Lo SenhorMahāvīra, « Conquerent » (Jina) deljaïnisme, religion de l'ahimsa.
Ahimsa (ensanscrit:IAST:ahiṃsā ;devanāgarī: अहिंसा)[1] significanon-violéncia orespècte de la vida. Es tanben un concèpte de lafilosofia indiana qu'es en rapòrt ambla benvolença[2]. Lo motahimsa designa literalament « l'accion o lo fach de causar cap de prejudici a degun »,himsa significant « accion de causar de prejudici, nafra » ea- essent unprefix privatiu. Es interpretat de biais diferents, mai sovent coma un biais de relacion pacifica amb tot èsser vivent.
L'imajariá populara en Índia representa l'ahimsa coma unaleona e unavaca se desassedant al meteis punt d'aiga en patz, amb a vegada en mai la representacion d'un pichon leonet causissent de beure als pièches de la vaca e losvedèls a las mamèlas de la leona; aquela imajariá es subretot utilizada a l'encòp peljaïnisme e l'indoïsme.
Aquò illustra la percepcion antica, dins las tradicions indianas, de l'ahimsa: aquel que fa cap de mal als èssers animats, que los somet a cap de constrencha, essent l'enemic de degun, a pas mai d'enemic[6]. A la simpatiá d'aquela anma individuala, que discrimina ges de creatura, respond la simpatia universala: dangièrs e paurs son abolits[7].
E se vei alara las crentosesgasèlas e las bèstias fèras,ors eleons al cap, venir lecar los pés delyogin enrasigats dins l'ahimsa[8], la non-violéncia universala (yoga-sutra de Patanjali, II, 35)[9]. Amb el,caval ebufle,mirga ecat,sèrp emangosta, aqueles enemics de naissença, renoncian d'un acòrdi comun a lor inimitat[10]; losaucèls, afranquits de tota crenhença emplenan tant que vòlon los airs de lors cants melodioses[11]:
«Scènas paradisiacas que ressonan enOccident (...) la Predicacion deFrancés d'Assisi als aucèls, « lo leon e lafeda, lapantèra e locabrit paisseràn de còsta e lonoirigat s'esbatre sul trauc de lavipèra » [Biblia, Isaïas, XI, 6]. Es l'Edèn retrobat, loRam Raj, Reialme de Dieu sur tèrra! Suzanne Lassier,Gandhi et la non-violence[12].»
Segon lo saviVyasa, « l'ahimsa consistís de jamai ferrir, de cap de biais, una creatura viventa quina que siá »[13]. Fondada sus la compassion, podent prene un ròtle actiu incarnant la generositat e lo desinterès (òbra caritativa per exemple), aquela doctrina es a la basa de l'etica indóa qu'es personificada per la divessa Ahimsa, la femna del dieu Dharma (dharma, « òrdre sociocosmic » dins l'indoïsme)[14]. Es lo primièr dels cinc renonçaments que lo iògi en recerca de l'Illuminacion deu se somètre, quitament s'es pas especificamentiòguic, mas desirat per tot « onèst òme »[15],[16].
L'ahimsa es encara mai qu'una « vertut » perqu'es vista, dempuèi l'antiquitat indiana, comala basa politica de la societat « nòbla », non demoniaca — enemiga dels dieus, del dharma, del cosmòs —, perque essent lo primièr dels tres primièrs devers de basa (ahimsa, satyam, asteya) de tota la comunautat indóa (losarya o « nòbles » ensanscrit) de lasLeis de Manu[17],[18].
Dins la mitologia indóa,ahimsa es personificada per Ahimsa devi, la divesa de la non-violéncia: es l'esposa del dieuDharma (dever universal); es la maire del dieuVishnu[19].
L'indoïsme essent una civilizacion, e non una religion al sens estrict e occidental del tèrme, lo vegetarisme es pas d'obligatòri per èsser « indó » e s'afirmar coma tal. Pasmens, aquela pratictica alimentária es indissociable d'una vertadièra observança de l'ahimsa, la « non-violéncia », e es una de las caracteristicas delsĀrya (« Nòbles » dans las lengas indianas), – comunautat « pura » al respècte dels Dasyu (« demons »); segon lasLeis de Manu), losĀrya practican en efècte coma primièr principi l'ahimsa, la « volontat de nafarar la mendre creatura », que sián Bramans (sacrificators-enseinhaires), Kshatriya (guerrièr), Vaïshya (agricultors, artesans e comerçants), o Shūdra (servicials).
Al contrari de çó que se passèt dins l'indoïsme e dins lo jaïnisme, lo tèrme ahimsa (o le tèrmepali parent d'avihimsa) aparéis gaire dins os tèxtes bodistas ancians[20], quitament se la non-violéncia i siá de contunh implicit (per exemple, l'Aggi-sutta[21] condamna los sacrificis d'animals comuns dins lo bramanisme). Lo biais que lobodisme entend la non-violéncia es pas tan rigid que pels Jaïns[22], quitament se los bodistas totjorn condamnèron lo murtre dels èssers vivents. Dins la tradicion theravada, lo vegetarisme es pas obligatòri. L'emperaireAshoka, aprèp sa conversion, recomandava lo vegetarisme mas lo faguèt pas obligatòri. E mai, la tentativa de chisme deDevadatta, raportada pel canon pali, expausa clarament lo refús del Boda de far obligatòri lo vegetarisme (una de las cinc règlas que volgava pas precisament impausar Devadatta).
Atal los monges e laïcs pòdon manjar de carn e de peis, a condition (pels monges) que l'animal aja pas estat tuat especialament per eles. Es pasmens una fauta fòrça grava per un monge de tuar intencionalament un èsser uman (aquó inclusís l'avortament intencional o mèsme l'encoratjament a avortar, mas pas lo suicidi nimai l'assisténcia al suicidi) ; al contrari, tuar intencionalament un animal es una fauta minora[23]. Curiosament, tuar un "èsser subrenatural" (demon, drac, fantasma o deva) es una fauta mai grava, mas mens que de tuar un èsser uman.
Dempuèi lo començament de la comunautat bodista, monges e monjas son tenguts de respectar al mens loscinc Precèptes de conducha morala. Los laïcs son tanben encoratjadas a observar aqueles cinc precèptes, que lo primièr, main important, es de s'abstenir de prene la vida d'un èsser sensible (panatipata). Lo comerci de carn es pas confòrme alNòble Camin Octuple, fa partit de las cinc mestièrs que son pas de "mejans d'existéncia justs"[24].
Locanon pali descriu lo rei ideal coma un pacifista, quitament se dispausa d'una armada. Mai d'uns tèxtes justifican las guèrres defensivas: per exemple, loSamyutta Kosala, que lo rei Pasenadi defend lo seu reialme contra una ataca del rei Ajatasattu[25].
Segon los comentaris del theravāda, i a cinc factors necessaris per qu'un acte siá a l'encòp un acte de tuar e siá carmicament desfavorable. Son: (1) la preséncia d'un èsser vivent, uman o animal; (2) la coneissénça que siá un èsser vivent; (3) l'intencion de tuar; (4) l'acte de tuar per quin mejans que siá, e (5) la mòrt que ne resulta. Qualques bodistas remarcan que dins de posturas defensivas, dins lo cas d'una "guèrra justa", l'intencion primièra d'un soldat es pas de tuar, mas de se defendre, e l'acte de tuar dins aquela situacion auriá de ressons carmics minims[26].
Dins lobodisme mahayana, lo fach de tuar un animal – e quitament l'intencion d'o tuar – es condamnat. En efècte, lavacuitat dels darmas es insparable de la compassion (Karuna). La non-violéncia fa partit dels vòts delbodisattva, qu'òbra per ajudar l'ensems dels èssers de trobar lor deliurança. Los èssers son egals en dignitat perque cadun a, en se, lanatura de Boda.
Pasmens, aquela non-violéncia es pas passiva e empacha pas de se defendre contra una agression: mètre en estat de non nòire un criminal es justificat[27]. Un sutra del Mahayana, l'Upaya-Kausalya Sutra[28], menciona un cas que lo bodisattva, capitan "Maha Karuna" d'una nau, tuèt un pirata que menaçava de tuar totes los passatgèrs d'un batèl. Aquel acte es considerat coma plan meritòri (e lo pirata comprés, qu'obtenguèt una nòva naissença mai favorabla que s'aviá pas podut liurament complir los seus crimes).
Losikhisme presicar la valor morala que representa l'ahimsa. Fòrça escrichs delGuru Granth Sahib, lo Libre sant del sikhisme metent en proscèna l'ahimsa.Guru Arjan preguèt l'uman de far de mal a degun, a res per venir cap a Dieu,Waheguru, amb onor. L'egalitat, la justícia, la compassion, la caritat son de valors de cultivar.Guru Tegh Bahadur tanben diguèt que l'òme savi deu terrorizar degun e deu pas èsser terrorizat. Sus aquel punch la balança tremola un pauc perque lo darrièr goro sikh,Guru Gobind Singh prenguèt las armas e moriguèt en martir a causa de las invasions estrangièras que decimèron lo pòble sikh; per la justícia, la libertat, encara que cal se batre quand los metòdes pacifics son agotats. L'espasa deu pas èsser utilizada per una fin individuala, mas pel ben d'un grop, d'una societat. L'istòria del sikhisme e los seus martirs, sos olocausts faguèron que los darrièrs goros fondators tornèron sus l'ahimsa, que de tota mena deu prevaler[29].
Foguèt introdusit dins la societat occidentala jod l'impulsion politica delMahatma Gandhi.Albert Schweitzer es un mètge umanitari, teologian protestant e un dels rars filosofes europèus del sègle XX qu'utilizèt l'ahimsa dins sas teorias eticas, qu'aquela qu'illustra, lo « respècte de la vida ». Inspiradas per las seunas accions, dels movements dels drechs civics, coma aquel menat perMartin Luther King, s'engatjèt dins de movements de protestacion non-violentas. Mai recentament, la popularitat deliòga e de lameditacion en Occident contribuèt a far conéisser l'ahimsa e d'autres concèptes.
↑ DVS>L'HINDOUISME, Dharam Vir Singh, éditions Surabhi Prakash
↑Mircea Eliade,Yoga, immortalité et liberté, Ed. Payot.
↑अहिंसा सत्यमस्तेयं शौचमिन्द्रियनिग्रहः। एतं सामासिकं धर्मं चातुर्वर्ण्येऽब्रवीन्मनुঃ, 'ahiṃsā satyam asteyaṃ śaucam indriyanigrahaḥ, etaṃ sāmāsikaṃ dharmaṃ câturvarṇye’bravīn manuḥ, o, al capitol X : « 63. L'ahimsa (respècte imperiós de la Vida, non-violéncia), la veracitat, l'abstencion de s'appropriar los bens d'altrú, la puretat e lo contraròtle dels sens, Manu tanben declarèt que tot aquó pòt èsser considerat coma lo resumit del Dharma pels quatrevarna (« coulors », castas) »
↑Tähtinen p. 37. ; Sarao, K.T.S.: The Origin and Nature of Ancient Indian Buddhism, Delhi 1989, p. 49 ; Lamotte, Etienne: History of Indian Buddhism from the Origins to the Śaka Era, Louvain-la-Neuve, 1988,ISBN 90-6831-100-X, pp. 54–55.
↑Bodhisattva Warriors ; vejatz tanbenAn introduction to Buddhist ethics: foundations, values, and issues, Brian Peter Harvey, Cambridge University Press, 2000, p. 135
↑The Encyclopaedia of Sikhism dirigée par Harbans Singh, tome I, pages 19 et suivantes,ISBN 8173801002
