Las fòrmas ancianas son :Aginnon, en grèc (Ptolemèu) al sègle II,Aginnum, en latin (inscripcion),Ageno,Agenno, en latin, als sègles VI-VII,Aginum, en latin, en 614,Agennum,Agenum, en latin, en 1242-1255,Agenno, en latin, en 1291,Agennum,Aginnum,Agenna, en latin, en 1307-1317,Gene (sic) en 1307-1317,Agen (mapa del sègle XVII)[2]. SegonDauzat,Agen ven probablament del gallic*aginn-, « autura », benlèu preceltic (Dottin : gallicagannus, « ròc »[3]. SegonNegre, citat per Bénédicte Boyrie-Fénié, i auriá un preceltic*ag, desconegut per son sens e son origina, damb un sufixe preceltic o gallic-nno. Segon Astor, tanben citat per Bénédicte Boyrie-Fénié,Agen ven d'una rasic celtica e precelticaaginn-, benlèu aparentada al gallicagaunos [seriá puslèuacaunos[4]], « pèira »; lo sens demòra desconegut[2]. Segon Bénédicte Boyrie-Fénié, lo toponime correspond probablament a l'oppidum de l'Ermitatge, site iniciau supausat de la vila, donc un oronime es rasonable. Sovent loa- iniciau tomba per aferèsi :Gen[2]. I a pas de consonanta de ligason, tipe*Vau a-z-Agen, se ditzVau a (A)gen, mes dins l'ensemble la fòrma cardinala demòra coneguda. SegonXavier Delamarre, Agen èra tot simplament « la proprietat d'Aginnos »[5]; mes, seAginnos èra un nom de persona, i auriá d'autras derivacions damb aquel nom (qu'aurián donat de toponimes coma*Agenac,*Agenan,*Agenha,*Agenàs, etc; e n'i a pas o s'explican autrament).
Lo rota RD 813 que religa Bordèu amb Tolosa passa per Agen, coma o fa tanben l'autorotaA62 (e las doas seguisson lo cors de Garona). Agen possedís tanben un aeropòrt amb una ligason fins aParís e una gara ferroviària.
Lo poblament del site d'Agen es fòrça ancian (s. VIII e VII abansJèsus Crist). Venguèt una importanta vila romana amb un teatre e un anfiteatre.
Durant l'Edat Mejana se fortifiquèt a l'entorn de sa catedrala de Sent Estève (destrusida a la debuta delsègle XIX).
Durant las Guèrras de religion demorèt catolica en s'opausant a sa vesina protestantaNerac, çò qui li costèt d'èsser presa e pilhada.
Agen es la capitala d’Agenés, un país tradicional qu’èra un comtat episcopal del temps de la monarquia.A la revolucion, ven una comuna, capitala d’uncanton, d’undistricte, e d’un departament, Òut e Garona. A la creacion dels arrondiments, en 1800, ven tanben caplòc d’unarrondiment. Es a notar que la comuna es devesida en mantun cantons dempuèi 1801.
↑"Aussi, en accrochant le drapeau occitan à la Mairie d’Agen, institution politique et administrative de notre ville, j’ai voulu affirmer notre triple identité : française, européenne et occitane.", Jean Dionis du Séjour, primièr cònsol d’Agen,en linha.
↑2,02,1 et2,2Bénédicte Boyrie-Fénié,Dictionnaire toponymique des communes. Lot-et-Garonne, ed. CAIRN e Institut Occitan, Pau, 2012, p. 41
↑Albert Dauzat, Charles Rostaing,Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 3-4
↑Xavier Delamarre,Dictionnaire de la Langue gauloise, ed. Errance, 2na edicion, 2008, p. 39
↑Xavier Delamarre,Noms de lieux celtiques de l'Europe ancienne, ed. Errance, 2012, p. 41-42
.svg)
_Mus%25C3%25A9e_des_Beaux-Arts_vu_de_la_place_du_Dr_Esquirol.jpg)
_Cath%25C3%25A9drale_Saint-Caprais_-_Vue_de_la_Place_du_Mar%25C3%25A9chal_Foch.jpg)
.svg)
.svg)