Stad inRusland | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| Tiksi | |||
| Locatie in Rusland | |||
  | |||
| Situering | |||
| Land | Rusland | ||
| Federaal district | Wolga | ||
| Deelgebied | Jakoetië | ||
| Coördinaten | 71° 38′ NB, 128° 52′ OL | ||
| Algemeen | |||
| Inwoners (census 2002) | 5.873 | ||
| Gebeurtenissen | |||
| Gesticht | 1933 | ||
| Voormalige namen | tot1936:Oest-Leninski | ||
| Bestuur | |||
| Hoofdplaats van | oeloes Boeloenski | ||
| Overig | |||
| Postcode(s) | 678400 | ||
| Tijdzone | YAKT (UTC+9) | ||
| OKATO-code | 98212551 | ||
| Locatie in Jakoetië | |||
 | |||
| |||
Tiksi (Russisch enJakoets: Тикси; "aanlegplaats") is eennederzetting met stedelijk karakter in hetHoge Noorden vanRusland en vormt de belangrijkste haven van deNoordoostelijke Doorvaart aan deLaptevzee. De noordelijkste haven van Rusland. De plaats ligt in de buurt van de monding van deLena, aan deTiksibaai en vormt hetbestuurlijk centrum vanoeloes Boeloenski van de autonome republiekJakoetië. De plaats telde 5.873 inwoners bij deRussische volkstelling van 2002, waarmee het met de helft is gedaald sinds de voorlaatstevolkstelling van 1989, toen het nog 11.649 inwoners telde. Tiksi is slechts drie maanden per jaar bevaarbaar.
In augustus1901 zeilde het Russische schipZarja over de Laptevzee, op zoek naar het legendarischeSannikovland, maar werd daarin spoedig geblokkeerd door drijvendpakijs. In 1902 ging de speurtocht verder, hoewel het schip nog steeds vastzat. De Russische poolvaarder baronEduard Toll stapte in november van dat jaar met drie metgezellen uit het schip en probeerde vanafBennetteiland via ijsschotsen naar het zuiden te komen, maar het team overleefde het niet en verdween voor eeuwig. Men wist deZarja uiteindelijk aan te meren in de Tiksibaai, vanwaar ze nooit meer zou vertrekken. De overgebleven leden van de expeditie keerden terug naar Sint-Petersburg.
De plaats Tiksi werd in1933 gesticht als een van de vrachthavens van hetHoofdbestuur Noordelijke Zeeroute onder de naamOest-Leninski. In1936 werd de plaats hernoemd totTiksi. In deTweede Wereldoorlog verdrievoudigde het vrachtvervoer en vanaf 1942 kwam tot 80% van de goederen van deLend-Lease Act door Tiksi. In hetzelfde jaar deden de eerste buitenlandse schepen uit hetVerenigd Koninkrijk de haven aan.
Rond Tiksi werden in de jaren 60 twee grotevliegvelden aangelegd voor strategische bommenwerpers;Tiksi-West (landingsbaan 3500 meter) enTiksi-Noord (4400 meter), maar ze zouden nooit worden gebruikt en zijn momenteel verlaten. Het derde vliegveld,Luchthaven Tiksi, wordt vooral gebruikt door deRussische Luchtmacht en heeft een landingsbaan van 3001 meter lengte. Hier zijn vooralTupolev Tu-95s gestationeerd.
Tiksi raakte na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie net als andere plaatsen aan de Noordoostelijke Doorvaart zoalsDikson,Chatanga enPevek haar positie als bloeiende haven kwijt. Sindsdien liggen vele haveninstallaties te verroesten en zijn gedeelten van de plaats (zoals Tiksi-3) verlaten door de bevolking. Er wordt nauwelijks meer op gevlogen en de bevolking is bezig te verarmen door de hoge kosten van het levensonderhoud (alles moet met het vliegtuig worden ingevlogen) en het gebrek aan werk. Alcoholisme vormt een probleem, maar door de hoge kosten daarvan is het probleem in Tiksi minder schrijnend dan in andere steden waarmee het sinds de val van de Sovjet-Unie bergafwaarts is gegaan.
Tiksi valt onder de grensregio van Rusland, die door deFSB extra wordt bewaakt, waardoor buitenlandse reizigers speciale documenten moeten hebben om er te mogen komen.
In 2004 waren er plannen van een consortium van staatsenergiebedrijfEES Rossii en het DuitseGmbH om een pilotproject voorwindenergie op te zetten bij Tiksi.[1]
Tiksi ligt in een gebied met een toendraklimaat volgens de indeling vanKöppen. De winter duurt gemiddeld 9 maanden, maar de temperaturen liggen er in de winter hoger dan in het binnenland van Centraal-Jakoetië. In de zomer kan het ook warm zijn, het record voor juni ligt op 32,8°C (1959) en voor juli 34,3°C (1991). Daarmee is het een van de meest noordelijke streken op aarde waar de tropische waarde (30°) is overschreden.
