v. 4200-3750 : enMesopotamia, fin dauperiòde d'Obeïd (dich Obeïd IV e V). Es marcat per l'aparicion detemples primitius e per una concentracion pus importanta de la populacion deivilas aguent lo mestritge de l'aigatge. Per exemple,Eridu agantèt probablament una populacion de 4 000 abitants demorant sus una superficia de 10 ectaras. v. 3700-2900 : enMesopotamia,periòde d'Uruk. Veguèt una complexicacion deis estructuras socialas eissidas dauperiòde d'Obeïd que se difusèron dins lei regions vesinas (Siria,Anatolia Orientala,Iran Occidentau). Gràcias a un melhorament dei tecnicas d'aigatge, leivilas venguèron de centres urbans dotats d'institucionspoliticas,economicas ereligiosas. Pauc a pauc, aquò entraïnèt l'aparicion dei premierei societatsestatalas permetent d'enquadrar de populacions importantas.
v. 3300 : data estimada d'espasas descubèrtas dins lei roïnas de la vilaanatoliana deMilid. A l'ora d'ara, son lei modèls pus ancians clarament identificats. Principalament fachas decoire, an unalama corta (mens de 60 cm) car aqueumetau es tròp maleable per permetre d'armas lòngas. v. 3200 : mencion de l'existéncia daufromatge dins un tèxtesumerian.
