DeSemmeringspoorlijn (in het DuitsSemmeringbahn) is een onderdeel van deOostenrijkseSüdbahn (of zuidelijke spoorweg). De lijn loopt vanGloggnitz over deSemmeringpas naarMürzzuschlag en was de eerstenormaalsporige bergspoorweg inEuropa. Kijkende naar het zware terrein en het hoogteverschil wordt zij ook als eerste ter wereld beschouwd. De gehele lijn, geopend in1854 en 41 kilometer lang, is nog steeds van groot belang voor de Oostenrijkse spoorwegen. In1959 werd de hele lijn geëlektrificeerd.
De spoorlijn werd door bouwmeesterCarl Ritter von Ghega zodanig aangelegd, dat de natuur en de techniek met elkaar concurreren zonder elkaar in de weg te zitten. Het is daarom ook dat de spoorlijn in1998, destijds als de enige spoorlijn, op deWerelderfgoedlijst werd opgenomen.
De lijn is 41 kilometer lang en overwint een hoogteverschil van 460 meter. Onderweg zijn 14tunnels, waaronder de 1,4 kilometer langeScheiteltunnel, 16viaducten, meer dan 100 stenen bruggen en 11 kleinere spoorwegbruggen gebouwd. Van de totale lengte heeft 60% van de lijn een stijgingspercentage van 20 tot 25 promille. De lijn is bijna geheel gelegd in bochten en geheel dubbelsporig. Het hoogste viaduct is deKalte Rinne met een hoogte van 43 meter. Voor de invoer van deeuro stond dit viaduct op het biljet van 20schilling, samen met de beeltenis van Ghega.
De spoorlijn werd tussen1848 en1854 gebouwd en op23 oktober1853 reden de eerste locomotieven over de pas. Op17 juli1854 was het eerste personenverkeer mogelijk.Het dorpSemmering veranderde daarna in een luftkurort voor de Weense beau monde. Er kwamen luxe hotels, skiliften, zwembaden en een casino.[1]
De Semmeringspoorlijn is als onderdeel van deSüdbahn een van de meest bereden spoorlijnen van Oostenrijk en veroorzaakt bedrijfsmatige beperkingen. De duur van de rit (één uur vanWiener Neustadt naarMürzzuschlag) stoort vooral het personenvervoer. Gecombineerd vervoer (het laden van vrachtwagens op de trein) is niet mogelijk, omdat vrachtwagens net als dubbeldeks-personenwagons te hoog zijn voor het traject. Ondanks de problemen stijgt de vraag naar vervoer via de Semmering, mede door detoetreding van Slovenië tot de EU in 2004.
Kaart van de oude lijn (zwart) en de nieuwe lijn (rood)
In1989 werden plannen voor eenSemmeringbasistunnel gemaakt. De reistijd op de spoorlijn zou met 30 minuten gereduceerd kunnen worden en ook andere problemen behoren dan tot het verleden. De bergbaan moet na de ingebruikname van de tunnel alleen nog regioverkeer verwerken. De tunnel was aanvankelijk controversieel. Er waren bezwaren gerezen vanwege het milieu, met name water. Het Bundesland (provincie)Niederösterreich en enkele burgergroeperingen, ondersteund door deKronen Zeitung, hebben zich verzet tegen de plannen.
Niettemin is in 2012 uiteindelijk toch begonnen met de werken aan de 27,3 km lange Semmeringbasistunnel. In 2024 zouden de werken voltooid moeten zijn. In februari 2021 werd dit opgeschoven tot 2028; in april 2022 tot 2030. In augustus 2024 werd 2030 nog steeds genoemd als jaar van ingebruikname.[2]