Thionville (Duits:Diedenhofen,Luxemburgs: Diddenuewen,Nederlands, verouderd:Didenhove[2]/Diedenhoven) is een gemeente in hetFranse departementMoselle (regioGrand Est). Thionville telde op 1 januari 2022 42.778[1] inwoners, dieThionvillois genoemd worden.
De stad ligt langs de oever van deMoezel en ligt in hetLuxemburgse taalgebied (ofschoon deze taal er sterk op zijn retour is) en is bekend om zijn (stagnerende) staalindustrie.
DeKarolingers hadden in Thionville een landhuis, dat met hun verheffing koninklijk paleis werd. Later kreeg het gebied de status van bijzondereheerlijkheid, dat overging op degraven van Luxemburg.
Door haar strategische ligging kende de stad in de loop van haar geschiedenis vele verdedigingswerken. In de 16e eeuw werd op bevel van koningFilips II en naar plannen van de Zuid-Nederlandse architect Van Noyen de middeleeuwse stadsmuur versterkt met zeven bastions. Hiervan zijn Bastions I (Bastion République) en III (Bastion Luxembourg) bewaard gebleven.
Tijdens deDertigjarige Oorlog werd de stad in 1643 gedurende twee maanden belegerd door Franse legers onder leiding vanLodewijk II van Bourbon-Condé maar hij was gedwongen het beleg af te breken. Op 9 november 1659 ging hetdistrict Thionville bij deVrede van de Pyreneeën over vanNederlandse (Habsburgse) in Franse handen. In de 18e eeuw bouwden de Fransen een bijkomend militair bolwerk (Couronné) op de rechteroever van de Moezel, een zwakke plek in de verdediging van de stad. Dit gebeurde naar plannen vanLouis de Cormontaigne. Hiervoor moest het dorp Haute-Yutz wijken.[3]
In de jaren 1871-1918 en 1940-1945 was de stad geannexeerd door Duitsland onder de naam Diedenhofen. Door de industrialisering en de metaalnijverheid groeide de bevolking sterk. Daarom werd rond 1900 beslist om de stadsomwallingen te slechten om nieuwe woonwijken te kunnen bouwen naar plannen vanJoseph Stübben.[4] In de plaats bouwden de Duitsers een nieuwe fortengordel rond de stad in het kader van deMoselstellung (Moezelstelling). Het Feste Obergentringen (Fort Guentrange) was klaar in 1906. In de jaren 1930 werd dit fort door de Fransen geïntegreerd in deMaginotlinie.[5]
De industriële neergang van de jaren 1970 trof Thionville maar de stad kon meeprofiteren van de nabijheid van Luxemburg en Duitsland doordat veel bewoners daar konden werken.
De oppervlakte van Thionville bedroeg op 1 januari 2022 49,88 vierkante kilometer; debevolkingsdichtheid was toen 857,6 inwoners per km². DeMoezel stroomt door de stad. Boven de stad ligt de Mont Saint-Michel (392 m). Een deel van de gemeente is nog landelijk. Hier liggen de dorpen of gehuchten Beuvange, Elange, Garche-Koeking, Oeutrange, Veymerange en Volkrange.
De onderstaande kaart toont de ligging van Thionville met de belangrijkste infrastructuur en aangrenzende gemeenten.