Edvard III omleirar Reims.Chroniques de Jean Froissart frå 1400-talet.
Chaucer kom frå einkjøpmannsfamilie som hadde fått aukande innpass ved den engelske overklassen. Familien hadde drive med handel avvin oglêr (namnetChaucer tyder eigentleg 'skomakar', jf. franskchaussier). Faren John Chaucer hadde eigedom iIpswich ogLondon, der han også var ein viktig vinhandlar og hadde ei stilling ved hoffet.
Fødselsåret til Geoffrey Chaucer er ukjend, men ein reknar 1342 eller 1343 som sannsynleg. Første gongen han er dokumentert er i 1357, då han heldt til under taket til hertuginna av Ulster, kona til kongssonenLionel av Antwerpen. Truleg var han blitt plassert slik for å få opplæring og kontaktar slik at han kunne lukkast ved hoffet.
FråThe Romaunt of the Rose, omsett frå eit fransk dikt av Chaucer.
Chaucer at the Court of Edward III ( 1847-1851), måleri avFord Madox Brown.
I 1359 kjempa Geoffrey under hertug Lionel under omleiringa avReims tidleg iHundreårskrigen. Han blei teken til fange, men lauskjøpt med hjelp frå kong Edvard III. Han var sendebod under fredsforhandlingane i 1360.
Chaucer gifta seg rundt 1366 med Philippa Roet, dottera av ein riddar, og dermed eit steg opp på den sosiale rangstigen. Begge hadde tent hjå hertuginna av Ulster saman, og Philippa var seinare hoffdame for dronningPhilippa av Hainaut. Paret fekk tre eller fire barn, der den beste kjende var sonenThomas. Paret var også nært knytt til den mektige kongssonen hertugJohn av Gaunt.
I 1367 fekk Chaucer den viktige stillinga som kammertenar for kongen. Han reiste utanlands som tenar og med diplomatiske og militære oppgåver, og vitja Frankrike og Italia. Her blei han kjend med europeiskmellomalderdikting somRoman de la rose, eit verk han omsette og seinare lånte frå, og etterkvart ogsåDante,Petrarca ogBoccaccio.
Chaucer-familien opplevde framgang i 1370-åra. I mai 1374 fekk ein leigefri bustad iAldgate i London, og i juni same året blei han tilsynsmann fortoll vedLondon hamnevesen. Denne stillinga hadde han fram til rundt 1386.
Truleg 1385 flytta Chaucer tilGreenwich iKent, der han bleifredsdommar for grevskapet i oktober 1385. Året etter blei han «knight of the shire» og parlamentsmedlem for Kent. Dette tiåret ser likevel ut til å ha vore vanskeleg for Chaucer. Han ser ut til å ha mista kona si, ei gruppe leidd avThomas av Woodstock tok makt frå støttespelarane hans, kong Rikard og John av Gaunt, og han fekk ei rekkje gjeldskrav mot seg. Ettertida veit ikkje kva samanheng det eventuelt var mellom dei moglege politiske og dei personlege og økonomiske vanskane hans.
Skisse av grava til Chaucer frå 1894.
I mai 1389 snudde derimot lukka då kong Rikard II tok tilbake kontroll. I juli det året fekk Chaucer tilsynet med dei kongelege bygningane, somWestminster Palace ogTower of London, for ei god løn, men ikkje utan ulemper: Han blei fleire gonger utsett for ran og vald under utføringa av arbeidet. I 1391 blei han i staden underskogvaktar ved kongsskogen iNorth Petherton iSomerset. Han fekk pensjon og gåver frå hoffet, både under kong Rikard og seinare av Henrik IV, John av Gaunt sin son.
I desember 1399 leigde Chaucer eit hus i hagen vedWestminster Abbey. I oktober neste året døydde han, og blei gravlagd i kyrkja, ei stor ære for ein mann av folket. Chaucer var den første diktaren gravlagd i delen av kyrkja kjend som «Poets' Corner», 'diktarhjørnet'.
«The Knight's Tale» frå Canterbury Tales. Ellesmere-manuskriptet frå 1400-talet.
Det første store verket til Chaucer varThe Book of the Duchess, einelegi tilBlanche ac Lancaster etter at ho døydde i 1369. Verket var skrive for, kanskje også bestilt avenkjemannen John av Gaunt. To andre tidlege verk varAnelida and Arcite ogThe House of Fame.
Chaucer skreiv mange av sine større verk medan han var tilsynsmann for tollen i London, mellom 1374 og 1386.Parlement of Foules,The Legend of Good Women ogTroilus and Criseyde kjem frå denne tida. Ein reknar også med at han byrja på det best kjende verket sitt,The Canterbury Tales, tidleg på 1380-talet.
Canterbury Tales skildrar ei gruppepilegrimar med ulik bakgrunn på veg til domkyrkja iCanterbury. Verket skil seg frå samtidig litteratur ved å ha eit realistisk og variert persongalleri, med særmerkt oppførsel og talemåtar. Chaucer brukte truleg erfaringar med personar han hadde kome i kontakt med i dei ulike rollene i livet sitt til å skapa personar som «vertshushaldaren», «studenten», «abbeden» og «kona fråBath». Mange av personane fortel historier som passar godt til deira personlegdom og sosiale stilling. Andre ser ikkje ut til å passa like godt, kanskje fordi verket aldri blei fullført.
Blad fråKelmscott Press-utgåva avTroilus and Criseyde frå 1896.
Verka til Chaucer blir ofte delte inn i ein «fransk», «italiensk» og til sist ein «engelsk» periode, der verka hans speglar innverknad frå dei ulike landa. Det er i det minste mogleg å sjå innverknad frå italiensk dikting iTroilus and Criseyde, med bruk avklassiske emne, stoff fråBoccaccio ogBoethius og eit innfløkt, høvisk språk. I motsetnad til dette formfullendte verket inneheldCanterbury Tales engelske samtidige personar, munnleg språk oghumor, og er blitt det som gav Chaucer ettermælet som ein slags opphavsmann til engelsk litteratur.
I tillegg til diktverk og gjendiktingar skreiv Chaucer også minst eitt vitskapleg verk,Treatise on theAstrolabe. Eit anna verk oppdaga i 1952,Equatorie of the Planetis, har liknande språk, handskrift og idear, og kan koma frå Chaucer.
%2c_f.1_-_BL_Add_MS_5141.jpg)
