| Wartburg | ||||
|---|---|---|---|---|
Wartburg-logo | ||||
| Productiejaren | 1956-1991 | |||
| Productieaantal | 1.671.121 | |||
| Voorganger | IFA F9 | |||
| Fabriek | AWE,Eisenach, | |||
| ||||
Wartburg was eenautomerk uit de voormaligeDuitse Democratische Republiek (DDR, ook wel Oost-Duitsland genoemd), geproduceerd van 1956 tot 1991 doorVEB Automobilwerk Eisenach (AWE), onderdeel van hetIFA-kombinat.
De merknaam verwijst naar deWartburg, een kasteel bij de stadEisenach (Thüringen) waar de fabriek gevestigd was. Wartburg was na deTrabant de meest voorkomende personenauto in de DDR. Van 1956 tot 1988 waren de modellen uitgerust met een driecilindertweetaktmotor. In oktober 1988 werd deze vervangen door eenviertaktmotor. De productie eindigde op 10 april 1991.

DeFahrzeugfabrik Eisenach AG werd op 5 december 1896 opgericht door een bankenconsortium onder leiding van Heinrich Erhardt, met een startkapitaal van 1,25 miljoenGoldmark. Het bedrijf zou aanvankelijk militaire voertuigen en fietsen produceren, maar werkte al snel samen metDaimler (Cannstatt) enBenz (Mannheim). De serieproductie van auto's begon met licenties van het FranseDecauville. De eerste modellen, genaamdWartburg, waren succesvol en wonnen vele wedstrijden. Onder de naamCosmobile werden ze ook naar Amerika geëxporteerd. Na het aflopen van de licenties ontwikkelde het bedrijf al gauw een breed scala aan eigen ontwerpen.
In 1904 verscheen de eersteDixi, de merknaam die de Fahrzeugfabrik Eisenach gebruikte voor auto's, vrachtwagens, fietsen en bussen tot de overname doorBMW in 1928. BMW bleef de naam nog gebruiken tot 1932. Het bekendste model was de Dixi 3/15, gebaseerd op een licentie van de EngelseAustin Seven.
De BMW-fabriek in Eisenach kwam na deTweede Wereldoorlog terecht in deSovjetzone. De fabriek bleef in gebruik voor de productie van auto's. Men produceerde onder de merknamen enEMW en IFA.

De Wartburg 311 werd tussen 1956 en 1965 geproduceerd in Eisenach en was gebaseerd op de EMW 309/IFA F9, een afgeleide van deDKW F9. Het model kreeg een groterecarrosserie en werd in diverse varianten gebouwd. De naam en nummering sloten aan bij de traditie van BMW en EMW. In 1962 werd het motorvermogen verhoogd tot 45 pk, met een topsnelheid van 125 km/u.
Als overgangsmodel verscheen in 1965 de Wartburg 312. Deze had een nieuwchassis met onafhankelijke wielophanging en schroefveren maar behield de carrosserie van de 311. De productie liep tot 1967.
Van 1957 tot 1960 werd tevens de Wartburg 313 geproduceerd: een sportieveroadster met 50 pk en een topsnelheid van 140 km/u. Er werden circa 500 exemplaren gebouwd.
De Wartburg 353 werd op 1 juni 1966 geïntroduceerd als opvolger van de Wartburg 312. Het model behield de Wartburg-basisprincipes zoals de tweetaktmotor envoorwielaandrijving, maar kreeg een nieuwe carrosserie die voldeed aan de internationale standaarden. In 1968 verscheen destationwagen onder de naamTourist.
Gedurende de productieperiode werden diverse verbeteringen doorgevoerd, waaronder een krachtigere motor in 1969 (50 pk), de introductie van de Wartburg 353W in 1975 metschijfremmen voor, en een gewijzigde frontpartij in 1985 door verplaatsing van deradiateur.
De productie eindigde in 1988/89 na ruim 1,2 miljoen geproduceerde voertuigen. Het miljoenste exemplaar werd op 30 april 1981 afgeleverd.

De Wartburg 1.3 werd van 1988 tot 1991 geproduceerd en was de opvolger van de Wartburg 353. Al in de jaren zestig was in Eisenach een viertaktmotor ontwikkeld, maar politieke besluitvorming verhinderde de invoering, waardoor belangrijkeexportmarkten verloren gingen. Pas in 1984 werd eenlicentieovereenkomst gesloten metVolkswagen AG voor de productie van de EA 111-motor, die vanwege de dwarsplaatsing een herontwerp van de voorzijde van de auto vereiste. Verder bleef de carrosserie grotendeels ongewijzigd, waardoor het model verouderd oogde. Na deDuitse hereniging daalde de vraag sterk en de productie werd in april 1991 beëindigd.
Een deel van de fabriek, het vanaf 1977 opgerichte Betriebsteil Eisenach-West, werd doorOpel gekocht en is nog altijd in gebruik voor productie van achtereenvolgens deOpel Corsa, deOpel Adam en deOpel Grandland X.
Wartburg, net als Trabant, probeerde al in een vroeg stadium een alternatief te vinden voor de tweetaktmotoren. Er werd onder andere geëxperimenteerd met deComotor-wankelmotor en zelfs een V6 tweetaktmotor werd geprobeerd. Ook motoren van andere fabrikanten alsRenault werden geprobeerd, maar kosten en de staat verhinderden de inzet van een van deze varianten. Maar ook de carrosserie was punt van discussie en ook hier probeerde men vergeefs te moderniseren. Ook deRGW-auto, een samenwerking met onder andereŠkoda, liep uiteindelijk op niets uit.

Een aanzienlijk deel van de Wartburg-productie werd geëxporteerd. In 1975 werden van de 54.050 geproduceerde auto's 34.250 geëxporteerd. Belangrijke afzetmarkten waren onder andere deVolksrepubliek Hongarije en deVolksrepubliek Polen. Ook buiten deComecon-landen kende Wartburg succes, met exporten naar onder meerBelgië,Finland, hetVerenigd Koninkrijk,Nederland,Denemarken,Griekenland,IJsland enSpanje. In 1960 werden zelfs 1.215 exemplaren van de Wartburg 311 naar deVerenigde Staten geëxporteerd, waar ze onder andere via de dealer Witkin inLos Angeles werden aangeboden vanaf 1.799Amerikaanse dollar. In het Verenigd Koninkrijk werd de Wartburg 353 verkocht onder de naam Wartburg Knight.
In België enLuxemburg fungeerdeEts. François PierreuxPVBA vanaf 1947 als algemeen importeur. Naast Wartburg-modellen werd ook deBarkas B1000 geïmporteerd.CKD-bouwpakketten werden eveneens ingevoerd en lokaal geassembleerd. In 1971 telde het Belgische servicenetwerk circa 80 dealers enwerkplaatsen. In Nederland werd Wartburg tussen 1957 en 1974 geïmporteerd doorDe Binckhorst Auto & Motor Import BV inDen Haag. In 1973 bestond het Nederlandse servicenetwerk uit ongeveer 100 werkplaatsen.
Finland ontwikkelde zich tot de grootsteWesterse markt voor Wartburg. Vanaf 1956 werden auto's geïmporteerd doorOy Rego, later overgenomen doorVara Haka-Auto Oy inHelsinki. In piekjaren werden tot 2.000 auto's per jaar verkocht. Vanaf de jaren1970-1979 daalden de verkoopcijfers in heelWest-Europa. In1980-1989 importeerden slechts enkele landen zonder eigenauto-industrie, zoals België, Denemarken, Finland, Griekenland en Spanje, nog kleine aantallen Wartburg-auto's.