Schijnratten | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() | |||||||||||||||
Degoe (Octodon degus) | |||||||||||||||
Taxonomische indeling | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Familie | |||||||||||||||
Octodontidae Waterhouse, 1839 | |||||||||||||||
Afbeeldingen op![]() | |||||||||||||||
Schijnratten op![]() | |||||||||||||||
|
Schijnratten (Octodontidae) zijn eenfamilie vanknaagdieren uit desuperfamilieOctodontoidea enparvordeCaviida die voorkomt in de zuidelijkeAndes vanZuid-Amerika. Er bestaan acht levende geslachten met dertien soorten; daarnaast is er een vrij groot aantal fossiele geslachten bekend. De bekendste soort is dedegoe (Octodon degus), die ook in Europa wel als huisdier wordt gehouden. Ook dekamratten (Ctenomyidae) worden vaak als leden van deze familie gezien.
De schijnratten zijn de grootsteendemische zoogdierfamilie in de Andes. Daar komen ze voor van Zuidwest-Bolivia, dicht bij dePeruaanse grens, tot iets ten noorden vanChiloé in Midden-Chili.Tympanoctomys,Pipanacoctomys enSalinoctomys komen inArgentinië iets ten oosten van het eigenlijke gebergte voor.
Schijnratten lijken uiterlijk veel op echteratten, hoewel ze daar niet direct mee verwant zijn. Ze zijn vrij klein en hebben een dichte vacht, die meestal grijs of zwart, maar soms ook wit of goudkleurig is. Ze hebben een relatief grote kop, ogen en oren (dat laatste is niet zo bij de ondergronds levendecoruro,Spalacopus cyanus) en een spitse snuit. Het element "octo" in veel geslachtsnamen binnen de familie en ook in de naam "Octodontidae" zelf is afgeleid van de 8-vorm van hun tanden. Huntandformule luidt 1.0.1.3, zodat ze in totaal 20 tanden hebben.
Schijnratten hebben aan hun voorvoeten vier en aan hun achtervoeten vijf tenen, allemaal met krachtige klauwen. Bij de ondergronds levende geslachten is de staart kort en naakt, bij de bovengronds levende geslachten is deze lang en borstelig. Schijnratten worden 12 tot 25 cm lang en wegen 60 tot 700 gram.
Alle soorten kunnen goed graven en leven in holen; decoruro heeft zich gespecialiseerd in een ondergrondse levenswijze. Schijnratten zijn planteneters en eten knollen, wortels, stengels en dergelijke eten. Het wijfje brengt een- tot tweemaal per jaar een tot tien jongeren ter wereld.
Er is gesuggereerd dat schijnratten tot dehaasachtigen (Lagomorpha) behoren, maar dat lijkt alleen maarconvergente evolutie te zijn. Ze zijn waarschijnlijk nauwer verwant aan dekamratten,stekelratten enhutia's, de andere leden van de superfamilieOctodontoidea.
De familie omvat de volgende soorten (uitgestorven soorten incompleet):