Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Naar inhoud springen
Wikipediade vrije encyclopedie
Zoeken

Sint Maarten (Caribisch eiland)

Coördinaten18° 4′ NB, 63° 4′ WL
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Sint Maarten
Eiland vanFrankrijk/Koninkrijk der Nederlanden

Locatie
LandFrankrijk/Koninkrijk der Nederlanden
EilandengroepKleine Antillen
Coördinaten18°3'36"NB, 63°3'0"WL
Algemeen
Oppervlakte53 / 34 (totaal 87) km²
Inwoners74.884 (2007)
HoofdplaatsMarigot /Philipsburg
Lengte14,3 km
Breedte13,3 km
Hoogste puntPic Paradis (411 m)
Detailkaart
Topografische kaart

Sint Maarten (Frans:Saint-Martin,Engels:Saint Martin) is eeneiland in deCaraïbische Zee, genoemd naar de heiligeMartinus van Tours. Het eiland behoort tot deKleine Antillen.Het ligt 240 kilometer ten oosten vanPuerto Rico en zuidelijk vanAnguilla. De oorspronkelijke bewoners noemden het eilandSoualiga (Zouteiland), een naam die door bewoners en activisten in toenemende mate gebruikt wordt in het kader van de dekolonisatie.

Sint Maarten is verdeeld in eenFrans en eenNederlands deel,Collectivité de Saint-Martin respectievelijkhet land Sint Maarten, dieFrans resp.Nederlands enEngels als officiële talen hebben.[1] De voertaal op het eiland is zoals opSint Eustatius echterEngels, doordat de bevolking grotendeels afstamt van Engelstaligeslaven.[bron?]

Grenzen

[bewerken |brontekst bewerken]

De totale oppervlakte van het eiland bedraagt 87 km², iets groter danTerschelling. De totale lengte van de grens tussen het Nederlandse en het Franse deel van het eiland bedraagt 10 km. Er is vrij verkeer tussen beide delen. Naast de landgrens is er een zeegrens, die is vastgesteld bij verdrag van 6 april 2016, in werking getreden op 1 april 2017. Bij de overgang van landgrens naar zeegrens ligt aan de oostzijde de baaiOyster Pond, waarover beide landen het nog niet eens konden worden tot in mei 2023 een verdrag werd getekend dat de precieze grens vastlegde.[2]

Het Franse deel viel van 1946 tot 2007 onder het departementGuadeloupe, maar koos op 7 december 2003 bijreferendum voorzelfbestuur en werd in 2007 eenoverzeese gemeenschap (collectivité d'outre-mer).

Het Nederlandse deel is sinds10 oktober2010 een apart land binnen hetKoninkrijk der Nederlanden. Voorheen was het onderdeel van deNederlandse Antillen.

Collectivité de Saint-Martin:

Land Sint Maarten:

VlagWapenNaamHoofdstadOppervlakteTaalMunteenheidStatus
Vlag van FrankrijkSaint-MartinMarigot54 km²FransEuroFrans overzees gebied
Sint MaartenPhilipsburg34 km²Nederlands enEngelsAntilliaanse guldenAutonoom gebied

Geschiedenis

[bewerken |brontekst bewerken]

Precolumbiaanse tijd

[bewerken |brontekst bewerken]

Sinds 4000 v. Chr is het eiland bewoond. Er zijn twee opgravingen geweest bij Hope Estate (Hofman en Hoogland 1999[5], Bonnissent 2010) die restanten van deCedros-Saladoïde cultuur hebben aangetoond.[6] Deze groep is hier rond 550 v.Chr. uit Zuid-Amerika aangekomen en heeft er tot rond 450 na Chr. gewoond. Ze lieten resten van een dorp, stukken aardewerk enpetrogliefen na.[7]

Sinds ca. 800 werd het eiland door deArowakken-indianen bewoond. In de14e eeuw kwamen deCarib-indianen, die veel oorlogszuchtiger waren. Zij noemden het eilandSoualiga (Zouteiland).

Europese kolonisatie

[bewerken |brontekst bewerken]

Het eiland zou op11 november (Sint-Maarten)1493 doorColumbus ontdekt zijn. DeSpanjaarden lieten het eiland aanvankelijk met rust. Rond 1630 vestigden zich er Fransen en Nederlanders, vooral vanwege het aanwezigezout, maar zij werden door de Spanjaarden verdreven. Pas in 1644 gaven de Spanjaarden hun rechten op.

Op 23 maart 1648 tekenden hetkoninkrijk Frankrijk en deRepubliek der Zeven Verenigde Nederlanden een overeenkomst (Verdrag van Concordia), waarbij het eiland gedeeld werd. Pas in 1817 werd deze overeenkomst definitief; het eiland was toen al ongeveer 16 keer van eigenaar verwisseld.

In de nadagen van deslavernij op Sint Maarten wasOne-Tété Lohkay een bekendevrijheidsstrijder. Na 1848 bestond de slavernij in het Caribisch gebied alleen nog op de Nederlandse en Deense eilanden. Veel slaven vluchtten dan ook naar hetFranse gedeelte van het eiland waar zij vrij waren. Als gevolg daarvan werd op 6 juni 1848 door het Nederlandse gezag per proclamatie verklaard dat de slaven op de Nederlandse plantages als vrije personen zouden worden behandeld.[8] Op Sint Maarten waren de slaven de facto dus al in 1848 vrij, ver voor de officiëleafschaffing van de slavernij in het Koninkrijk der Nederlanden van 1863.[9]

Grensperikelen

[bewerken |brontekst bewerken]

Een essentieel onderdeel van het Verdrag van Concordia uit 1648 was dat de eilandbewoners aan beide kanten mochten vissen en jagen, en van de ene kant naar de andere kant mochten verhuizen.[10] In 1839 werd bepaald datzoutwinning aan beide kanten was toegestaan, maar dat Nederland en Frankrijk recht hadden omaccijns te heffen.[11] In praktijk was er nauwelijks sprake van een grens.

Op 29 maart 2020 tijdens decoronacrisis werd door beide eilandregeringen besloten de grens voor de eerste keer in de geschiedenis te sluiten en een gezamenlijke grenscontrole in te stellen.[12]

Op26 mei2023 werd er doorpremierSilveria Jacobs van Sint Maarten en deFranse minister van binnenlandse zakenGérald Darmanin eenverdrag getekend waarin de precieze grens tussen het Nederlandse en het Franse deel van het eiland is vastgelegd. Het grensverdrag geeft volgens de landen duidelijkheid en stimuleert de verdere ontwikkeling van het eiland.[2]

Orkanen

[bewerken |brontekst bewerken]

Sint Maarten ligt in een gebied dat kwetsbaar is voororkanen. Zo werd Sint Maarten in 1995 zwaar getroffen doororkaan Luis, die grote schade aan het eiland berokkende.

Op 6 september 2017 werd het eiland getroffen doororkaan Irma. Deze was van de zwaarste categorie (5) en richtte opnieuw zware schade aan op het eiland, waarbij er meerdere doden en gewonden vielen. Er zijn bij elkaar vier doden gevallen door orkaan Irma.[13][14][15]

ZieLijst van rampen in het Caribisch deel van het Koninkrijk der Nederlanden voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Economie

[bewerken |brontekst bewerken]

Sint Maarten is een belangrijketoeristenbestemming. Er meren dagelijks meerderecruiseschepen aan. Op het Nederlandse deel van het eiland bevindt zich hetPrincess Juliana International Airport, waarop vliegtuigen van het typeBoeing 747 pal achter het strand konden[16] landen. Ook op het Franse deel ligt een vliegveldje:Luchthaven L'Espérance. Amerikanen vormen het leeuwendeel van de toeristen dat arriveert per cruiseschip en per vliegtuig.

Kunst, cultuur, sport, evenementen

[bewerken |brontekst bewerken]

Sint Maarten is historisch en cultureel een smeltkroes van Europese enCaribische invloeden, hetgeen onder andere in de kunst en architectuur van het eiland tot uitdrukking komt. Het is vrijwel onmogelijk om de kunst van Sint Maarten los te zien van de rest van het Caribisch gebied. Die inter-eilandelijke invloed zie je ook terug in de literatuur.[17]

DeUniversiteit van Sint Maarten biedt door het jaar heen maar ook in de zomer diverse cursussen aan jongeren vanuit de hele Antillen. Favoriete sporten op het eiland zijn honkbal, softbal, boksen, atletiek, voetbal en basketbal. Daarnaast zijn dehanengevechten een bekend fenomeen. Deze oude sport wordt beoefend op onder andere het Franse deel van het eiland,La Savanna,Rambeaud enGrand Case. Hierbij wordt ook gegokt. In april is het jaarlijksecarnaval, dat inAfrikaans-Caribische stijl wordt gevierd. Dit carnaval wordt zelfs uitbundiger gevierd dan kerstmis. De voorbereidingen van de kostuums worden reeds in november gestart. Het eiland kent voorts veel toeristische trekpleisters, resorts, discotheken, restaurants en zwemgelegenheden, maar ook diverse musea, kerken, en concertlocaties.

Geografie

[bewerken |brontekst bewerken]

Sint Maarten is onderdeel van deAnguillabank, een vulkaanboog waarvanSaint-Barthélemy, Sint Maarten, enAnguilla de zichtbare hoofdeilanden vormen. De vulkanen waren 39 tot 43 miljoen jaar geleden actief, en het eiland is het resultaat van vulkaanuitbarstingen. Het eiland bestaat voornamelijk uitkalksteen,klastisch gesteente en zand. De bank vormde oorspronkelijk één eiland, maar een gedeelte is onder water komen te staan, en drie hoofdeilanden met vele kleine eilandjes en rotspunten zijn overgebleven.[18][19]

Fauna

[bewerken |brontekst bewerken]
DeCaribische troepiaal komt algemeen voor op Sint Maarten (m links, v rechts).

Op het eiland treft men verschillende soortenhagedissen aan, zoalsanolissen engekko's, onder andereAnolis gingivinus komt voor Sint Maarten. Tijdens orkaan Luis in 1995 spoelden enkelegroene leguanen (Iguana iguana) aan op het eiland, de inheemseantillenleguaan was binnen twintig jaar uitgestorven of vermengd met de groene leguaan. Verder leven er verwilderdegeiten, bosratten,landheremietkreeften en meer dan 160 verschillende vogelsoorten, waaronderCaribische troepiaal,geelborstzangers,kolibries enpelikanen. Deze laatste is de nationale vogel van Sint Maarten; het wapen van Sint Maarten toont eenbruine pelikaan.

Op het eiland zijn acht soortenvleermuizen gevonden:[20] dejamaicavruchtenvampier (Artibeus jamaicensis),Ardops nichollsi,Monophyllus plethodon,Brachyphylla cavernarum,Molossus molossus, deguanovleermuis (Tadarida brasiliensis), deMexicaanse trechteroorvleermuis (Natalus stramineus) en degrote hazenlipvleermuis (Noctilio leporinus). Ook het uitgestorvenknaagdierAmblyrhiza kwam op Sint Maarten voor.

Sint Maarten is omgeven metkoraalrif, waar een grote variatie aan onderwaterflora en -fauna is: heel veel vissoorten waaronderverpleegsterhaaien,reuzenmanta's,adelaarsroggen,pijlstaartroggen, maar ook dezeester, dekreeft, deroze vleugelhoorn en de soortkeizersvisHolacanthus ciliaris.

Er zijn ook diverse soorten schildpadden te vinden, zoals delederschildpad, deonechte karetschildpad en dekaretschildpad. Ze kunnen gezien worden in het zuidelijke en oostelijke gedeelte van het eiland.

Flora

[bewerken |brontekst bewerken]

Door hetdroge klimaat op Sint Maarten is de verscheidenheid aan flora beperkt. Sint Maarten valt net op de grens van eentropischemoessonklimaat of het drogeretropisch savanneklimaat. Het eiland telt meer dan vijfhonderd verschillende plantensoorten. In het heuvelachtige groene binnenland zijn veelpalmbomen,cactussen,varens, loofbomen en dennenbomen. In het westen is meer water en dat levert een andere vegetatie op. Aan de waterkant van deMullet Pond zijn dat bijvoorbeeldmangroven.

Op Sint Maarten treft men fruitdragende bomen aan, leveranciers van de onder meerbananen,sinaasappelen,citroenen, citrusvruchten enmango's. Daarnaast is er deguavaberry die de bessen draagt waarvan likeur wordt gemaakt. Net als op de andere Caribische eilanden groeit er ook dealoë vera, erg populair voor (gezonde)voeding en cosmetica. Ook wildesalie is te vinden op het eiland. Aan de kust groeien veelkapok- enmanzanillabomen (Hippomane mancinella). Aan deze laatste groeien giftige vruchten: zelfs druppels uit de boom na een regenbui leiden vaak tot hevige huidirritatie.

Daarnaast zijn ertuinplanten geïmporteerd uit andere tropische landen zoals dekoningspalm uitCuba,wisselbloem (Lantana camara),de flamboyant (Delonix regia) uitMadagaskar en deChinese roos (Hibiscus rosa-sinensis) uitChina. De wisselbloem komt ook voor in het wapen van Sint Maarten. Omdat het eiland weinig verschil in de seizoenen kent, bloeien planten het hele jaar door.

Bronnen, noten en/of referenties
  1. Afkondigingsblad van Sint Maarten: Staatsregeling van Sint Maarten. Parliament of Sint Maarten (20-12-2010). “§1.1.2 De officiële talen zijn het Nederlands en het Engels.”
  2. abGrensverdrag Sint-Maarten moet einde maken aan 375 jaar onduidelijkheid. NOS.nl (27-05-2023).
  3. (fr) Outremers 360,Serge Gouteyron, nouveau préfet de Saint-Martin et de Saint-Barthélémy, 25 december 2020
  4. (en)Centraal Bureau voor Statistiek van de Nederlandse Antillen.
  5. Rapport Hoogland & Hofman; Leiden U.
  6. The Saladoid; Benoît Bérard;hoofdstuk 13 in: W. Keegan, C. Hofman & R. Rodriguez Ramos. The Oxford Hand-book of Caribbean Archaeology, Oxford University Press, pp.184-197, 2013.ISBN 978-0-19-539230-2
  7. St. Martin Island
  8. Joh. Hartog. - De Bovenwindse eilanden Sint Maarten - Saba - Sint Eustatius. - De Wit N.V. Aruba, 1969, pp. 296-297
  9. Overslaan en naar de inhoud gaan Route/Root to Freedom: A case study of how enslaved Africans gained their freedom on the dual national island of Sint Maarten/Saint Martin. Nationale Unesco Commissie (Nederland). Geraadpleegd op 26-08-2021. “Documentair erfgoed ingediend door Sint Maarten en aanbevolen voor opname in het Memory of the World Register in 2017.”
  10. (en) Wikisource,Treaty of Concordia, 1648
  11. (fr) Wikisource,Convention franco-hollandaise du 28 novembre 1839, Article 2e
  12. (en) Overheid van Sint Maarten,Prime Minister & Chair of the EOC Silveria Jacobs Updates on COVID-19 Developments MARCH 29, 2020, 29 maart 2020.
  13. Sint Maarten zwaar getroffen: zeker acht doden op Franse eilanden, NOS Nieuws, 7 september 2017
  14. Legaal of illegaal, noodhulp is voor iedereen op Sint MaartenTrouw, 9 september, pagina 5
  15. De orkaan die alles overtrof, www.nrc.nl; 9 september 2017
  16. Voor het laatst scheerde 747 van KLM over strand Sint Maarten. nos.nl. Geraadpleegd op9 oktober 2021.
  17. 'De literatuur van Sint Maarten' door Michiel van Kempen op literatuurgeschiedenis.org
  18. (en) Robert A. Christman, Geo Science World,GEOLOGY OF ST. BARTHOLOMEW, ST. MARTIN, AND ANGUILLA, LESSER ANTILLES, januari 1953, GSA Bulletin #64 (1)
  19. (en) St Barths Essentiel,EXPLORING THE GEOLOGY OF THE ISLAND, 6 november 2013
  20. (en)De vleermuizen van Sint Maarten
Mediabestanden
Zie de categorieSint Maarten (eiland) vanWikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sint_Maarten_(Caribisch_eiland)&oldid=68935103"
Categorieën:
Verborgen categorieën:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp