Alexander von Humboldt (1769–1859) var ein prøyssisk geograf, naturforskar, oppdagingsreisande og talsmann for romantisk filosofi med stor innverknad. Han var den yngre broren av den prøyssiske ministeren, filosofen og lingvistikaren Wilhelm von Humboldt. Det kvantitative arbeidet med botanisk geografi la grunnlaget for feltet biogeografi. Humboldt argumenterte for langsiktige systematiske geofysiske målingar som la grunnlaget for moderne geomagnetiske og meteorologiske observasjonar.

I perioden 1799 til 1804 reiste Humboldt mykje i Latin-Amerika, utforska og skildra landa der for første gong frå eit moderne vitskapleg synspunkt. Reiseskildringane hans vart skrivne og publiserte i eit enormt omfang over 21 år. Humboldt var ein av dei første til å foreslå at landa som grensar mot Atlanterhavet var ein gong var føydd saman, spesielt Sør-Amerika og Afrika. Humboldt fann fram termen «kosmos» frå gamalgresk og brukte det på fleirbindavhandlinga si,Kosmos, der han prøvde å sameina ulike greiner av vitskapleg kunnskap og kultur. Dette viktige arbeidet peika òg mot ei heilskapleg oppfatning av universet som éi eining i samspel.Les meir …

Stanley Kubrick (1928–1999) var en amerikansk filmregissør. Han laget 13 spillefilmer og er blant annet kjent for2001: En romodyssé,A Clockwork Orange,Ondskapens hotell ogFull Metal Jacket. Han er ansett for å være blant de ledende filmskapere på 1900-tallet. Kubrick laget filmer i mange sjangre og stiler; hver ny film var helt ulik den forrige og filmene brøt ofte konvensjonene. Han omtales som en perfeksjonist som laget relativt få, men gjennomarbeidete filmer i sin lange karriere. Filmene hans ble til sammen tildelt åtte Oscar, men ingen for beste regi.

Han arbeidet først i USA, men ble misfornøyd med filmindustrien der og flyttet til England. Åtte av tretten spillefilmer ble laget etter at han flyttet til Storbritannia. Kubrick døde seks dager etter at den endelige versjonen avEyes Wide Shut var klar for kino.► Les mer her.

• Gudrun ogGuro harnamnedag

• ingen land harnasjonaldag

...keisarpingvin har fleire kroppslege tilpassingar som gjer at han kan dykka ned over 500 meter og vera under vatn i opptil 18 minutt?

...Vinson Massif på 4 892 moh. er det høgaste fjellet iAntarktis, men først vart oppdaga i januar 1958?

... vengene tilhumla ber ho fordi vengene går sompropellar som både gir kraftig oppdrift og framdrift?

...librasjon er små svingingar i rørsla tilmånen, som gjer at ein kan sjå meir enn halvparten av måneoverflata frå jorda?

...odelsretten er eit særnorsk rettsinstitutt som er verna avgrunnlova?

GrunnprinsippSpørsmål og svarHjelpSkrivaEndraArbeidskontoretSamfunnshusetKontakt

Vestgermanske språk:Afrikaans ·Alemannisch ·Deutsch (tysk) ·English ·Frysk (frisisk) ·Nederlands ·Plattdüütsch (plattysk) ·Scots (skotsk) ·ייִדיש (jiddisch)
Keltiske språk:Gaeilge (irsk-gælisk) ·Gàidhlig (skotsk-gælisk) ·Cymraeg (walisisk) ·Kernewek (kornisk) ·Brezhoneg (bretonsk)
Baltiske og slaviske språk:беларуская (kviterussisk) ·kaszëbsczi (kasjubisk) ·latviešu (latvisk) ·lietuvių (litauisk) ·polski (polsk) ·русский (russisk)
Finsk-ugriske språk:anarâškielâ (enaresamisk) ·davvisámegiella (nordsamisk) ·eesti (estisk) ·suomi (finsk)
Inuittiske språk:kalaallisut (grønlandsk)