adoptèt una politica fòrça atractiva per lei companhiás estrangieras basada sus una taxacion febla (solament 68,9 milions de dolars en 2005 per d'exportacions de 693 milions). Aquò permet de compensar lei defaus de l'economia tanzaniana, especialament la manca d'infrastructuras e de personaus corrèctament formats.
Lei ressorsas dau país son donc a l'ora d'ara pauc esplechadas. Son compausadas de metaus utilizat dins l'industria (fèrre,niquel), de metaus preciós (aur), de pèiras preciosas (diamant,tanzanita...), de fònts d'energia (carbon,urani) e de divèrsei mineraus comagip, unei menas de fosfats. Enfin, existisse de jaciments de gas ò de petròli es tanben es sospichada dins certanei regions.
L'agricultura representa la partida principala de l'economia tanzaniana. En 2004, per exemple, gropava 51% dei gasanhs dedevisas estrangieras, 75% deis emplechs e 47% dau PIB. Es basada sus un partiment entre de tenements pichons esplechats per de familhas e de tenements pus importants eissits de l'anciana economiasocialista. L'objectiu principau de l'agricultura es de produrre per lo mercat intèrn de Tanzania. Leis exportacions son feblas e regardan magerament locafè, locoton e lotabac. De progrès tecnics son estats realizats dempuei l'independéncia illustrats per l'absència de crisi alimentara importanta en Tanzania. De mai, lo sector declina en causa de l'importància donada au sector minier en plaça de l'agricultura.
Lo sector industriau de Tanzania es fòrça limitat e magerament destinat a la transformacion de matèrias premieras localas agricòlas. Lo sector de la produccion deciment conoisse una creissança importanta sostenguda per lei besonhs dau sector minier.
Lo sector dei servicis tanzanian es magerament dominat per lotorisme passat de 12 000 visitors en 1961 a quasiment un milion en 2010. Aqueu sector es ajudat per la preséncia de sètis naturaus excepcionaus coma lo Mont Kilimanjaro, la region dau Rift e una biodiversitat importanta. Es vengut la segonda fònt de devisas estrangieras dau país e sa part dins lo PIB nacionau passèt de 1% en 1980 a 13% en 2000.
1parcialament african 2país insular 3non membre de l'Union Africana4pas reconegut per l'ensemble de la comunitat internacionala mas membre de l'Union Africana
.svg)
.svg)
