Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Naar inhoud springen
Wikipediade vrije encyclopedie
Zoeken

Talgklier

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
1 =Haar
2 =Opperhuid
3 =Talg
4 = Talgklier
5 =Haarzakje

Detalgklieren,smeerklieren[1] ofglandulae sebiparae[2] zijn in de huid vanzoogdieren gelegenholocrieneklieren. Deze klieren producerentalg.

Ligging en opbouw

[bewerken |brontekst bewerken]

Talgklieren liggen in dedermis (lederhuid), verspreid over het hele lichaam behalve op de voetzolen en aan de binnenkant van de handen. De meeste en actieve talgklieren komen voor op het hoofd: op de boven-, zij- en achterkant en nek en in de T-zone van het gezicht (voorhoofd, neus en kin).Bij iederhaartje enhaarwortel op de huid bevinden zich een tot vijf talgklieren. De talg die door het kliertje wordt gemaakt wordt afgezet in deporie waar de haar door naar buiten groeit. Via deze porie komt het ophuid en haar terecht.

Op de niet behaarde huid zijn de talgklieren niet verbonden met eenhaarzakje, maar geven ze hun product direct naar buiten af. Dit komt voor op deoogleden, detepelhof (bij zowel vrouw als man), op debinnenste schaamlippen en op het binnenblad van devoorhuid. Ook in het lippenrood kunnen deze klieren voorkomen, en zichtbaar zijn alsplekjes van Fordyce.

Aan de rand van de oogleden komt een bijzonder soort talgklier voor, deklieren van Meibom, die ervoor zorgen dat hetoogvocht minder snel verdampt.

Werking en functie

[bewerken |brontekst bewerken]

De wanden van talgklieren bevatten een kiemlaag welke steeds nieuwecellen aan de binnenkant van de klier aanmaakt. Deze cellen maken inwendig talg aan. Op een zeker moment barst de cel en stroomt de talg naar buiten, ook de resten van de cel worden onderdeel van het talg. Het talg wordt samen met hetzweet over huid en haar verdeeld.

In het paarseizoen zijn mannelijkezijdesifaka's te herkennen aan de donkerrode talgvlek op de borst.

Talg houdt het haar en deopperhuidvettig. Dit beschermt de huid tegen uitdroging en maakt de huid beter waterafstotend. Daarnaast verhoogt het deweerstand tegen ziekteverwekkers,schimmels en irriterende stoffen. Bijknaagdieren,lemuren[3] en veel andere dieren fungeert de talgklier als eengeurklier, die ze gebruiken om eenterritorium af te bakenen of om andere informatie over te brengen.

De productie van talg hangt van verschillende factoren af:

Talgklieren worden geremd en verschrompelen onder invloed van vitamine-A zuur achtige medicijnen, zoalsisotretinoïne.

Bij de geboorte zijn talgklieren al actief, maar in de maanden na de geboorte worden ze wat minder actief en dat blijft zo bij kinderen tot aan depuberteit. In de puberteit worden de talgklieren groter en actiever onder invloed van de toegenomen hormoonproductie (androgenen). Daardoor is de huid juist in die periode extra gevoelig voor het ontstaan vanacne. De talgproductie blijft relatief hoog tijdens de geslachtsrijpe periode. Daarna neemt de talgproductie af, bij mannen heel geleidelijk en bij vrouwen vrij abrupt bij deovergang waardoor relatief veel oudere vrouwen last van een droge huid hebben.

Zie ook

[bewerken |brontekst bewerken]

Naamgeving

[bewerken |brontekst bewerken]

De Latijnse naam voor de talgklieren, deglandulae sebiparae[2][4][5] is samengesteld uitsebum ('talg'[6]) en het werkwoordparare ('bereiden'[6]). Het bijvoeglijk naamwoordsebiparae betekent dan ooktalgbereidend.[7] De Latijnse naam van de talklieren in de recentste officiële nomenclatuur[8] (Terminologia Anatomica) luidt echterglandulae sebaceae. Het bijvoeglijk naamwoordsebaceae inglandulae sebaceae betekent letterlijkuit talg bestaand/gemaakt[2][7] in plaats van het bedoelde woordtalgbereidend.[2][7] Een begrip alsglandulae sebaceae laat zich dan ook vertalen alsuit talg gemaakte klieren[2] in plaats van het bedoelde begriptalgbereidende klieren.[2]

Bronnen, noten en/of referenties
  1. Brongersma, L.D. (1941). De huid en de huidspieren. In J.E.W. Ihle (Red.),Leerboek der vergelijkende ontleedkunde van de vertebraten. Deel I. (2de druk). (pp. 27-94 ) Utrecht: N.A. A. Oosthoek’s Uitgevers Mij.
  2. abcdefHyrtl, J. (1880).Onomatologia Anatomica. Geschichte und Kritik der anatomischen Sprache der Gegenwart. Wien: Wilhelm Braumüller. K.K. Hof- und Unversitätsbuchhändler.
  3. (en) Nick Garbutt,Mammals of Madagascar: A Complete Guide (Yale University Press, 2007)
  4. Kossmann, R. (1895). Die gynäcologische Anatomie und ihre zu Basel festgestellte Nomenclatur.Monatsschrift für Geburtshülfe und Gynaekologie, 2 (6), 447-472.
  5. Triepel, H. (1910).Nomina Anatomica. Mit Unterstützung von Fachphilologen. Wiesbaden: Verlag J.F. Bergmann.
  6. abWageningen, J. van & Muller, F. (1921).Latijnsch woordenboek. (3de druk). Groningen/Den Haag: J.B. Wolters’ Uitgevers-Maatschappij
  7. abcTriepel, H. (1910).Die anatomischen Namen. Ihre Ableitung und Aussprache. Mit einem Anhang: Biographische Notizen.(Dritte Auflage). Wiesbaden: Verlag J.F. Bergmann.
  8. Federative Committee on Anatomical Terminology (FCAT) (1998).Terminologia Anatomica. Stuttgart: Thieme
·Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet) ·Sjabloon bewerken
Exocrien systeem

darmwandklier ·lever ·maagwandklier ·melkklier ·ovaria ·pancreas ·speekselklieren ·talgklier ·traanklier ·testes ·zweetklier

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Talgklier&oldid=62530290"
Categorieën:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp