Stad inBelgië.svg) | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| Grote markt met hetLandshuis,belfort enSint-Walburgakerk | |||
  | |||
| Geografie | |||
| Gewest |  Vlaanderen | ||
| Provincie |  West-Vlaanderen | ||
| Arrondissement | Veurne | ||
| Oppervlakte – Onbebouwd – Woongebied – Andere | 97,21 km²(2023) 87,9% 3,29% 8,8% | ||
| Coördinaten | 51° 4' NB, 2° 40' OL | ||
| Bevolking (bron:Statbel) | |||
| Inwoners – Mannen – Vrouwen – Bevolkingsdichtheid | 12.542(01/01/2024) 48,8% 51,2% 129,02 inw./km² | ||
| Leeftijdsopbouw – 0-17 jaar – 18-64 jaar – 65 jaar en ouder | (01/01/2024) 17,39% 56,2% 26,41% | ||
| Buitenlanders | 4,08%(01/01/2024) | ||
| Politiek en bestuur | |||
| Burgemeester | Peter Roose (Veurne Plus) | ||
| Bestuur | Veurne Plus, VoeVeurne | ||
| Zetels Team 8630 Veurne Plus VoeVeurne Vlaams Belang | 23 9 8 5 1 | ||
| Economie | |||
| Gemiddeldinkomen | 21.946 euro/inw.(2022) | ||
| Werkloosheidsgraad | 4,52%(jan. 2019) | ||
| Overige informatie | |||
| Postcode 8630 8630 8630 8630 8630 8630 8630 8630 8630 8630 8630 | Deelgemeente Veurne Avekapelle Booitshoeke Bulskamp De Moeren Eggewaartskapelle Houtem Steenkerke Vinkem Wulveringem Zoutenaaie | ||
| Zonenummer | 058 | ||
| NIS-code | 38025 | ||
| Politiezone | Spoorkin | ||
| Hulpverleningszone | Westhoek | ||
| Website | www | ||
| Detailkaart | |||
 | |||
| ligging binnen het arrondissement Veurne in de provincie West-Vlaanderen | |||
| Foto's | |||
 | |||
| Spaans Paviljoen enVleeshal | |||
| |||
Veurne (Frans:Furnes) is eenstad met ruim 12.500 inwoners in deBelgische provincieWest-Vlaanderen. Hiervan wonen er ongeveer driekwart in de stad zelf. De overige inwoners wonen gespreid over de verschillende deelgemeenten, die kleine polderdorpjes zijn. De stad is een regionaal en verzorgend centrum voor de gemeenten van deWestkust enWesthoek, samen met de stedenIeper,Poperinge enDiksmuide.
Het gebied, waar de stad nu is opgetrokken, was vroeger een zoutwinningsgebied.
Veurne werd voor het eerst vermeld in 877 alsFurnu en zou mogelijk zijn ontstaan rondom één der burchten die door degraaf van Vlaanderen aan het einde van de 9e eeuw tegen de invallen van deVikingen werden opgericht. In de 10e eeuw vielen de Vikingen de stad daadwerkelijk aan, waarna de (ronde) burcht werd uitgebreid. De terp in hetSint-Walburgapark is nog een overblijfsel van deze burcht. Dit alles verklaart het cirkelvormige verloop van de straten.
Omstreeks 870 werden de relieken van Sint-Walburga naar Veurne overgebracht. Omstreeks 1100 schonk graafRobrecht II van Jeruzalem bovendien eenrelikwie van het Heilig Kruis. Vanaf ongeveer 1060 was er daarnaast sprake van een handelsnederzetting ten oosten van de burcht. Ten zuiden hiervan, rond de thans verdwenen Sint-Denijskerk, ontwikkelde zich een ambachtscentrum. Via deKolme ofBergenvaart was er een verbinding met het achterland, met nameSint-Winoksbergen.
In de 14e eeuw werd Veurne omwald. Het was zelfs een van de best verdedigde steden van Vlaanderen. De welvaart, deels gestoeld op de lakenhandel, liep echter vanaf het einde van de 13e eeuw terug, omdat de verhoudingen tussen Vlaanderen en Engeland slechter waren geworden. Men heeft in de 15e en 16e eeuw nog getracht desaaiproductie in Veurne te vestigen, maar vanwege de concurrentie vanHondschoote werd dit geen succes en kon het niet verhinderen dat de stad geleidelijk ontvolkte, waarbij heel wat mensen naar het platteland trokken.
In 1566 en 1578 werden kerken en kloosters verwoest doorbeeldenstormers. Vanaf 1586 kwam er een nieuwe opbloei, waarbij onder meer deGrote Markt met aanpalende gebouwen werd aangelegd. In 1621 werd de nieuweSint-Niklaasabdij gebouwd. Omstreeks 1644 kwam er door oorlogen en epidemieën een einde aan de welvaartsperiode. De versterking van de stad werd verbeterd en uitgebreid metravelijnen en dergelijke. Uit deze tijd stamt ook de beroemdeBoetprocessie.
Van 1668 tot 1713 stond Veurne onder Franse bezetting. De middeleeuwse versterkingen werden afgebroken en in 1706 vervangen door nieuwe versterkingen, naar ontwerp vanVauban. Zodoende werd Veurne een van de versterkte steden in hetBarrièretraktaat van 1715. Al deze versterkingen werden doorkeizer Jozef II in1783 ontmanteld, nadat hij eenzijdig het Barrièretraktaat had opgezegd.
Op17 juli1831 mocht Veurne als eerste Belgische stad de toekomstige vorst,koning Leopold I, verwelkomen. De 19e eeuw bracht weinig ontwikkeling. Vermeld kan worden dat de Duitse dichterRainer Maria Rilke in 1906 in Veurne verbleef. Tijdens deEerste Wereldoorlog was in de stad het hoofdkwartier van het Belgisch leger gevestigd. Een aantal gebouwen werden verwoest en van 1920-1925 in historiserende stijl hersteld. De schade tijdens deTweede Wereldoorlog bleef beperkt.
Thans is Veurne een kleine provinciestad, met een centrumfunctie voor de NoordelijkeWesthoek en de Westkustgemeenten. Er is een station met elk uur een trein naarDe Panne en naarGent enAntwerpen. Ook is Veurne een knooppunt van buslijnen. Daarnaast is er een Gerechtshof, een algemeen ziekenhuis en zijn er een aantal kleuter-, lagere en middelbare scholen aanwezig in de stad. Veurne heeft ook twee winkelstraten met een divers aanbod aan winkels. De wekelijkse markt op woensdag trekt nog altijd veel volk. Verder ontwikkelt Veurne zich steeds meer als toeristische uitvalsbasis in de Westhoek en Westkust.
_en_voormalig_stadhuis_(oeg16699)_positie2_foto8_2013-05-11_15.11.jpg)
Veurne ligt in het West-Vlaams poldergebied op een knooppunt van waterwegen. Zo loopt hetKanaal Nieuwpoort-Duinkerke langs de binnenstad van Veurne. Ook hetLokanaal komt daar uit. Een derde waterweg is deKolme (ook:Colme ofBergenvaart) die naarSint-Winoksbergen leidt.
Ten zuidoosten van de binnenstad ligt een bedrijventerrein. Kern hiervan was desuikerfabriek, gelegen op een terrein van 49 ha, die in 1924 werd opgestart en in 2005 werd gesloten en ondertussen is ontmanteld. Er was ook een treinspoor. Hier ontstaat een woongebied met stadspark, een natuurgebied en een bedrijventerrein. Verder naar het zuidoosten ligt eveneens een bedrijventerrein.
De gemeente Veurne bestaat uit 11deelgemeenten. Veurne zelf is de grootste kern en telt veruit de meeste inwoners. De andere deelgemeenten zijn kleinepolderdorpjes;Avekapelle,Booitshoeke,Bulskamp,De Moeren,Eggewaartskapelle,Houtem,Steenkerke,Vinkem,Wulveringem enZoutenaaie. De stad met haar deelgemeenten telt meer dan 12.000 inwoners.
In 1971 werden de gemeentenAvekapelle,Booitshoeke,Bulskamp,Eggewaartskapelle,Steenkerke, enZoutenaaie bij Veurne gevoegd.In datzelfde jaar werdDe Moeren bij de toen nog steeds zelfstandige gemeenteHoutem gevoegd en werden de tweelingdorpenVinkem enWulveringem samen de nieuwe gemeenteBeauvoorde. In 1977 werden die vier voormalige gemeenten uiteindelijk ook bij Veurne aangehecht.
| Naam | Oppervlaktekm² | Bevolking(23/12/2019) | |
|---|---|---|---|
| I | Veurne | 22,67 | 9.034 |
| II | Booitshoeke | 3,35 | 83 |
| III | Avekapelle | 4,58 | 339 |
| IV | Zoutenaaie | 2,07 | 16 |
| V | Eggewaartskapelle | 4,90 | 181 |
| VI | Steenkerke | 11,79 | 398 |
| VII | Bulskamp | 8,03 | 653 |
| VIII | Wulveringem | 9,37 | 337 |
| IX | Vinkem | 5,27 | 311 |
| X | Houtem | 12,71 | 653 |
| XI | De Moeren | 11,58 | 122 |
Veurne grenst aan de volgende dorpen en gemeenten:
|
Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.
Tijdens de periode 2005-2013 daalde de bevolking in de gemeente. Dit vooral door een combinatie van de vergrijzing en de duurder wordende bouwgronden en woningprijzen in de regio. Sinds 2014 neemt het inwoneraantal opnieuw toe door de inplanting van diverse woonuitbreidingsgebieden en het optrekken van appartementsgebouwen. Op 16 juli 2019 werd de kaap van 12.000 inwoners overschreden. Ook behoorde Veurne in het jaar 2019 tot de vijf snelst groeiende steden van West-Vlaanderen. In de nabije toekomst zou deze trend zich moeten verderzetten gezien de verdere ontwikkeling van het nieuwste stadsdeel "Suikerpark" met een vierhonderdvijftigtal wooneenheden. Eind 2022 woonden reeds een honderdtal gezinnen in deze nieuwe wijk.
| Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari 1992 tot heden | ||
|---|---|---|
| jaar | Aantal[1] | Evolutie: 1992=index 100 |
| 1992 | 11.228 | 100,0 |
| 1993 | 11.307 | 100,7 |
| 1994 | 11.357 | 101,1 |
| 1995 | 11.483 | 102,3 |
| 1996 | 11.519 | 102,6 |
| 1997 | 11.607 | 103,4 |
| 1998 | 11.693 | 104,1 |
| 1999 | 11.764 | 104,8 |
| 2000 | 11.854 | 105,6 |
| 2001 | 11.766 | 104,8 |
| 2002 | 11.794 | 105,0 |
| 2003 | 11.859 | 105,6 |
| 2004 | 11.873 | 105,7 |
| 2005 | 11.856 | 105,6 |
| 2006 | 11.843 | 105,5 |
| 2007 | 11.832 | 105,4 |
| 2008 | 11.747 | 104,6 |
| 2009 | 11.742 | 104,6 |
| 2010 | 11.666 | 103,9 |
| 2011 | 11.544 | 102,8 |
| 2012 | 11.516 | 102,6 |
| 2013 | 11.363 | 101,2 |
| 2014 | 11.396 | 101,5 |
| 2015 | 11.498 | 102,4 |
| 2016 | 11.674 | 104,0 |
| 2017 | 11.727 | 104,4 |
| 2018 | 11.790 | 105,0 |
| 2019 | 11.903 | 106,0 |
| 2020 | 12.094 | 107,7 |
| 2021 | 12.172 | 108,4 |
| 2022 | 12.295 | 109,5 |
| 2023 | 12.419 | 110,6 |
| 2024 | 12.542 | 111,7 |
Elk jaar organiseert deSodaliteit van de Gekruisigde Zaligmaker een openbareBoetprocessie. De processie bestaat uit groepen die op een volkse manier zowel hetOude als hetNieuwe Testament uitbeelden met als hoogtepunt het lijden en de dood vanJezus Christus. Velepenitenten en bedevaarders nemen deel aan deze processie. Ze trekt de laatste zondag van juli door de stad en valt samen met Veurne-Kermis, de jaarlijkse foor.
Veurne is gekend voor zijnpotjesvlees (met de drie K's: kalf, konijn, kip), witte worst,babelutten enkletskoppen. Boerenpaté uit Veurne is door deEuropese Unie erkend alsgegarandeerde traditionele specialiteit. Bekend gebak is de Veurnse merenguetaart en de Veurnse vlaai.
Veurne is de hoofdplaats van hetarrondissement Veurne. Tot 2014 was Veurne ook de hoofdplaats van het voormalige gerechtelijk arrondissement Veurne. In de stad bevond zich de zetel van derechtbank van eerste aanleg en derechtbank van koophandel. Sinds de gerechtelijke herindeling van 2014 maakt het gerechtelijk arrondissement Veurne deel uit van hetgerechtelijk arrondissement West-Vlaanderen. In Veurne bevindt zich wel een afdeling van de rechtbank van eerste aanleg van West-Vlaanderen.
Er zijn vier middelbare scholen in het stadscentrum en nog veel meer lagere scholen en kleuterscholen in de hele gemeente Veurne. Er is ook een regionaalziekenhuis gevestigd, hetAZ West, met 234 erkende bedden.[2]
Veurne heeft ook twee industrieterreinen met, naast vele lokale en regionale spelers, ook enkele vestigingen van bekende internationale spelers zoalsPepsiCo International,Meli, Duco Ventilation & Sun Control,Baronie enChocolade Jacques.
Daarnaast zijn er heel wat kleine zelfstandigen gevestigd in en rond de stad. De horeca is sterk vertegenwoordigd in het historische centrum van Veurne. Eind 2022 werd het winkelcomplex Westpark Veurne geopend, waar enkele grotere ketens zoals meubelwinkelJysk, kledingzaak Bel&Bo, supermarktenJumbo enLidl, keukenbouwer Eggo, drogisterijKruidvat, discountwinkelAction en voedingswinkel Bon'Ap vertegenwoordigd zijn. Deze winkels stellen een 160-tal mensen aan het werk.
Veurne is een lokaal knooppunt van buslijnen, enerzijds naar kustplaatsen en anderzijds naar dorpen in het agrarischehinterland:
Bovendien zijn er nog drie zones rond Veurne die bediend worden door belbussen.
Vanuit hetstation van Veurne is er gedurende weekdagen een rechtstreekse treinverbinding De Panne-Deinze-Gent-Sint-Pieters-Sint-Niklaas-Antwerpen-Centraal, en in het weekend De Panne-Deinze-Gent-Sint-Pieters-Aalst-Brussel-Brussels Airport-Zaventem-Leuven-Landen, tijdens de spitsuren en vakantieperiodes zijn er extra treinen De Panne-Brussel-Schaarbeek.
Door Veurne en omheen de stadskern loopt hetkanaal Nieuwpoort-Duinkerke, dat ongeveer parallel langs de kustlijn loopt. In Veurne sluit op dit kanaal deLovaart aan, die voor een verbinding zorgt met deIJzer landinwaarts.
In hetNeptunusplan vanDe Lijn (Vlaamse bus- en trammaatschappij) is er sprake van een doortrekking van deKusttram tot aan het station van Veurne via het station vanKoksijde. Dit om Veurne als knooppunt van openbaar vervoer nog verder te versterken.
In het verleden reden er al trams van debuurtspoorwegen. Naar het zuiden ging een stoomtramlijn naar Poperinge (1901-1953) en een stoomtramlijn naar Ieper (1889-1953).
Richting de kust vertrokken er maar liefst vier lijnen:
Zielijst van burgemeesters van Veurne voor het hoofdartikel over dit onderwerp.Burgemeester isPeter Roose (VEURNE PLUS). Hij leidt een coalitie bestaande uit Veurne Plus en VoeVeurne. Samen vormen ze de meerderheid met 13 van de 23 zetels.
| Partij of kartel | 10-10-1976[5] | 10-10-1982 | 9-10-1988 | 9-10-1994 | 8-10-2000 | 8-10-2006[6] | 14-10-2012[7] | 14-10-2018 | 13-10-2024 | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Stemmen / Zetels | % | 21 | % | 21 | % | 21 | % | 21 | % | 21 | % | 21 | % | 21 | % | 21 | % | 23 | |
| CVP1/CD&V+N-VAA/CD&V2/ Team 8630E | 36,421 | 8 | 41,961 | 10 | 43,881 | 10 | 33,371 | 8 | 49,031 | 12 | 45,03A | 11 | 31,712 | 7 | 27,22 | 6 | 37,3E | 9 | |
| CD&V+N-VAA/ N-VA1/ Team 8630E | - | - | - | - | - | 27,371 | 6 | 26,81 | 6 | ||||||||||
| SP1/ V2000D/ Veurne Plus2 | 17,581 | 3 | 25,361 | 5 | 44,81D | 10 | 23,251 | 5 | 20,991 | 4 | 28,512 | 6 | 30,772 | 7 | 33,42 | 7 | 31,52 | 8 | |
| KARTELB/ KGC/ V2000D/Vernieuwd Groot Veurne1 | 46B | 10 | 28,34C | 6 | 23,371 | 5 | 6,651 | 0 | - | - | - | - | |||||||
| KARTELB/ KGC/PVV1/VLD2/ Veurne In Actie3 | 11,311 | 1 | 15,632 | 3 | 22,162 | 5 | 18,272 | 3 | 10,143 | 1 | - | - | |||||||
| VoeVeurne | - | - | - | - | - | - | - | - | 22,5 | 5 | |||||||||
| Vlaams Belang | - | - | - | - | - | 8,19 | 1 | - | - | 8,7 | 1 | ||||||||
| !NSPRAAK | - | - | - | - | - | - | - | 12,5 | 2 | ||||||||||
| Anderen(*) | - | 4,34 | 0 | - | 4,38 | 0 | 1,17 | 0 | - | - | - | - | |||||||
| Totaal stemmen | 7772 | 7691 | 7979 | 8058 | 8336 | 8713 | 8595 | 8929 | 6461 | ||||||||||
| Opkomst % | 93,11 | 93,5 | 92,21 | 93,85 | 93,07 | 93,5 | 64,9 | ||||||||||||
| Blanco en ongeldig % | 3,02 | 4,65 | 4,55 | 4,47 | 4,73 | 4,57 | 3,48 | 4,9 | 0,8 | ||||||||||
De zetels van de gevormde meerderheid staanvetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.
De rode cijfers naast de gegevens duiden aan onder welke naam de partijen telkens bij een verkiezing opkwamen.
(*)1982: VD (4,34%) /1994: GB (4,38%) /2000: VOEB (1,17%)
Veurne heeft verschillende sportclubs:
·
·
Alveringem ·Anzegem ·Ardooie ·Avelgem ·Beernem ·Blankenberge ·Bredene ·Brugge ·Damme ·De Haan ·De Panne ·Deerlijk ·Dentergem ·Diksmuide ·Gistel ·Harelbeke ·Heuvelland ·Hooglede ·Houthulst ·Ichtegem ·Ieper ·Ingelmunster ·Izegem ·Jabbeke ·Knokke-Heist ·Koekelare ·Koksijde ·Kortemark ·Kortrijk ·Kuurne ·Langemark-Poelkapelle ·Ledegem ·Lendelede ·Lichtervelde ·Lo-Reninge ·Menen ·Mesen ·Middelkerke ·Moorslede ·Nieuwpoort ·Oostende ·Oostkamp ·Oostrozebeke ·Oudenburg ·Pittem ·Poperinge ·Roeselare ·Spiere-Helkijn ·Staden ·Tielt ·Torhout ·Veurne ·Vleteren ·Waregem ·Wervik ·Wevelgem ·Wielsbeke ·Wingene ·Zedelgem ·Zonnebeke ·Zuienkerke ·Zwevegem
België:Provincies ·Gemeenten
.svg)
