Unmotor (dellatinmōtor : « aqueste que remena ») es un dispositiu permetent de realizar un movement que siá esperital (religion,sindicat,partit politic) o fisic (rotacion,translacion, etc.) a partir de tot autra mena d'energia (electrica,termica,etc[1],[2]). Aqueste article tracta pas que dels motors generant un desplaçament fisic e tangible.
Los motors mai ancians utilizan las fòrças naturalas, sens apond de tecnologias o gaireben: de motors utilizant una pression (vela, molin d'aura); de motors d'elastic (arc, balesta, catapulta de torcedura, relòtge de ressòrt); de motors utilizant lagravitat (ròda de palas sus cors d'aiga, relòtge d'aiga, catapulta de contrapes, vira-l'ast o relòtge de pes).
Lo primièr motor veraiament independent de la natura, adaptable en situacion, es lamaquina de vapor. Aqueste motor es basat sus unacaudièra produsent devapor d'aiga mercé a la combustion d'uncarburant, la vapor comprimida e utilizada, pendent sa destenta, per mòure unpiston dins uncilindre. Aqueste movement de translacion es transformat en rotacion per un jòc debièlas. Loparelh resultant povòca unvolant d'inercia regulator de parelh puèi, unamaquina o deròdas, via un mecanisme detransmission.
A la fin del sègle XIX, lomotor de combustion intèrna utilizant dirèctament la calor largada per lacombustion d'uncarburant, foguèt desvelopat e adaptat a las primièrasautomobilas. Aqueste motor es coma la maquina de vapor, mai sovent, dotat de bièlas e pistons, levat lo motor Wankel qu'a pas de bièlas, mas de pistons rotatius; pasmens la produccion de calor se fa al quita luòc de la produccion de trabalh d’ont lo nom demotor de combustion intèrna, en d'autre tèrmes, la combustion del carburant produch dirèctament un trabalh. Depuèi, faguèt de progresses en tèrmes de rendiment e d'adaptacion a las exigéncias de nòstras societats modèrnas subretot a las novèlas nòrmasantipollucion.
A la mitat del sègle XX, amb lo besonh creissent de poténcia per propulsar los avions militars, losmotors de reaccion foguèron activament desvelopats, subretot, pendent laSegonda Guèrra mondiala en parallel amb los motorfusada pelsmissils. Coma aquestas doas familhas de motors an de rapòrtspes / poténcia (opoténcia massica) sens equivalent, malgrat de rendiments puslèu febles, al sèglr XXI, son sempre desvelopats activament per mòureavion de reaccion efusadas.
Un organ de sèrva poirà absorbar l'energia d'un movement. Poirà tornar aquesta energia mai tard. I a sempre de pèrdas d'energia dins lo procediment. Es a vegada malaisit de destriar un motor d'un organ de sèrva: la creacion d'un movement pòt correspondre a una tornada après una sèrva, coma pels ressòrts.
Los organs de transmission come totes los organs de sèrva consoman d'energia donc de poténcia que pòdon pas d'espereles crear: per definicion, sol un motor (o una maquina similara) apond de poténcia al movement.
Dins aquestes motors, unareaccion quimica es utilizada dirècta per produire de trabalh o de movement; la calor es un sosproduch (util o noisible, segon lo cas):
Un motor magnetoidrodinamica met en movement un fluide conductor (o ionizat) pel biais d'uncamp magnetic e d'uncamp electric. Aquestes permetrián d'aténher de fòrça nautas velocitats dins l'aire (pròches de Mach 12 en aire dens, passant atal la paret del son mas tanben la paret de la calor) e dins l'aiga. Existí pasmens pas cap d'aplicacion coneguda.
Unfluid compressible jòga lo ròtle d'un elastic. La sèrva d'aire comprimit es exactament equivalent a un elastic gasós. De motors pneumatics poirián se calssificar aquí.
A causa de l'incompressibilitat dels liquids utilizats, se pòt pensar qu'un motor de liquid es puslèu un organ de transmission qu'un motor, qu'apond pas de poténcia. Dins un sistèma idraulic, lo sol motor qu e provesís l'energia al sistèma es nomenat la pompa idraulica.
Un motor d'aire comprimit es un compausant d'un sistèma pneumatic. S'injècta d'aire d'en primièr comprimit dins una mena de turbina, que mòu l'axe motor. Lo desplaçament es realizat pel cambiament de pression d'un gas. Existís diferents metòdes per cambiar la pression d'un gas, sovent utilizats en combinason:
mecanica: un compressor permet d'aumentar la pression d'un fluid,
termica: Los motors termics utilizan la variacion fòrça rapida de temperatura d'una mescla inflamabla qu'a per efièch de crear una variacion fòrça rapida de pression.
quimica: la reaccion exotermica d'un produch explosiu crea un aument rapid de la pression[3].
