Clarmont-Ferrand[1][2][3] (prononciat localament[çɒʁˈmu fɒˈʁã], dins le lengatge literariClarmont d'Auvèrnha,[4] escriut de còpsClarmont-Farrand;[5] enfrancés:Clermont-Ferrand) z-es la capitala istorica d'Auvèrnha e v-una de las dètz vialas mai grandas d’Occitània. Maitot z-es la prefectura dau departament dauPuèi de Doma.
La viala es mencionada per los grècs coma la capitala de la tribú dausarvèrnes (Arverni) davant de se desvolopar a l'epòca galloromana embei le nom d'Augustonemetum au sègle i aC. En tot relevar de la província de l'Aquitània Promèira, fuguèt subjècte aus pilhatges repetits de part daus pòbles qu'envasiguèron Gàllia, sobretot losvandals, losalans, losvisigòts e losfrancs. La viala actuala de Clarmont-Ferrand resulta de la fusion de las doas vialas deClarmont e deMontferrand en1633.
Embei una aira urbana a l'entorn de 500 000 abitants, qu'es la mai grand viala dau nòrd d'Occitània e una viala joina e estudianta embei 40 000 estudiants.
z-Es situada dins leMassís Centrau a una nautor de 410 mètre e z-es dominada per laLinha daus Puèis (una chadena de volcans sopits) que culmina a 900 mètres. A l’èst de Clarmont comença la plana deLimanha, banhada per le riu d’Alèir.
Leclima de Clarmont se caracteriza per una ben granda amplitud termica embei d'estius franc chauds e d'ivèrns ben freids.
La Linha daus Puèis arrèsta las niulas que vènon de l'oèst en tot alimentar coma aquò las fonts comaVolvic, e maitot en demenir la pluviometria de Clarmont d'Auvèrnha que z-es una de las mai bassas d'Occitània.
Conquestada fin finala par los romans, la viala prenguèt le nom d’Augustonemetum, en onor de l’emperaireAugust. Creissèt biaucòp e devenguèt una de las mai grandas vialas de Gàllia.
Ausègle V, fuguèt assetjada e conquestada par losvisigòts que la conservèron jusca l'an507, chaçats per losfrancs.
Ausègle IX, n-òm comenquèt d'apelar la viala Clarmont (deClarus Mons, qui designava le chastèl qu'aparava la viala). Fuguèt atacada ben de còps per losvikings.
↑Ros, Joan (2002). «Régions et villes d'Auvergne et du Velay». A: L'auvergnat de poche (en francés). París: Assimil, p. 95 (Assimil évasion).ISBN 2-7005-0319-8.
↑Bodon, Joan (1964 e reedicions). Lo libre dels grands jorns. Tolosa: IEO edicions.
↑Ros, Joan (2005). Champeirada. IEO edicions, p. 31.