1480 : modernizacion de l'armadafrancesa per lo rèiLoís XI que decidèt de remplaçar lamilicía deis arquiers francs per unainfantariá permanenta. 1480 : revirada d'una atacaotoman còntraRòdes defenduda per l'Òrdre deis Espitaliers (→1522). 1480 : mandadís d'una ambaissadaetiopiana enEgipte per lo regent. La mission obtenguèt divèrsei concessions deiMamelocs, compres la nominacion d'unmetropolita novèu a la tèsta de laGlèisa Etiopiana. En revènge, l'armada etiopiana, totjorn en guèrra còntra leisestatsmusulmans d'Africa Orientala, foguèt durament batuda laissant l'iniciativa dei combats a seis adversaris. 1480 :mòrt deTlacaelel, fiu deHuitzilihuitl e fraire deChimalpopoca e deMoctezuma Ièr. Dempuei1428, aviá un ròtle important au sen dau govèrn e dau clergat deTenochtitlan e èra estat a l'origina d'una reforma importanta de la religion astèca, especialament amb l'integracion de divinitats novèlas eissidas dei pòbles vencuts, e de la redaccion d'unamitologia novèla regardant leis originas deis Astècs permetent de legitimar lo poder e lei conquistas de son paire e de sei fraires. 1480 : represa de combats entreAstècs eTarascs. S'acabèron per de succès defensius tarascs. 1480 : revirada d'una expedicion militara organizada per loKhanat d'Astrakhan còntraMoscòu. 1481 : mòrt dau còmteCarles III de Provença. En l'abséncia d'eiretiers clars, aquò entraïnèt l'annexion dauComtat de Provença perFrança. 1481 :mòrt dautlatoaniAxayacatl. Son fraireTizoc li succediguèt. Son rèine acomencèt d'un biais negatiu ambé la revirada de l'expedicion militara que deviá tradicionalament l'inaugurar. 1481 : mòrt daukhan de l'Òrda d'Aur,Mahmud bin Küchük. Foguèt remplaçat perShayk Ahmad. 1483 : arribada e l'exploratorportuguésDiogo Cao enKòngo. Foguèt receput dins lacapitala per lomanikongoNzinga Nkuwu e de contactes pacifics foguèron establits ambPortugal. 1486 :mòrt dautlatoani astècTizoc que foguèt belèu assassinat. Son fraireAhuitzotl li succediguèt. 1487 : fin de la bastida dei trabalhs d'agrandiment dauTemplo Mayor acomençats durant lo rèine deTizoc (1481-1486). Leis autoritats deTenochtitlan organizèron una ceremòniareligiosa fòrça importanta marcada per un nombre important desacrificis umans (80 400 segon loCodex Durán). 1489 : mòrt dausultan de Delhi,Bahlul Lodi, que foguèt remplaçat per son fiuSikandar Lodi.
1480 : après aperaquí dos sègles de trabalhs, acabament de lacatedrala d'Albi. 1485 : començament de la construccion dauKremlin de Moscòu actuau. Lafortalesamedievala, destrucha en1446 per untèrratrem, foguèt pas restaurada. En plaça, un edificifortificat inspirat per l'arquitecturaitaliana de laRenaissença. Lei trabalhs iniciaus s'acabèron en1495, mai la màger part deitsars ordonèron l'apondon de construccions suplementàrias. v. 1486 : realizacion deiPaïsatges dei quatre sasons, cap d'òbra daupintrejaponésSesshū Tōyō (1420-1506). Es un rotlèu d'una longor de 15 m pintat segon la tecnica dausuiboku, una mena delavat amb detencha de China, que mèscla un estil d'origina chinesa amb de tèmas nipons. 1487 : acabament de trabalhs d'agrandiment dauTemplo Mayor deTenochtitlan que prenguèt sa forma quasi definitiva. D'efiech, lei trabalhs ulteriors son totalament desconeguts en causa dei destruccions entraïnadas per la conquista espanhòla dau territòri astèc.
.svg)
