Vruchtenbuurt

Wijk inDen Haag
Kerngegevens
Gemeente	Den Haag
Stadsdeel	Segbroek
Coördinaten	52°4'0,83640"NB, 4°15'15,59585"OL
Inwoners (2014)	9620
Overig
Wijknummer	19
Foto's
De Tomatenstraat

Vruchtenbuurt

Buurt inDen Haag
Kerngegevens
Gemeente	Den Haag
Stadsdeel	Segbroek
Coördinaten	52°4'0,83640"NB, 4°15'15,59585"OL
Overig
Buurtnummer	53

Eykenduynen

Buurt inDen Haag
Kerngegevens
Gemeente	Den Haag
Stadsdeel	Segbroek
Coördinaten	52°4'0,83640"NB, 4°15'15,59585"OL
Overig
Buurtnummer	83

Vruchtenbuurt is de naam van eenbuurt en tevens de naam van eenwijk in het stadsdeelSegbroek inDen Haag.

De wijkVruchtenbuurt bestaat uit de buurtenVruchtenbuurt enEykenduynen. DeNotenbuurt die ten westen van de Thorbeckelaan ligt hoort in de ogen van hetCentraal Bureau voor de Statistiek bij Eykenduynen (buurt 83) maar de gemeente rekent de Notenbuurt tot dewijk Waldeck instadsdeel Loosduinen.

De wijk wordt begrensd door de Oude Haagweg, de Thorbeckelaan, deLaan van Meerdervoort, de Laan van Eik en Duinen, en de Mient (dus inclusief de begraafplaatsOud Eik en Duinen).^[1]De wijk grenst aan de wijkenLeyenburg,Loosduinen,Waldeck,Bohemen en Meer en Bos,Bomen- en Bloemenbuurt enValkenboskwartier en Heesterbuurt.

Bijna alle straten hebben de naam van een vrucht. De wijk is voornamelijk gebouwd in de jaren 1928-1940 en er staan dus veel huizen uit dejaren dertig, al dan niet opgedeeld in boven- en benedenwoning.

Vóór de bebouwing was het een tuinbouwgebied. Nu is de Vruchtenbuurt een Haagse woonwijk.

Vanaf het moment dat de wijk gepland werd, en 'Vruchtenbuurt' werd gedoopt, was er veel discussie over de naamgeving van de straten, zoals inHet Vaderland valt na te lezen. Het gemeenteraadslid Siebelts vreesde voor de 'gelegenheid om glossen te maken' over namen als Pruimenlaan en Druifstraat.^[2] Hij suggereerde dat er ook namen als Roomsoezenlaan, Zure Haringlaan of Pietermannenpad gebruikt konden worden. De publicistWouter Loeb schreef er een versje over,La Haye Les Fruits.^[3] Het duurde vijf jaar voor er met de bebouwing van de Pruimenlaan begonnen werd, en in de laatste maanden van 1932 werden Pruimenlaan en Pruimenplein op verzoek van deerfpachters omgedoopt in Pomonalaan en Pomonaplein, naarPomona, de Romeinse godin van de boomvruchten. In de loop van 1933 kwam de bebouwing aan deze straten gereed, naar ontwerp vanWillem Verschoor. In 1936 werd de christelijk-gereformeerde Jeruzalem-kerk aan het Pomonaplein in gebruik genomen, ontworpen doorAbraham van der Kraan.

In de Ananasstraat woondeKlaas Voskuil, hoofdredacteur vanhet Vrije Volk en commentator bij deVARA met zijn gezin waaronder zijn zoonHan Voskuil, auteur van onder meer de romancyclusHet Bureau.

Schrijver, essayist en criticusMenno ter Braak en zijn vrouw Ant ter Braak-Faber woonden van januari 1934 tot november 1936 aan het Pomonaplein op nummer 22. Zij zijn begraven opOud Eik en Duinen.

Volleyballer, muzikant en cabaretierBram Vermeulen werd geboren, en groeide op, in de Morelstraat op nummer 122.

Andere bekende inwoners waren jazzpianiste en zangeresPia Beck en de Haagse wethouder, later ministerMaarten Vrolijk. Beiden woonden op het Pomonaplein. Rond 1969 woonde ook de latere staatssecretarisCees Schelfhout in de Vruchtenbuurt. De bekende concertpianistDaniël Wayenberg heeft vlak na de oorlog met zijn moeder enige jaren in de Kornoeljestraat gewoond en is daarna naar Parijs vertrokken.

Schrijver, ondernemer en kerkmusicusHenk Lemckert werd in 1944 geboren aan het Abrikozenplein. Zijn vader had op dat adres eenkruidenierswinkel.

Er bestaat niet al te veel literatuur over de geschiedenis van dit gebied. Beeldende (jeugd)herinneringen aan de Vruchtenbuurt zijn te vinden in het boek vanHenk Lemckert:Het beste Westen. Gedachten over, herinneringen aan en plaatjes van de Vruchtenbuurt tijdens de jaren vijftig (Den Haag, 2003), en in het boek vanJ.M. Knaud:Het wilde Westen. Herinneringen aan de Haagse Vruchtenbuurt en ommelanden van weleer (Den Haag, 1983). Een aantal foto's staat op de website van hetHaags Gemeentearchief.

In 1882 kwam de eerste verbinding langs de wijk; de stoomtram der WSM reed over de Oude Haagweg tussen Den Haag en Loosduinen. In 1883 ging die verder, het Westland in. In 1932 werd de lijn teruggetrokken tot Loosduinen; de Oude Haagweg werd voor 50 jaar tramloos. Sinds 1983 rijd tramlijn 2 (4e) op ongeveer hetzelfde traject. In 1928 gingen tramlijn 5 en tramlijn 20 rijden via Mient, Laan van Eik en Duinen en Laan van Meerdervoort. Later ging lijn 5 de hele Mient af tot aan de Walnootstraat. In 1948 werd lijn 20 vernummerd in lijn 2 (3e). In 1963 werden lijn 2 & 5 opgeheven. Buslijn 2 verving tram 2 wel geheel, maar tram 5 niet. Daardoor had de Mient acht jaar lang grotendeels geen tram én bus meer. In 1948 ging tramlijn 7 vanaf de Lijsterbesstraat doorrijden over de Laan van Meerdervoort naar Bohemen. In 1966 werd dit deel overgenomen door tramlijn 3. In 2007 is dat RandstadRail 3 geworden.De eerste buslijnen in of langs de wijk waren lijn L naar Scheveningen , lijn M van Valkenbosplein naar Kijkduin, en lijn P vanuit het centrum naar de Gooilaan, in 1927. Lijn L had een periode zijn eindpunt op het Pomonaplein. Lijn M reed op de Laan van Meerdervoort. Later ging lijn P doorrijden over de Mient tot de Appelstraat. Na de oorlog verving buslijn E lijn L naar Scheveningen. Lijn M reed alleen nog tussen Bohemen en Kijkduin, omdat tram 7 en 14 doorrijden naar Bohemen. Een nieuwe buslijn D vanuit het centrum bereikte via de Loosduinse weg en Thorbeckelaan uiteindelijk ook Bohemen. In 1952 is lijn E verdwenen en rijd er geen bus meer door de wijk. Tussen 1963 en 1966 was dat weer wel zo; buslijn 2 vervangt de opgeheven tramlijn 2. In 1966 werd tramlijn 14 een buslijn, maar de route over de Laan van Meerdervoort tot Bohemen werd gehandhaafd. In 1974 echter ging bus 14 via Valkenboslaan en de Mient rijden, en verving zodoende alsnog tramlijn 5 daar. Als gedeeltelijke vervanging van tramlijn 7 reed tussen 1966 en 1976 in de spitsuren buslijn 7 over de Laan van Meerdervoort en Thorbeckelaan tot de Appelstraat. In 1976 werd dit buslijn 37, en die reed tot in 1985.In 1974 ging buslijn 2 rijden langs de Loosduinse vaart, waar vroeger de WSM-stoomtram reed. In 1983 werd dit tramlijn 2 (4e). Tussen 1955 en 1983 reden daar ook buslijn 19 en 26, de opvolgers van buslijn D en P. Ook de WSM, later Westnederland, reed daar met o.a. buslijn 50, 51, 52, en 53. Met de instelling van tramlijn 2 verdwenen de HTM-buslijnen op die route, terwijl de streeklijnen, inmiddels 122, 123 en 124 geheten, over de Escamplaan rijden, en daarna nog een klein stukje langs tramlijn 2. In 1971 kwam buslijn 23 er bij op de Thorbeckelaan, en dat is sindsdien zo gebleven.^[4][5][6]

• Lijst van rijksmonumenten in de Vruchtenbuurt

• Wijkberaad Vruchtenbuurt
• Winkelcentrum de Vruchtenbuurt

• Segbroek
• Wijk in Den Haag

• Wikipedia:Coördinaten op Wikidata