Mandola | |||
![]() | |||
Klassifisering | Strengeinstrument | ||
---|---|---|---|
Hornbostel-Sachs klassifisering | 321.321-6 |
Mandola er eitklimpreinstrument imandolinfamilien og har sitt opphav i dei langhalsaluttane som kom tilEuropa med denarabiskeouden. Mandolaen har fire unisone strenger som er stemt i kvintar.
Tenormandolaen, eller oktavmandolaen er den vanlegaste varianten, og er stemt einoktav under mandolinen (G D A E). Altmandolinen er stemt som einbratsj, altså einkvint under mandolinen. Den sistnemnde varianten har vore brukt i mandolinorkestra for å fylle ei tilsvarande rolle som bratsjen i eit strykeorkester. Likevel er det tenormandolaen (eller oktavmandolaen) som har fått mest popularitet på grunn av at stemminga tillét at mandolinspelarar kan spele instrumentet utan å måtte endre toneart.
Den tradisjonelleitalienske varianten har rund botn, medan dei nyare og internasjonalt meir utbreidde variantane har flat botn.
Mandolaen og fleire andre 2-korige klimpreinstrument med flat botn, slik sombouzouki ogcittern, vart introdusert i norsk folkemusikk på 70- og 80-talet og har sidan vorte stadig meir vanleg i samspel. Dette er i stor grad eit resultat av svensk påverknad, særleg frå musikarar somAle Möller ogRoger Tallroth.
Den norske folkemusikaren og gitaristenLeiv Solberg har brukt mandola på ei rekkje plateinnspelingar, mellom anna medÅnon Egeland,Ragnhild Furholt ogLaila Yrvum.