Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Naar inhoud springen
Wikipediade vrije encyclopedie
Zoeken

Slowakije

Coördinaten48° 39′ NB, 19° 34′ OL
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Slovenská Republika
Kaart
Basisgegevens
Officiële taalSlowaaks
HoofdstadBratislava
Regerings­vormRepubliek
StaatshoofdPresidentPeter Pellegrini
Regerings­leiderPremierRobert Fico
ReligieRooms-katholiek 68,9%,
protestant 9%
Oppervlakte49.036 km²[1] (-% water)
Inwoners5.397.036 (2011)[2]
5.440.602 (2020)[3] (0000110951 111/km² (2020))
Bijv. naamwoordSlowaaks/Slovaaks
Inwoner­aanduidingSlowaak/Slovaak (m./v.)
Slowaakse/Slovaakse (v.)
Overige
VolksliedNad Tatrou sa blýska
MunteenheidEuro(EUR)
UTC+1 (zomer+2)
Nationale feestdag1 januari (Dag van het ontstaan van de Slowaakse Republiek)

1 september (Dag van de Grondwet 1993)

Web |Code |Tel..sk | SVK | 421
Voorgaande staten
Tsjechische en Slowaakse Federale Republiek Tsjechische en Slowaakse Federale Republiek1 januari 1993
Detailkaart
Kaart van Slowakije
Portaal Portaalicoon  Slowakije
Portaal Portaalpictogram Landen & Volken

Slowakije ofSlovakije[4] (Slowaaks:Slovensko), officieel deSlowaakse Republiek ofSlovaakse Republiek (Slowaaks:Slovenská Republika) is een land inCentraal-Europa. De hoofdstad en grootste stad van het land isBratislava. In totaal telt Slowakije ongeveer 5,4 miljoen inwoners.

Slowakije wordt begrensd wordt doorTsjechië in het noordwesten,Polen in het noorden,Oekraïne in het oosten,Hongarije in het zuiden enOostenrijk in het westen. Slowakije vormde gedurende de twintigste eeuw één geheel met het taalkundig en cultureel nauw verwante Tsjechië onder de naamTsjecho-Slowakije. DeSlowaakse geschiedenis verschilt echter sterk van de Tsjechische. Het land behoorde eeuwenlang tot Hongarije en de emancipatie van het Slowaakse volk kreeg pas laat gestalte.

Na deval van de Sovjet-Unie, deFluwelen Revolutie en de splitsing van Tsjecho-Slowakije verklaarde Slowakije zich op 1 januari 1993 onafhankelijk. Sindsdien maakte het een periode van forse, hoewel ongelijk verdeelde,economische groei mee en trad het toe tot deVerenigde Naties, deNAVO en deEuropese Unie.

Geschiedenis

[bewerken |brontekst bewerken]
ZieGeschiedenis van Slowakije voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Tot1918 was Slowakije onderdeel vanOostenrijk-Hongarije en viel het onder het Hongaarse deel. Van1918 tot1939 was het een onderdeel vanTsjecho-Slowakije dat na deEerste Wereldoorlog ontstond. In de periode1939-1945 was het alsSlowaakse Republiek formeel een zelfstandige staat, in de praktijk eensatelliet vannazi-Duitsland. Van 1945 tot 1992 was het weer onderdeel vanTsjecho-Slowakije. Op 1 januari 1993 splitste Tsjecho-Slowakije zich inTsjechië en Slowakije.

Sinds 1 mei 2004 is Slowakije een van de lidstaten van deEuropese Unie, nadat de bevolking op 18 mei 2003 in een referendum voor toetreding stemde. Een maand eerder, op29 maart 2004, trad Slowakije toe tot deNAVO. Op 21 december 2007 trad Slowakije toe tot deSchengenzone, wat vrij verkeer mogelijk maakt tussen Slowakije en zijn buurlanden, met uitzondering van Oekraïne.

Zie ook:

Tsjecho-Slowakije – Tsjechoslowakije(1918-1992)

Oostenrijk-Hongarije
(tot 1918)

Bohemen,Moravië, delen vanSilezië, noorden van hetKoninkrijk Hongarije (Slowakije enKarpato-Roethenië)

Eerste Tsjecho-Slowaakse Republiek (ČSR)
(1918-1938)

"Sudetenland"
(1938-1945)

Derde Tsjecho-Slowaakse Republiek (ČSR)
(1945-1948)

 
 

Tsjecho-Slowaakse Republiek (ČSR)
(1948-1960)

 
 

Tsjecho-Slowaakse Socialistische Republiek (ČSSR)
(1960-1990)

Tsjechische en Slowaakse Federale Republiek (ČSFR)
(1990-1992)

Tsjechië (ČR)
(sinds 1993)

Slowakije (SR)
(sinds 1993)

Tweede Tsjecho-Slowaakse Republiek (ČSR)
(1938-1939)

Protectoraat Bohemen en Moravië
(1939-1945)

Slowaakse Republiek (SR)
(1939-1945)

Karpato-Oekraïne
(1938-1939)

Karpato-Roethenië bijHongarije
(1939-1945)

deel vanOekraïense SSR
(1945-1991)

Oblast TranskarpatiëOekraïne
(vanaf 1991)

Duitse bezetting / Tweede Wereldoorlog

Sovjetperiode /Volksrepubliek

Regering in ballingschap

Geografie

[bewerken |brontekst bewerken]
DeHoge Tatra

Slowakije bestaat voor het grootste gedeelte uit berggebieden, die allemaal deel uitmaken van deBeskiden en deKarpaten. Alleen het zuidwestelijke deel en in het uiterste zuidoosten zijn er laaggelegen gebieden, die tot dePannonische vlakte behoren.

De berggebieden kunnen ruwweg in twee groepen verdeeld worden; die ten noorden van de vallei van de rivieren deVáh en deHornád, en het gebied ten zuiden daarvan. Ten noorden ervan bevinden zich van west naar oost; deKleine Karpaten (op de grens met Tsjechië), (deels) deKleine Fatra, deTatra (op de grens met Polen), die weer wordt onderverdeeld in deWestelijke,Hoge, en deBelianske Tatra. Ten zuiden van de vallei bevinden zich (deels) deGrote Fatra,Lage Tatra en hetSlowaaks Ertsgebergte. In veel berggebieden bevinden zich veel populaire wintersportgebieden, vooral in de Hoge Tatra. In dit laatste gebergte bevindt zich ook de hoogste berg van Slowakije; deGerlachovský štít (2.655 m) en deKriváň, die voor Slowakije een belangrijke symbolische betekenis heeft.

De belangrijkste rivieren zijn deDonau, deKleine Donau, deVáh, deHron en deHornád, alsmede de bronrivieren van deBodrog in het zuidoosten.

Slowakije is eenbinnenstaat. De totale lengte van de landsgrenzen bedraagt 1.524 kilometer. Daarvan is 97 kilometer, de grens met Oekraïne, tevens de buitengrens van de Europese Unie. De overige landsgrenzen betreffen Oostenrijk (91 km), Tsjechië (215 km), Hongarije (677 km) en Polen (444 km). Door deVerdragen van Schengen is vrij verkeer mogelijk over alle landsgrenzen, met uitzondering van Oekraïne.

Klimaat

[bewerken |brontekst bewerken]

Het klimaat heeft een sterkcontinentaal karakter met warme zomers en koude winters. In de bergen is het over het algemeen koeler. In januari is in Bratislava de gemiddelde temperatuur overdag -3 tot 2 °C en in juli 16 tot 34 °C.

De neerslag varieert sterk. In de beide Tatragebergtes komt neerslag tot 1800 mm voor, in Bratislava gemiddeld 611 mm. De zomermaanden zijn het natst. De droogste periode is van januari tot en met april met een gemiddelde van 39–43 mm regen.[5]

Steden

[bewerken |brontekst bewerken]
ZieLijst van steden in Slowakije voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Bratislava is zowel de hoofdstad als grootste stad van Slowakije.
Košice, in het oosten van Slowakije, is de tweede stad naar inwonertal.

Bratislava is de hoofdstad en heeft 432.801 inwoners (31 oktober 2010).

De grootste steden zijn:

StadKraj (regio)Inwoners (31-12-2004)
Banská BystricaBanskobystrický kraj81.704
BratislavaBratislavský kraj428.672
KošiceKošický kraj235.006
MartinŽilinský kraj59.449
NitraNitriansky kraj85.742
Nové ZámkyNitriansky kraj41.469
PopradPrešovský kraj55.404
Považská BystricaTrenčiansky kraj42.320
PrešovPrešovský kraj91.767
PrievidzaTrenčiansky kraj51.596
TrenčínTrenčiansky kraj56.850
TrnavaTrnavský kraj69.140
ŽilinaŽilinský kraj85.268
ZvolenBanskobystrický kraj43.272

Demografie

[bewerken |brontekst bewerken]
ZieBevolking van Slowakije voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Taalsituatie in Slowakije volgens Census van 2011.
Religies in Slowakije (2009)

In de volkstelling van 2001 werd het inwoneraantal van 5.379.455 geteld. In 2011 was de bevolking ongeveer op een gelijk niveau als in 2001. Met een geboortecijfer van 1,3 kinderen per vrouw heeft Slowakije een van de laagste geboortecijfers van Europa.

De officiële taal isSlowaaks. Deze taal wordt door 83,9% van de bevolking gesproken. De belangrijkste minderheidstalen zijnHongaars (10,6%),Romani (1,8%),Oekraïens ofRoetheens (1%).In het zuiden vormt het Hongaars van deHongaarse minderheid in Slowakije de algemene omgangstaal. In gemeenten waar meer dan 20% van de bevolking behoort tot de Hongaarse minderheid is het Hongaars een co-officiële taal.

De meerderheid van de bevolking (68,9 %) iskatholiek.[6] Trnava is eenaartsbisdom. Verder zijn van de Slowaken 13,7 %atheïst, 6,9 %luthers, 4,1 %Grieks-katholiek (ofOosters-orthodox), 2,2 % niet bekend en 2 % zijngereformeerd.[6]

Politiek en bestuur

[bewerken |brontekst bewerken]
DeNationale Raad van de Slowaakse Republiek, het nationale parlement, zetelt in de hoofdstad Bratislava.

Slowakije is eenparlementaire republiek met eenmeerpartijenstelsel. Depresident (sinds 2019Zuzana Čaputová) is hetstaatshoofd en wordt direct gekozen voor een termijn van vijf jaar. De voornaamste macht ligt echter bij de regering, geleid door deminister-president (sinds 2023Robert Fico). Het Slowaakse parlement, voluit deNationale Raad van de Slowaakse Republiek, bestaat uitéén enkele kamer met 150 leden, die volgens een systeem vanevenredige vertegenwoordiging worden gekozen voor een termijn van vier jaar.

Tot de dominante politieke partijen in Slowakije behorenOĽaNO,SMER - sociálna demokracia, deChristendemocratische beweging (KDH),Vrijheid en Solidariteit (SaS),Most-Híd (Brug, Partij van Hongaren en Slowaken in Slowakije), deSlowaakse Nationale Partij (SNS) enSMK-MKP (Hongaarse coalitiepartij).Voormalige partijen zijn onder meer deAgrarische Partij, dePartij van de Slowaakse Wedergeboorte en deSlowaakse Vrijheidspartij.

Slowakije werd in 2004 lid van deEuropese Unie en trad in 2009 toe tot deeurozone. Binnen Europa is het tevens deel van deSchengenzone, aangesloten bij deRaad van Europa en lid van de Centraal-EuropeseVisegrádgroep, die samenwerking tussen Tsjechië, Hongarije, Polen en Slowakije bevordert. Slowakije is internationaal onder meer vertegenwoordigd in deVerenigde Naties, deNAVO, deWereldhandelsorganisatie (WTO) en deOrganisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO/OECD).

Bestuurlijke indeling

[bewerken |brontekst bewerken]
ZieBestuurlijke indeling van Slowakije voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Slowakije bestaat uit acht regio's (kraj).

Parlementsverkiezingen

[bewerken |brontekst bewerken]

De recentste Slowaakse parlementsverkiezingen vonden plaats in september 2023. De uitslag en de zetelverdeling waren als volgt:

NaamLeiderResultaat in procentenAantal zetelsRol in parlement
SMER - sociálna demokraciaRobert Fico22,9%42Regeringspartij
Progressief SlowakijeMichal Šimečka18%32Oppositiepartij
HLAS – sociálna demokraciaPeter Pellegrini14,7%27Regeringspartij
OĽaNO a priateliaIgor Matovič8,9%16Oppositiepartij
Christendemocratische beweging (KDH)Milan Majerský6,8%12Oppositiepartij
Vrijheid en Solidariteit (SaS)Richard Sulík6,3%11Oppositiepartij
Slowaakse Nationale PartijAndrej Danko5,6%10Regeringspartij
RepublikaMilan Uhrík4,7%0Kiesdrempel niet gehaald
Szövetség-AlianciaKrisztián Forró4,4%0Kiesdrempel niet gehaald
DemocratenEduard Heger2,9%0Kiesdrempel niet gehaald
Sme RodinaBoris Kollár2,2%0Kiesdrempel niet gehaald
Volkspartij Ons Slowakije (ĽSNS)Marian Kotleba0,8%0Kiesdrempel niet gehaald
Communistische Partij van Slowakije (KSS)Jozef Hrdlička0,3%0Kiesdrempel niet gehaald
Modrí, Most–HídMikuláš Dzurinda0,3%0Kiesdrempel niet gehaald

Erfgoed

[bewerken |brontekst bewerken]

Slowakije telt zeven inschrijvingen op deUNESCO-Werelderfgoedlijst.

Munteenheid

[bewerken |brontekst bewerken]

Vanaf 1993, toen Slowakije een zelfstandig land werd, was deSlowaakse kroon de munteenheid. Vanaf 2009, vijf jaar na de toetreding tot de EU, werd in Slowakije deeuro ingevoerd als officieel betaalmiddel.

Zie ook

[bewerken |brontekst bewerken]

Externe links

[bewerken |brontekst bewerken]
Bronnen, noten en/of referenties
  1. (en)Verenigde Naties 2013
  2. ab(en)Laatste census 21 mei 2011 (via V.N.)
  3. Niet-officiële schatting CIA Factbook juli 2020, berekend door US Bureau of the Census (gearchiveerd)
  4. Volgens deNederlandse Taalunie is Slowakije gebruikelijker in Nederland en Slovakije gebruikelijker in Vlaanderen. Zie ookBuitenlandse Aardrijkskundige Namen, Nederlandse Taalunie enSlovakije, Slowakije, vrttaal.net
  5. Votruba, Martin, Slovakia's Weather. Slovak Studies Program. University of Pittsburgh. Gearchiveerd op2 juni 2010. Geraadpleegd op11 juni 2010.
  6. abSlovakia: Population by Religion Section. Government of Slovakia (2009). Geraadpleegd op Dec. 4, 2009.
·Overleg sjabloon (de pagina bestaat niet) ·Sjabloon bewerken
Europese Unie
Lidstaten:Vlag van België België ·Vlag van Bulgarije Bulgarije ·Vlag van Cyprus Cyprus ·Vlag van Denemarken Denemarken ·Vlag van Duitsland Duitsland ·Vlag van Estland Estland ·Vlag van Finland Finland ·Vlag van Frankrijk Frankrijk ·Vlag van Griekenland Griekenland ·Vlag van Hongarije Hongarije ·Vlag van Ierland Ierland ·Vlag van Italië Italië ·Vlag van Kroatië Kroatië ·Vlag van Letland Letland ·Vlag van Litouwen Litouwen ·Vlag van Luxemburg Luxemburg ·Vlag van Malta Malta ·Vlag van Nederland Nederland ·Vlag van Oostenrijk Oostenrijk ·Vlag van Polen Polen ·Vlag van Portugal Portugal ·Vlag van Roemenië Roemenië ·Vlag van Slovenië Slovenië ·Vlag van Slowakije Slowakije ·Vlag van Spanje Spanje ·Vlag van Tsjechië Tsjechië ·Vlag van Zweden Zweden
Ultraperifere gebieden:Frankrijk:Vlag van Frans-Guyana Frans-Guyana ·Guadeloupe ·Martinique ·Mayotte ·Réunion ·Sint-Maarten

Portugal:Azoren ·Madeira

Spanje:Canarische Eilanden Canarische Eilanden
Kandidaat-lidstaten:Vlag van Albanië Albanië ·Vlag van Bosnië en Herzegovina Bosnië en Herzegovina ·Vlag van Georgië Georgië ·Vlag van Noord-Macedonië Noord-Macedonië ·Vlag van Moldavië Moldavië ·Vlag van Montenegro Montenegro ·Vlag van Servië Servië ·Vlag van Turkije Turkije ·Vlag van Oekraïne Oekraïne
·Overleg sjabloon ·Sjabloon bewerken
Landen inEuropa

Vlag van Albanië Albanië ·Vlag van Andorra Andorra ·Vlag van Armenië Armenië ·Vlag van Azerbeidzjan Azerbeidzjan ·Vlag van België België ·Vlag van Bosnië en Herzegovina Bosnië en Herzegovina ·Vlag van Bulgarije Bulgarije ·Vlag van Cyprus Cyprus ·Vlag van Denemarken Denemarken ·Vlag van Duitsland Duitsland ·Vlag van Estland Estland ·Vlag van Finland Finland ·Vlag van Frankrijk Frankrijk ·Vlag van Georgië Georgië ·Vlag van Griekenland Griekenland ·Vlag van Hongarije Hongarije ·Vlag van Ierland Ierland ·Vlag van IJsland IJsland ·Vlag van Italië Italië ·Vlag van Kazachstan Kazachstan ·Vlag van Kosovo Kosovo ·Vlag van Kroatië Kroatië ·Vlag van Letland Letland ·Vlag van Liechtenstein Liechtenstein ·Vlag van Litouwen Litouwen ·Vlag van Luxemburg Luxemburg ·Vlag van Malta Malta ·Vlag van Moldavië Moldavië ·Vlag van Monaco Monaco ·Vlag van Montenegro Montenegro ·Vlag van Nederland Nederland ·Vlag van Noord-Macedonië Noord-Macedonië ·Vlag van Noorwegen Noorwegen ·Vlag van Oekraïne Oekraïne ·Vlag van Oostenrijk Oostenrijk ·Vlag van Polen Polen ·Vlag van Portugal Portugal ·Vlag van Roemenië Roemenië ·Vlag van Rusland Rusland ·Vlag van San Marino San Marino ·Vlag van Servië Servië ·Vlag van Slovenië Slovenië ·Vlag van Slowakije Slowakije ·Vlag van Spanje Spanje ·Vlag van Tsjechië Tsjechië ·Vlag van Turkije Turkije ·Vlag van Heilige Stoel Vaticaanstad ·Vlag van Verenigd Koninkrijk Verenigd Koninkrijk ·Vlag van Wit-Rusland Wit-Rusland ·Vlag van Zweden Zweden ·Vlag van Zwitserland Zwitserland

Op andereWikimedia-projecten

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Slowakije&oldid=69232180"
Categorie:
Verborgen categorie:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp