Wereldbeeld,wereldbeschouwing ofmaatschappijbeeld is het algemeneidee dat demensen hebben over dewereld.[1] Het betreft het geheel aan op- en misvattingen omtrent het eigen bestaan van de mens en van de wereld, al dan niet gekaderd binnenreligieuze ofmagische overtuigingen. In de omgangstaal wordt er ook opvattingen over hoe de wereld zou moeten zijn mee bedoeld.
Het begrip wereldbeeld stamt van het DuitseWeltbild, en is in het Nederlands verwant aan de termenlevensbeschouwing en wereldbeschouwing (het DuitseWeltanschauung).[1] Het wereldbeeld kan betrekking hebben op onze opvattingen over de aard van dewerkelijkheid, en op onze opvattingen over de hele orde van hetuniversum.[2]
Het wereldbeeld van een mens is de voorstelling die een individu gedurende het leven heeft opgebouwd van de werkelijkheid, de samenhang, ofwel het wezenlijke van dewereld. Dit wereldbeeld is beïnvloed door onder meer de zintuiglijke ervaringen, de opvoeding en opleiding, de sociale, professionele en religieuze contacten, de belezenheid, deintelligentie en het voorstellingsvermogen.
Hoewel het wereldbeeld is beïnvloed door ervaringen, is het daar niet op gebaseerd. Het wereldbeeld gaat juist vooraf aan de waarneming. Het is het wereldbeeld dat enige sturing geeft aan de waarneming door deze van een duiding te voorzien. Daarom is het wereldbeeld zo sterk verwant aanreligie,levensbeschouwing enmoraal.
Ininstituties als depolitiek, dereligie en dewetenschap, met name in defilosofie, wordt het begrip wereldbeeld in allerlei aanverwante betekenissen gebruikt.
Enige voorbeelden van type wereldbeelden waar in de vakliteratuur over wordt gesproken zijn:
- hetplatonische wereldbeeld
- een theologisch wereldbeeld
- het heroïsche mens- en wereldbeeld
- een persoonlijk of subjectieve wereldbeeld
- het mens- en wereldbeeld
- een statisch, dynamisch, veranderend of kantelend wereldbeeld
- een biologisch geografisch, linguïstisch, sterrenkundig wetenschappelijk wereldbeeld
- eencartesiaans,newtoniaans wereldbeeld
- De onderzoeksgroepWORLDVIEWS:Research Community Integrating World Views biedt een aantal researchpapers, deels in het Engels.
Bronnen, noten en/of referenties
- ↑abWillemsen, H. (1992): 'wereldbeeld' inWoordenboek filosofie, Maklu, p. 479
- ↑Broekaert, E.;Fever, F. De;Schoorl, P.M.;Hove, G. Van;Wuyts, B. (1997)Orthopedagogiek en maatschappij, Garant, p. 10
