%2c_RP-P-AO-20-7.jpg)
DeZijpe- en Hazepolder is eenpolder in de voormaligegemeenteZijpe die bij de gemeentelijke herindeling van 1 januari 2013 opging in de gemeenteSchagen in deprovincieNoord-Holland. De polder is ongeveer 6750 hectare groot.
Tot de12e eeuw was, wat nu de Zijpe- en Hazepolder is, eenhoogveengebied, beschermd door de duinenrij waarop gemeenschappen alsHondsbosch enCallantsoog ontstaan waren. De ontginning van het veen ten behoeve vanakkerbouw leidde ertoe dat het land verlaagd werd en mede dankzij een verhoging van de zeespiegel kwam het gebied in gevaar. Door stormvloeden in de 12e, 13e en 14e eeuw ontstond aldus een zeegat,Sipe (wat 'geul' betekent) genoemd.
Al vanaf de 13e eeuw was er sprake van bedijkingswerkzaamheden; onder andere deWestfriese Omringdijk ontstond in deze periode. Desondanks viel hetNoorderkwartier regelmatig ten prooi aan nieuwestormvloeden, waaronder deSint-Elisabethsvloed in1421 en deAllerheiligenvloed in1570, waarbij grote gebieden onder water kwamen te staan.
In de16e eeuw nam dekanunnik enkunstschilderJan van Scorel het initiatief tot de definitieve bedijking van de Zijpe. Hij maakte daar ook een plan voor, dat hijNova Roma noemde.[1] Na mislukte pogingen in 1555 en 1570 trokken de Vlaamse kooplieden die het project financierden zich terug. In1597 werd de dijk om de Zijpepolder dan toch gedicht, net als die van de Hazepolder, nabijPetten.[2] Na dit succes was het eenvoudig om fondsen te werven voor het droogleggen van de andere ondergelopen gebieden. Zo ontstonden achtereenvolgens deWieringerwaard,Beemster,Purmer,Wijdewormer,Heerhugowaard enSchermer.
Kort na de drooglegging ontstonden de eerstebuurtschappen in de polder zoalsOudesluis,Schagerbrug,Sint Maartensbrug enBurgerbrug, verbonden door deGrote Sloot, die de polder in de lengte doorsnijdt.
De polder werd vanaf ca. 1600 door een twintigtal molens bemalen. Iedere molen nam een eigen deel (ook welafdeling genoemd) voor zijn rekening. Het gebied werd hiertoe verkaveld en aan de 20 delen werden de letters van het alfabet (A tot en met U, de letter J komt niet voor) toegekend.
De herwonnen gronden waren aanvankelijk eigendom van de belangrijkste financiers: kooplieden uit voornamelijkAmsterdam. Later kwam meer en meer grond in bezit vanAlkmaarders en van streekbewoners. Het bestuur van de polder viel in handen van de stad Alkmaar. Pas na deBataafse Revolutie werd het bestuur door de bevolking zelf uitgevoerd. De gemeente Zijpe werd vervolgens in1825 gevormd uit de polder en de plaatsen Petten en Callantsoog. In die tijd werd tevens hetNoordhollands Kanaal voltooid, die de polder in twee delen scheidt.
Na de drooglegging werd de polder vooral voorveeteelt gebruikt. In de tweede helft van de19e eeuw volgde ook debloembollenteelt, net als in de aangrenzendeAnna Paulownapolder enWieringerwaard.
Bron
Referenties