Stad inDuitsland | |||
|---|---|---|---|
 | |||
  | |||
| Situering | |||
| Deelstaat |  Brandenburg | ||
| Landkreis | Teltow-Fläming | ||
| Coördinaten | 52° 13′ NB, 13° 27′ OL | ||
| Algemeen | |||
| Oppervlakte | 180,39 km² | ||
| Inwoners (31-12-2020[1]) | 20.182 (112 inw./km²) | ||
| Hoogte | 38 m | ||
| Burgemeester | Wiebke Şahin-Schwarzweller (FDP) | ||
| Overig | |||
| Postcode | 15806 | ||
| Netnummers | 03377, 033731, 033769, 033702 | ||
| Kenteken | TF (uitgaand ZS) | ||
| Stad | 10 stadsdelen | ||
| Gemeentenr. | 12 0 72 477 | ||
| Website | Officiële website | ||
| Locatie van Zossen in Teltow-Fläming | |||
 | |||
| |||
Zossen is een kleine stad in de Duitse deelstaatBrandenburg en telt 20.182 inwoners.[1] De plaats maakt deel uit van deLandkreis Teltow-Fläming.
Volgens de hoofdgemeenteverordening (Hauptsatzung) van de gemeente Zossen bestaat deze uit de volgende tienOrtsteile:
Gemarkungen zijn voormalige zelfstandige gemeentes, die bij gemeentelijke herindelingen in een grotere gemeente zijn opgegaan.
Zossen ligt aan de zuidrand van een gebied met de naamTeltow, dat een interessante, maar gecompliceerdegeologie heeft. Zo liggen er in het gebied tweeoerstroomdalen.
Belangrijke steden in de omgeving van Zossen zijnBerlijn, 30-35 km ten noorden van de plaats, en verderTrebbin, 20 km westelijk, enBaruth/Mark 25 km in zuidelijke richting.
Kleinere buurgemeenten zijn o.a.:
In de stad kruisen twee belangrijke verkeerswegen elkaar. Dit zijn de oost<>west lopendeBundesstraße 246 en de noord<>zuid lopendeBundesstraße 96, die Zossen ook met deAutobahnen rondom Berlijn verbindt.
Zossen ligt aan despoorlijn Berlijn - Dresden, 33 km ten zuiden van Berlijn. Ook de plaatsen Dabendorf, 2 km ten noorden van Zossen, en Wünsdorf, 6 km ten zuiden van Zossen, hebben spoorweghaltes aan deze lijn.
De streek rond Zossen is van origine boerenland. De agrarische sector is tot zeker1990 de belangrijkste pijler van de lokale economie geweest. Na deVal van de Muur is hettoerisme en de dienstensector belangrijker geworden. In het voormalige militaire complex van Wünsdorf zijn twee belangrijke instellingen van de deelstaat Brandenburg gevestigd: het ambtelijk hoofdkwartier van depolitie en het ministerie voormonumentenzorg.
Industrie en nijverheid zijn beperkt tot lokaal midden- en kleinbedrijf.
Zossen ontstond in de middeleeuwen als eenSorbisch marktplaatsje. De naam Zossen komt vanSorbisch:sosny,den. Een dennenboom is ook in hetstadswapen weergegeven. Zossen was in de middeleeuwen hoofdplaats van de kleineHeerlijkheid (Herrschaft) Zossen. Wanneer en van wie Zossenstadsrechten verwierf, is niet meer bekend. Zeker is, dat het in verscheidene documenten uit de17e eeuw alsStädtlein, stadje, wordt vermeld. In1490 verwierfJohann Cicero van Brandenburg, keurvorst vanMark Brandenburg, het gebied endegradeerde het tot eenAmt. Het gehele gebied ging bij deReformatie in de16e eeuw over naar de evangelisch-lutherse gezindte. Tot op de huidige dag zijn verreweg de meesten van de (relatief weinige) christenen in de gemeente deze kerk toegedaan; alle hierna vermelde kerkgebouwen in de gemeente zijn, tenzij anders vermeld, ook evangelisch-luthers. In1662 en1671 werd Zossen geteisterd door stadsbranden. Tot en met de18e eeuw lag er bij Zossen eenwijngaard (Amtsweinberg).
In 1875 verkreeg Zossen aansluiting op het spoorwegnet.
.jpg)
Ten zuiden van Zossen ligt het stadsdeel Wünsdorf, met ten oosten daarvan demilitaire nederzettingWaldstadt. Reeds vanaf1910 waren hier militairen uitPruisen gelegerd. In deEerste Wereldoorlog (1914-1918) was hier een groot kamp voorkrijgsgevangenen.
Onder de Britse en Franse krijgsgevangenen uit de Eerste Wereldoorlog waren veel moslims uitBrits-Indië; voor hen werd op het terrein een houtenmoskee[2] gebouwd, wellicht het eersteislamitische bedehuis in Duitsland ooit. De Duitsers hadden er belang bij, deze krijgsgevangenOosterlingen goed te behandelen. Men bedenke ook, dat in de Eerste Wereldoorlog hetOsmaans-Turkse Sultanaat een bondgenoot van Duitsland was. De Duitsers, onder wieKeizer Wilhelm II hoopten, dat de moslims zouden overlopen naar hun kant, en eenjihad zouden ontketenen tegen de Britse bezetter[3]. Ook kwamen Duitse kunstenaars en wetenschappers naar ditHalbmondlager (Halvemaankamp) om de Aziatische talen te leren en om kennis te nemen van de cultuur van de volkeren, waartoe de gevangenen behoorden; wel werden de resultaten van dit onderzoek ook voor Duitse oorlogspropaganda gebruikt. Geluidsopnamen uit die tijd, gemaakt voor taalwetenschappelijke doeleinden, worden nog steeds bewaard in een geluidsarchief van deHumboldtuniversiteit van Berlijn.
In de periode vanNazi-Duitsland was hier vanaf1939 tot in april1945 hetOberkommando der Wehrmacht (OKW) gevestigd, en in de periode van 1949 tot 1990, toen het gebied deel uitmaakte van deDDR, vanaf1953 een hoofdkwartier van de in deSovjet-bezettingszone in Duitsland gelegerde troepen van hetRode Leger, deGroep van Sovjetstrijdkrachten in Duitsland. Tienduizenden mannen uit deSovjet-Unie, van wie sommingen met hun gezin, hebben in de DDR-tijd op het complex te Wünsdorf gewoond. Het gebied was voor buitenstaanders streng verboden toegang (ook de doorgaande weg, de huidige B 96, was voor normaal verkeer gesloten) en kreeg al gauw de bijnaam:Verboden Stad[4]. Na het vertrek van de laatste Russische troepen, in1994, kwam het complex leeg te staan en raakte in verval.
Het OKW was door de nazi's ingebouwd in een ingewikkeld complex, dat gedeeltelijk als dorp met gewone huizen was gecamoufleerd, en grotendeels ondergronds lag. Dit complex droeg de namenZeppelin, Maybach I enMaybach II. Zie bovenstaand plattegrondje. Pogingen van degeallieerden, om dit complex tijdens deTweede Wereldoorlog door middel van luchtbombardementen te vernietigen, mislukten grotendeels. Wel hebben de Russen na de oorlog denep-huizen gedeeltelijk opgeblazen, maar de betonskeletten ervan bleven overeind staan.
Tegenwoordig is in een gedeelte van het complex een ten dele ondergrondsecluster van boekwinkels enantiquariaten (Bücherstadt) gevestigd. Ook is er een aantal kleine musea en gedenkplaatsen ingericht.
Op de gemeentelijke website van Zossen is een flyer te vinden, die van dit gebied een beknopt historisch overzicht bevat, en bovendien een informatieve wandelroute hierdoorheen.[5]
Zossen onderhoudtjumelages met twee andere plaatsen in Duitsland, te weten:
·
·
| Zonder verband:Steden: | Baruth ·Jüterbog ·Luckenwalde ·Ludwigsfelde ·Trebbin ·Zossen |
| Gemeenten: | Am Mellensee ·Blankenfelde-Mahlow ·Großbeeren ·Niedergörsdorf ·Nuthe-Urstromtal ·Rangsdorf |
| Amt Dahme/Mark: | Dahme ·Dahmetal ·Ihlow ·Niederer Fläming |
