../.. |Ans 1400 |Ans 1410 |Ans 1420 | Ans 1430 |Ans 1440 |Ans 1450 |Ans 1460 |../..1429-1434 : periòde d'instabilitat dau poder enEtiopia amb quatre sobeirans qu'aguèron de rèines brèus. Aquò durèt fins au coronament deKwestantinos Ièr.
1430 : dins lo sud deGrècia, conquista d'una partida importanta dauPrincipat d'Acaia per leiBizantins dauDespotat de Morèa.
1430 : dins lo nòrd deGrècia, conquista deTessalonica per leiTurcs Otomans. Tota la populacion grèga de la vila foguèt desportada e remplaçada per de Turcs.
1430 : enMesoamerica, victòria de la Tripla Aliança (Tenochtitlan,Texcoco eTlacopan) còntraAzcapotzalco. En despiech de la disparicion de la menaça representada per lo vencut, l'aliança foguèt mantenguda e venguèt rapidament una poissança majora de la region.
1438 : dins la regionandina, desfacha grèva deViracocha Inca e de son armada en fàcia dei Chancas. Foguèt obligat d'abandonarCuzco e de se replegar dins leimontanhas onte dispareguèt dins de circonstàncias desconegudas. Son fiuYupanqui — lo futurPachacutec — capitèt de reorganizar l'armada inca, de reconquistarCuzco e de conquistar lo Reiaume Chanca après leibatalhas de Jaquixahuana e deYahuarpampa.
1439 : signatura d'un acòrdi permetent la reünion dei Glèisas d'Orient e d'Occident e l'organizacion d'unacrosada novèla dins leiBalcans. Pasmens, lo tractat se turtèt a l'ostilitat de la populacion e dau clergat bizantin.
1437 : acabament dauretaule de Sant Jòrgi deBernat Martorell. Au mens cinc panèus d'aquela òbra son estats conservats. Son un exemple important de la pinturagotica internacionala, mai es tanben inspirat per leiprimitius flamands.
1437 : acabament dauTriptic de Cortòna, òbrareligiosa daupintreitalianFra Angelico.
1436 : explicacion dei principis matematicas de la perspectiva aplicats a lapintura per lo sabent efilosòfitalianLeon Battista Alberti (1404-1472).
1437 : publicacion dau catalòg d'estelas dichZij-i Sultani realizat per la còla d'astronòms de l'observatòri deSamarcanda dirigida per lo sabent e sultanUlugh Beg (1394-1449). Aquelei taulas arribèron enEuròpa a la fin dau sègle e i aguèron un ròtle dins la creacion dei premierei cartas astronomicas de laRenaissença.
