Troyes (Franse uitspraak: [tʁwa]?) is een stad in het noordoosten vanFrankrijk, en is de hoofdplaats (prefectuur) van het departementAube in de regioGrand Est. De gemeente telde 62.443 inwoners op 1 januari 2022.[1] DeSeine stroomt door Troyes.
Vóór 22 v.Chr. vestigden deTricassen zich in het gebied rond Troyes. Dit was een moerassig gebied. In 22-21 v.Chr. werd deheerwegVia Agrippa aangelegd in opdracht vanMarcus Vipsanius Agrippa. Deze weg verbondBoulogne-sur-Mer viaReims enLangres metMilaan en was van groot belang voor de toekomstige ontwikkeling van de stad Troyes. De stad kreeg toen de naamAugustobona Tricassium, deze vermelding werd gedaan doorPlinius de Oudere enPtolemaeus. De stad ontwikkelde zich langs de Via Agrippa naar het westen en het oosten (in het noorden en zuiden lagen moerassen). De stad had een oppervlakte van 80 ha en telde ongeveer 6.000 inwoners.
In de 2e helft van de 3e eeuw kromp de stad tot een vierhoek met zijden van ongeveer 400 meter. Met stenen van monumenten werden stadsmuren gebouwd.[2] Troyes werd al in de 4e eeuw eenbisschopsstad, naar verluidt in 334. De bisschop werd de voornaamste gezagsdrager in de stad. Volgens de legende werd in451Attila de Hun bij de poorten van de stad tegengehouden doorbisschopLupus, en werd een plundering voorkomen.
Troyes kwam in de 5e eeuw te liggen in hetFrankische Rijk. Tussen 561 en 741 behoorde het tot hetKoninkrijk Bourgondië. Tussen 887 en 892 bezetten deNoormannen de stad en brandden haar geheel plat. Pas in de jaren 924-925 versloeg bisschopAnsegis van Troyes met hulp van andere edelen de Vikingen.
In de9e en10e eeuw vormde de familie Vermandois het graafschap van Troyes. In de11e eeuw kwam de familie Blois aan de macht.
Al in de 11e eeuw was er een kleine, maar bloeiende Joodse gemeenschap in Troyes. Rabbijn Chlomo ben Itshak (Rachi, 1040-1105) stichtte er eentalmoedschool.
Het begin van het geslacht van degraven van Champagne begon metHendrik I van Champagne. Eveneens begonnen in deze periode dejaarmarkten van Champagne: er was een markt in juni en een in oktober. Troyes kende een grote economische bloei en werd de hoofdstad van het gebied, en gaf haar naam aan de gewichtseenheidtroy ounce, die voor de prijsstelling van edele metalen nog steeds gebruikt wordt. Ook het stadsplan in de vorm van een champagnekurk (vandaar de bijnaam van de stad:Bouchon de Champagne) gelegen in een meander van de Seine ontstond in die periode.[3] De stad breidde uit naar het oosten en het zuiden en later ook naar het westen. Er werden nieuwe stadsmuren gebouwd om de 20 à 30.000 inwoners te beschermen. Dankzij de rivieren in het gebied ontwikkelden zich tapijtateliers, molens, looierijen, weverijen en papierfabrieken. Vanaf de14e eeuw was het papier van Troyes zeer beroemd inEuropa. De stad was ook bekend om haarglasraamkunst, waarvan deCité du Vitrail getuigt.
In1285 werd Troyes, samen met Champagne enNavarra, toegevoegd aan het Franse koninkrijk. Dit kwam door het huwelijk vanJohanna van Navarra, de laatste gravin van de Champagne, met de latere koningFilips de Schone.Champagne werd een uitgestrekte provincie van het koninkrijk Frankrijk, tot aan deFranse Revolutie. Dit betekende het einde van de bloei van Troyes.
De 16e eeuw werd de stad heropgebouwd na een grote stadsbrand in mei 1524 die twee dagen woedde. Hierbij waren 1.500 huizen en verschillende wijken in de as gelegd, een kwart tot een derde van de stad.[4][5] Het stadscentrum kreeg toen haar actuele uiterlijk, een combinatie van vakwerkhuizen en de stenen huizen van de gegoede burgerij. De stad kende een nieuwe bloeitijd op cultureel en artistiek gebied.[6] Dit was van korte duur. Troyes kende in de loop van de 17e en 18e eeuw een krimp. De bevolking zakte van 27.000 naar 13.000.[7]
De stadsmuren werden afgebroken en in de plaats kwamen boulevards. In 1874 werd een grote overdekte markthal geopend. Troyes en de omliggende gemeenten werden een centrum van debonnetterie met bedrijven alsMauchauffée dat op zijn hoogtepunt 3.000 werknemers telde.[8] Deze nijverheid was begonnen halfweg de 18e eeuw en kende haar hoogtepunt omstreeks 1870. In Troyes vestigden de fabrieken zich in defaubourgs, buiten het oude centrum. Vanaf het midden van de 20e eeuw ging het bergaf met deze industrietak.[9]
Vanaf de jaren 1960 begon de opwaardering van het oude stadscentrum. Het Canal de la Haute-Seine in het stadscentrum werd deels weer open gelegd en er kwamen voetgangerszones.[10]
In de gemeente ligt spoorwegstationTroyes. De Route départementale 610 (RD610) vormt een ringweg rond Troyes. De autosnelwegenA26 enA5 lopen respectievelijk ten oosten en ten zuiden van Troyes.
Troyes was tien keer etappeplaats in de wielerwedstrijdTour de France. Acht keer lag de eindstreep van een etappe in Troyes en negen keer werd er gestart. De laatste winnaar was in 2024 de FransmanAnthony Turgis.
.svg)
.svg)
