The Specials is eenBritsepopgroep die in1977 inCoventry is opgericht. Ze zijn de grondleggers van de2 Tone-ska, vernoemd naar het platenlabel2 Tone dat Specials-toetsenistJerry Dammers in1979 oprichtte.
The Specials begonnen in1977 als The Hybryds; naastJerry Dammers bestond de groep uit bassistHorace Panter, gitaristenRoddy Radiation enLynval Golding, drummer Silverton Hutchinson en zanger Tim Strickland, later vervangen doorTerry Hall. De Hybryds veranderden hun naam in The Coventry Automatics en gingen op tournee metThe Clash.Neville Staple was toen nog een roadie, maar kwam er pas bij tijdens de eerste van vier avonden in de Londense Music Machine.
In1978 werd de groepsnaam gewijzigd in Special AKA Coventry Automatics, later ingekort tot Special AKA. Omdat een poging omreggae metpunk te vermengen op niets uitliep werd die eerste stijl vervangen doorska. Hutchinson, een reggaedrummer, was daar niet blij mee en hield het voor gezien.John Bradbury nam zijn plaats in.
In1979 verscheen de singleGangsters, waarvan de eerste persingen opRough Trade uitkwamen. Dit nummer betekende de doorbraak van de groep die inmiddels The Specials werd genoemd en berucht was om hun live optredens.Ze verwierven een platencontract bij platenmaatschappijChrysalis Records, die als enige Jerry Dammers de mogelijkheid gaf om zijn eigen label, genaamd 2 Tone Records, op te richten om er The Specials en andere bands op uit te brengen. In juli ging de band na het tekenen van het platencontract direct op tournee door Engeland en kwam tussendoor ook even naar Nederland voor een mediaoffensief en om hun single te playbacken voor tv.Gangsters werd ook in Nederland een grote hit en zelfs eenAlarmschijf.
In de zomer van dat jaar werdhet titelloze debuutalbum opgenomen metElvis Costello als producer. Gastbijdragen waren er vanChrissie Hynde (opNite Klub), de Jamaicaanse trombonistRico Rodriguez en de zwaarbesnorde trompettistDick Cuthell. Beide blazers maakten ook deel uit van de live-bezetting.
In de herfst en winter van 1979 werd 2 Tone landelijk bekend in Groot-Brittannië. Via 2 Tone brachtMadness hun debuutsingleThe Prince uit; het pas opgerichteThe Selecter kwam metOn My Radio;The Beat met debuutsingleTears of a Clown en The Specials zelf, met de coverA Message to You Rudy. Het werden allemaal hits en zelfs nadat Madness enThe Beat bij andere platenmaatschappijen tekenden, hadden zij het 2 Tone stempel opgekregen, omdat zij allen hun eigen variatie van ska muziek maakten en zich vaak kleedden in dezelfde stijl van onder andere pakken enpork pie hats.
Ter promotie gingen The Specials op tournee met The Selecter en Madness (per15 november1979 vervangen doorDexys Midnight Runners). Alle concerten waren uitverkocht en heelEngeland was in de ban van het skavirus van 2 Tone en vele jongeren gingen gekleed in deze specifieke stijl. Ook op het Europese vasteland ging men voor de bijl. De 2 Tone rage ging maar door, in november brachten The Specials en Madness hun debuutplaten uit en beide werden een groot succes.
Begin 1980 kwam daar ook de bandBad Manners bij, die weliswaar geen single op 2 Tone had uitgebracht maar desondanks tot de 2 Tone-beweging werd gerekend. In januari 1980 toerde The Specials door Europa en traden op in Rotterdam en in de AmsterdamseParadiso.Infebruari1980 hadden The Specials met een live-uitvoering vanToo Much Too Young een nummer 1-hit te pakken. In Groot-Brittannië werd deze plaat als eenep uitgebracht genaamd The Special AKA Live! en bevatte totaal 5 nummers.Ook de andere ska bands bleven maar hits scoren en in de lente van 1980 kwam daar nog eens een zesde 2 Tone band bij, de vrouwen ska bandThe Bodysnatchers; hun debuutsingleLet's Do Rock Steady werd ook een hit.
Terug vanEuropa en deVerenigde Staten begonnen The Specials te werken aan het altijd moeilijke tweede album, getiteldMore Specials waaraan o.a.The Go-Go's,Rhoda Dakar vanThe Bodysnatchers enLee Thompson vanMadness hun medewerking verleenden. De druk was hoog en de opnamen liepen stroef. Om het gat te vullen naToo Much Too Young werd de singleRat Race uitgebracht, dat hun vierde top 10-hit werd in Engeland. Tussen de opnamen door vanMore Specials trad de band live op, onder andere opPinkpop.More Specials dat inseptember1980 verscheen, is opgedeeld in een ska-kant en een experimentele kant.Jerry Dammers zei hierover "Ik haat het om deel uit te moeten maken van een groep die zichzelf blijft herhalen".
Na het uitkomen vanMore Specials en de singleStereotype toerden The Specials uitgebreid door Engeland, om daarna ook Nederland aan te doen. Ze playbackten in Hilversum hun single in geheel eigen stijl voor het programmaTROS Top 50 en gaven twee concerten; een in Rotterdam en een op 18 oktober op het Countdown Festival van Veronica in de AmsterdamseJaap Edenhal samen met Madness en de dan razend populaire Belgische zangerRaymond van het Groenewoud. Er werden dan ook tv-opnamen gemaakt voor Veronica's muziekprogrammaCountdown. In die special is te zien hoe, tijdens het nummerSock It to 'Em J.B. het simpele podium in elkaar zakt na een stage invasion van dansende fans. Gelukkig kan iets later het spetterende optreden toch afgemaakt worden.
Concerten van The Specials werden regelmatig ontsierd door gewelddadige incidenten (meestal door aanhangers van hetNational Front), en als het op9 oktober1980 zover komt dat ook Jerry Dammers en Terry Hall in de boeien worden geslagen besluiten ze om te stoppen met toeren en alleen nog maar weekendconcerten te geven. Aan het eind van de maand wordt een rustpauze ingelast die twee maanden later wordt onderbroken om inTop of the Pops de singleDo Nothing te playbacken. Op de B-kant staat een veelzeggende coverversie van hetBob Dylan-nummerMaggie's Farm.
In 1981 was de 2 Tone-rage over zijn hoogtepunt heen en werd het door de media als passé gezien. DeNew Romantics met hun glamour waar bands alsDuran Duran enSpandau Ballet toe gerekend werden domineerden nu de popbladen. The Bodysnatchers vielen uit elkaar en The Selecter verliet 2 Tone Records.In februari 1981 kwam de concertfilmDance Craze uit in de bioscoop, die als doel had de 2 Tone-fans de kans te geven om al hun bands live te zien. In de film kwamen diverse live optredens van The Specials, The Selecter, Madness, The Beat, The Bodysnatchers en Bad Manners voor, opgenomen in 1980. Het werd geen grote hit meer, het was te laat uitgekomen. Ondanks dat het in de film ontbreekt aan beelden achter de schermen, is en blijft het een uniek document over de 2 Tone ska revival.Er werd ook een album uitgebracht met 15 van de 27 nummers van de film. Dit werd wel een succes en zo hoorde ook Bad Manners officieel bij 2 Tone. Alleen in Nederland werd er speciaal een single van het album uitgebracht om deze te promoten, namelijk het door Roddy Radiation geschreven en gezongenConcrete Jungle.
1981 was over het algeheel een wat rustiger jaar, wat maar goed was na twee tropenjaren vol met live optredens, promotietours, 2 platen uitbrengen, hit na hit scoren en het proberen leiding te geven aan 2 Tone Records, de druk om te scoren was hoog, de spanning in de 7 koppige band is om te snijden, Jerry Dammers is ook druk met het afwerken van de concertfilmDance Craze.Toch werd er ook getoerd, The Specials traden onder andere in april op in de IJsselhallen in Zwolle en gaan de studio in en nemen drie nieuwe nummers op.In de zomer van1981 scoren The Specials eenEngelse nummer 1-hit metGhost Town. Het nummer brengt de afbraak van de Britse steden in die tijd, de hoge jeugdwerkloosheid zonder perspectief en de onderliggende woede onder woorden. Datzelfde moment braken er in Engeland rellen uit, waardoor dit nummer als de soundtrack van die rellen wordt gezien.
Binnen de band bleef het rommelen; Horace Panter had zich aangesloten bij deExegesis-beweging en veranderde van rustige bassist naar heel assertief en probeerde de anderen over te halen om ook bij Exegesis te komen. Roddy Radiation ergerde zich aan het stiefvadergedrag van Dammers. Terry Hall, Lynval Golding en Neville Staple hadden de bijnaamFun Boy Three gekregen; ze voelden zich geremd in huncreativiteit.The Specials gingen op tournee door Amerika, samen met ex-Bodysnatchers-zangeresRhoda Dakar, maar eigenlijk had niemand in de band er echt zin in; Jerry Dammers zeker niet, die was eigenlijk overspannen. Aan het einde van de tournee stapten Terry Hall, Lynval Golding en Neville Staple uit de band om door te gaan als een trio, oftewel Fun Boy Three. Dit sloeg in als een bom en de anderen voelden zich verraden.
Na een tournee door Duitsland in de band van Rico Rodriguez besloten de overgebleven leden (Jerry, Horace en Brad) om door te gaan en dat derde album op te nemen; alleen mochten ze dat om juridische redenen niet als The Specials doen, en dus noemden ze zich weer Special AKA. De injanuari1982 uitgebrachte singleThe Boiler (dat zangeres Rhoda Dakar eerder opnam metThe Bodysnatchers) werd door deBBC alleen 's avonds gedraaid vanwege het onderwerp; een vrouw dieverkracht wordt. Ook het in december 1982 uitgebrachteWar Crimes, overde Libanese kwestie, werd genegeerd. Ondertussen waren er nieuwe musici gevonden in o.a. gitarist John Shipley (voorheen in2 Tone-bandThe Swinging Cats) en zangers Egidio Newton (een jeugdvriendin van Dakar) enStan Campbell (die bekendstond alsGrace Jones-lookalike). Dick Cuthell verzorgde de nodige blaaspartijen.
Een hecht collectief wilde het niet worden, vandaar dat Horace Panter al inapril1982 was vertrokken. De band had nog niet live opgetreden en een aantal leden woonden in Londen in plaats van inCoventry; mede daardoor verliepen de plaatopnamen uiterst moeizaam, en daar bracht de inaugustus1983 uitgebrachte singleRacist Friend/Bright Lights geen verandering in.Lonely Crowd, een nummer over de steekpartij die Lynval Golding in1982 bijna het leven had gekost, stond gepland als volgende single maar werd op het laatste moment vervangen doorFree Nelson Mandela. Geproduceerd door Elvis Costello had de Special AKA eindelijk een hit in handen, een die de mensen bewuster maakte vande Zuid-Afrikaanse vrijheidsstrijder. Inaugustus1984 verscheen het albumIn The Studio. Stan Campbell had inmiddels de band verlaten voor een solocarrière, en dus werd de volgende singleWhat I Like Most About You (Is Your Girlfriend), waarop Dammers zelf de leadzang voor zijn rekening nam. Het hele budget (goed voor drie extra albums) was opgegaan aan de opnamen waardoor er niets meer over bleef voor een promotiecampagne;Chrysalis Records wilde geld zien, maar Dammers weigerde om nog eens twee platen te maken zonder daar zelf een cent aan over te houden en ging in staking. De Special AKA werd met stille trom opgeheven waardoor de geplande singleYou Can't Take Love Seriously op de plank bleef liggen.
In1990 vormden Staple, Golding, Byers, Panter en Bradbury een2 Tone-supergroep met ex-Beat-ledenRanking Roger en Saxa. Aangevuld met Anthony Flynn (van skabandThe Loafers) als derde zanger toerden ze door Amerika als Special Beat. Dit beviel zo goed dat ze besloten bij elkaar te blijven; ze schreven nieuwe nummers en brachten live-albums uit. In de herfst van1993 viel dan toch het doek na een Amerikaanse tournee met de heropgerichte Selecter. Panter had inmiddels eendeeltijdbaan alsonderwijzer, en Bradbury hield de muziekwereld helemaal voor gezien; hij ging bij een LondensICT-bedrijf werken.
Staple, Golding, Byers en Panter namen een album op metDesmond Dekker (King of Kings) en maakten een doorstart als The Specials 2. Bradbury werd vervangen door ex-Selecter-drummer H. Bembridge, enRico Rodriguez door Adam Birch. In1996 brachten ze het coveralbumToday's Specials uit op Kuff Records, het label vanUB 40-zangerAli Campbell. De Specials 2 (ook wel Today's Specials genoemd) toerden veelvuldig, en voornamelijk door deVerenigde Staten waar de derde skagolf was uitgebroken. Maar wederom eiste zo'n zwaar schema z'n tol en Panter trok zich in1997 terug. In Staples toenmalige thuisbasisCalifornië werd een album met nieuw materiaal opgenomen, maar tegen de tijd datGuilty 'til Proved Innocent! uitkwam gingen ook de Specials 2 uit elkaar. Dammers en Hall waren daar niet rouwig om; zij, maar ook Golding zelf, vonden deze bezetting publieksbedrog.
In 2004 bestond 2 Tone 25 jaar en deed het gerucht de ronde dat de Specials weer bij elkaar zouden komen voor een jubileumconcert in Coventry. Dit gerucht werd tegengesproken in een persverklaring van de band zelf.
"Er komt geen reünie omdat het torenhoge verwachtingen schept die we misschien niet kunnen waarmaken, en het laatste dat we willen is de fans teleurstellen". Maar op7 april2008 werd bekendgemaakt dat de originele Specials de studio waren ingedoken en dat er eventueel weer zou worden opgetreden.
Op 16 juni werd de band ingewijd in deMOJO Hall Of Fame ("The fame of Hall"); met uitzondering van Neville Staple waren ze allemaal aanwezig om de onderscheiding aan te nemen.
Daarna werd Jerry Dammers door een conflict met het management buitengesloten. De rest gaf begin september 2008 een verrassingsconcert op Bestival onder de naam Terry Hall & Friends.
Op 7 april 2009 speelden de Specials drie nummers in het muziekprogrammaLater with Jools Holland; het was een kleine wereld, want Rico (eveneens afwezig) maakte deel uit van Jools' Rhythm 'n Blues Orchestra.
Eind 2009 gingen de Specials weer op tournee en in augustus 2010 stonden ze op hetLowlandsfestival, jong en oud was onder de indruk van de swingende mannen op leeftijd.
Op 14 en 15 september 2011 gaven The Specials twee uitverkochte concerten in Paradiso, in het kader van een uitgebreide Europese tour.
In 2012 verscheen het tribute-albumSpecialized met bijdragen van onder andere Lee Thompson; (een solocover vanPrince Buster'sMadness en deConcrete Jungle B-kantRacquel metzijn eigen skaband),Roland Gift vanFine Young Cannibals en Rhoda Dakar. Opbrengsten van het album en de bijbehorende concerten gingen naar Teenage Cancer Trust.
28 mei stonden de Specials na 32 jaar weer op Pinkpop, en 12 augustus werd de tournee in Hyde Park afgesloten als voorprogramma vanBlur.
Ook verscheen het live-albumMore... Or Less The Specials Live met zelfgeselecteerde hoogtepunten van de tournee van 2011.
Op 10 januari 2013 werd bekendgemaakt dat Neville Staple na een jaar vol gezondheidsproblemen (30 gemiste concerten) de band heeft verlaten; hij richt zich nu op zijn solo-activiteiten. De Specials toerden in de zomer van 2013 door Amerika en gaven in november 2014 een concert voorSpecialized dat inmiddels ook tribute-albums had uitgebracht van The Beat en Madness. Ondertussen was ook Roddy Radiation opgestapt; voor de concerten van 2014 werdSteve Cradock, gitarist vanPaul Weller en BritrockbandOcean Colour Scene, als invaller aangetrokken. In 2015 overleden Rico Rodriguez en John Bradbury. De Specials toerden in oktober 2016 metLibertines-drummerGary Powell als vervanger van Bradbury.
Op 2 juni 2018 stonden de Specials in het voorprogramma vande Rolling Stones tijdens hun concert in Coventry. Feitelijk was de cirkel rond, want in 1979 kwamMick Jagger naar een concert van de Specials als platenbaas; de gelijkenis tussenLittle Bitch enBrown Sugar zou destijds een distributiedeal met Rolling Stones Records hebben verhinderd.
In februari 2019 brachten de Specials een nieuw album uit;Encore, het eerste sindsMore Specials waarop Terry Hall, Lynval Golding en Horace Panter samenspelen. De band gaf een presentieconcert in de Londense 100 Club als voorproefje van een tournee die op 5 april Paradiso aandeed.Encore kwam in de eerste week van februari nieuw binnen op 1 inde Britse albumlijst.
Op 23 augustus 2021 verscheen het albumProtest Songs 1924-2012 met twaalf covers van voornamelijk minder bekende protestliederen. Er volgde een tournee met op 28 juni 2022 een concert in de Paradiso. Daarna zouden in november 2022 de opnamen van een nieuw album met eigen werk beginnen; deze werden echter opgeschort in verband met ziekte van Terry Hall; hij overleed op 18 december 2022 aanalvleesklierkanker.
In 2023 bevestigde Horace Panter in een interview dat met het overlijden van Hall de Specials zijn opgehouden te bestaan. "Het zou belachelijk zijn om zonder Terry op tournee te gaan; dus ja, dit is definitief het einde van de Specials".
Als postuum eerbetoon verscheen in maart 2024 de singleWhen A Light Goes Out onder de naam The Specials Family.
Album met eventuele hitnotering(en) in deNederlandseAlbum Top 100 | Datum van verschijnen | Datum van binnenkomst | Hoogste positie | Aantal weken | Opmerkingen |
---|---|---|---|---|---|
Singles - Best Of | 1991 | - | |||
The Gold Collection | ? | - | |||
In The Studio (als Special AKA) | 1984 | - | |||
Too Much Too Young: The Gold Collection | 1996 | - | |||
The Specials | 1979 | - | |||
More Specials | 1980 | - | 38 | 3 | |
Best Of | 1996 | - | |||
The Best Of The Specials | 2008 | - | |||
Encore | 2019 | - |
Single met eventuele hitnotering(en) in deNederlandse Top 40 | Datum van verschijnen | Datum van binnenkomst | Hoogste positie | Aantal weken | Opmerkingen |
---|---|---|---|---|---|
Gangsters | 1979 | 29-09-1979 | 11 | 7 | |
A Message to You Rudy | 1979 | 19-01-1980 | 35 | 7 | |
Too Much Too Young (als Special AKA) | 1980 | 15-03-1980 | 15 | 6 | |
Stereotype | 1980 | 15-11-1980 | tip5 | ||
Ghost Town | 1981 | 01-08-1981 | 12 | 9 | |
Free Nelson Mandela (als Special AKA) | 1984 | 07-04-1984 | 9 | 9 |
Nummer met noteringen in deNPO Radio 2 Top 2000[noot 1] | '00[noot 2] | '01 | '02 | '03 | '04 | '05 | '06-'09 | '10 | '11 | '12 | '13 | '14[noot 3] |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
A Message to You, Rudy | 1650 | 1560 | - | 1564 | 1003 | 1897 | - | 1884 | 1874 | 1186 | 1494 | 1584 |